EXAMINATION OF SUSTAINABLE UNIVERSITY CAMPUSES WITHIN THE FRAMEWORK OF GREENMETRIC CRITERIA: A CASE STUDY OF BURSA ULUDAG UNIVERSITY GORUKLE CAMPUS

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 1, 74 - 102, 30.06.2025

İrem Sezen , Rengin Beceren Öztürk

Öz

In the past century, industrialization, urbanization, and intensified human activities have exacerbated global environmental challenges, making sustainability an unavoidable necessity for modern societies. Since the late 20th century, sustainability has been recognized as an environmental concern and an interdisciplinary concept encompassing social justice, economic development, and cultural continuity (Cortese, 2003). Universities play a crucial role in sustainable development, as they can shape public awareness while conducting education and research. Traditional campuses are evolving beyond academic institutions to become dynamic spaces fostering social, cultural, and environmental consciousness. This shift has introduced concepts such as “sustainable campus,” and “green campus,” into academic discourse (Sharp, 2002). The 2030 Sustainable Development Goals (SDGs), adopted by the United Nations in 2015, emphasize the integration of sustainability into education systems. (Sachs et al., 2022). University campuses present significant opportunities for implementing sustainability strategies. The Green Campus concept encourages institutions to reduce their ecological footprint by promoting renewable energy sources, waste management programs, and environmentally conscious architectural designs (Zhu, Zhu & Dewancker, 2020). To assess and enhance sustainability practices, global ranking systems have been developed. UI GreenMetric, QS-SR, STARS, and THE Impact Ranking serve as benchmarks, evaluating universities’ sustainability performance by energy efficiency, and environmentally friendly campus planning (Suwartha & Sari, 2013).This study examines the role of sustainable campuses in environmental, economic, and social development, focusing on the Bursa Uludağ University Görükle Campus through the lens of GreenMetric criteria. By analyzing the current sustainability efforts, identifying strengths and weaknesses, and proposing strategic recommendations, this research aims to facilitate universities in refining their sustainability policies while providing a framework for future studies on sustainable campus models.

Anahtar Kelimeler

Sustainability , Sustainable Campus , Green Campus , GreenMetric

GREENMETRİC KRİTERLERİ ÇERÇEVESİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜNİVERSİTE KAMPÜSLERİNİN İNCELENMESİ: BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ GÖRÜKLE KAMPÜSÜ ÖRNEĞİ

Öz

Son yüzyılda sanayileşme, kentleşme ve insan faaliyetlerinin artışı, küresel çevre sorunlarını derinleştirmiştir. 20. yüzyılın sonlarından itibaren sürdürülebilirlik yalnızca çevresel değil, sosyal adalet, ekonomik kalkınma ve kültürel sürekliliği de içeren disiplinler arası bir kavram olarak görülmeye başlanmıştır (Cortese, 2003). Üniversiteler, eğitim ve araştırma faaliyetleri ile toplumsal bilinç oluşturma kapasitesine sahip olmaları nedeniyle sürdürülebilir kalkınma sürecinde kritik bir rol üstlenmektedir. Geleneksel kampüs anlayışı dönüşerek akademik mekânların sosyal, kültürel ve çevresel farkındalık yaratma potansiyeline sahip olduğu kabul edilmektedir. Bu doğrultuda “sürdürülebilir kampüs,” ve “yeşil kampüs” gibi kavramlar akademik literatürde yaygınlaşmıştır (Sharp, 2002). Birleşmiş Milletler’in 2015’te kabul ettiği 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDG), üniversitelerin sürdürülebilir dönüşüm sürecine dahil edilmesini teşvik etmektedir (Sachs vd., 2022). Kampüsler, sürdürülebilirlik politikalarının uygulanması açısından büyük fırsatlar sunmaktadır. Yeşil Kampüs yaklaşımı, üniversitelerin ekolojik ayak izlerini azaltmasını, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmasını, atık yönetimi stratejileri geliştirmesini ve çevreye duyarlı bina tasarımları uygulamasını içermektedir (Zhu, Zhu & Dewancker, 2020). Uluslararası indeksler üniversitelerin sürdürülebilirlik uygulamalarını değerlendirmek için geliştirilmiştir. UI GreenMetric, QS-SR, STARS ve THE Impact Ranking, kampüslerin sürdürülebilirlik performanslarını ölçerek enerji verimliliği ve çevre dostu kampüs tasarımlarını teşvik etmektedir (Suwartha ve Sari, 2013). Bu makale, sürdürülebilir kampüslerin çevresel, ekonomik ve sosyal kalkınmaya olan etkisini değerlendirerek, Bursa Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü’nün GreenMetric kriterleri çerçevesinde incelenmesini amaçlamaktadır. Kampüsün mevcut sürdürülebilirlik uygulamaları analiz edilerek güçlü ve zayıf yönler belirlenecek, çevre dostu bir dönüşüm sürecine nasıl adapte edilebileceği konusunda stratejik öneriler sunulacaktır. Böylece üniversitelerin sürdürülebilirlik politikalarını geliştirmesi ve gelecekte benzer çalışmalara öncü olması için bir model oluşturması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik , Sürdürülebilir Kampüs , Yeşil Kampüs , GreenMetric

Kaynakça

• Acuner, E., Maçin, K. E., Özcan, F. K., Karabulut, A. E., Mutlu, B. K., & Ata, L. D. (2023). Üniversitelerde Sürdürülebilirlik Çalışmaları: İstanbul Teknik Üniversitesi Örneği. Çevre İklim ve Sürdürülebilirlik, 24(2), 111-120.
• Alshuwaikhat, H. M., & Abubakar, I. (2008). An integrated approach to achieving campus sustainability: assessment of the current campus environmental management practices. Journal of Cleaner Production, 16(16), 1777-1785.
• Artar, M., Dal, İ., Öztaş, R. G., & Karayılmazlar, A. S. (2019). Sürdürülebilir kampüs için peyzaj tasarımı: Bartın Üniversitesi Kutlubey Kampüsü doğal gölet ve yakın çevresi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 9(19), 129-136.
• Atici, K. B., Yasayacak, G., Yildiz, Y., & Ulucan, A. (2021). Green University and academic performance: An empirical study on UI GreenMetric and World University Rankings. Journal of Cleaner Production, 291, 125289.
• Beçeren Öztürk, R., & Çahantimur, A., (2018). Architectural education for Sustainability Awareness. Turkish Online Journal of Educational Technology , vol.1, 204-210.
• Brundtland, G. H. (1987). Our Common Future: The World Commission on Environment and Development. Oxford University Press.
• Bursa Uludağ Üniversitesi. BUÜ Sürdürülebilirlik Koordinatörlüğü. https://uludag.edu.tr/sürdürülebilirlik, Erişim Tarihi: 15.12.24 Bursa Uludağ Üniversitesi. https://www.uludag.edu.tr/, Erişim Tarihi: 15.12.24
• Cortese, A. D. (2003). The critical role of higher education in creating a sustainable future. Planning for Higher Education, 31(3), 15-22.
• Çelik, Z., & Öztürk, M. (2022). Sürdürülebilir ve Yeşil Kampüsler: Türkiye’deki Üniversitelerin Yeşil Vizyonu. İDEALKENT, 14(Özel Sayı), 315-346.
• Demir, G. (2021). Üniversitelerde Sürdürülebilir Kampüs Yönetimi: Türkiye'den Örnekler. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Ertekin, M., & Çorbacı, Ö. L. (2010). Üniversite kampüslerinde peyzaj tasarımı (Karabük Üniversitesi peyzaj projesi örneği). Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 10(1), 55-67.
• Eryiğit, A. (2012). Sürdürülebilirlik: Tanımlar, ilkeler ve stratejiler. Çevre ve Sürdürülebilirlik Dergisi, 1(1), 12-25.
• Günerhan, S. A., & Günerhan, H. (2016). Türkiye için sürdürülebilir üniversite modeli. Mühendis ve Makina, 57(682), 54-62.
• Güngör, S., & Demir, M. (2015). Üniversite Kampüslerinde Sürdürülebilir Tasarım Sürecinin İrdelenmesi ve Selçuk Üniversitesinde Sürdürülebilir Kampüs Tasarımına Yönelik Öneriler. I. Uluslararası Sürdürülebilir Yapılar Sempozyumu, 28-30 Mayıs, Türkiye. İstanbul Teknik Üniversitesi. Sustainability at ITU. https://sustainability.itu.edu.tr/, Erişim Tarihi: 18.01.25
• Kaya, B., & Aydın, A. (2019). Sürdürülebilir kampüs uygulamaları ve eğitimle entegrasyonu: Türkiye'den örnekler. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayınları.
• Kaya, S. K., Dal, M., & Aşkın, A. (2019). Türkiye’deki devlet ve vakıf üniversite kampüslerinin sürdürülebilir-ekolojik parametreleri açısından karşılaştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21(1), 106-125.
• Kurdoglu, O., Yurdakul, M., & Bayramoğlu, E. (2018). Sustainable campus approaches and examples from the world and Turkey. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 145-167.
• Kurdoğlu, B. Ç., Bayramoğlu, E., & Konakoğlu, S. S. K. (2018). Kampüslerde Yaya ve Bisiklet Yollarına Uygun Sürdürülebilir Donatı Tasarım Kriterleri. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3(2), 493-502.
• Lauder, A., Sari, R. F., Suwartha, N., & Tjahjono, G. (2015). Critical review of a global campus sustainability ranking: GreenMetric. Journal of Cleaner Production, 108, 852-863.
• Lele, S. M. (1991). Sustainable development: A critical review. World Development, 19(6), 607-621.
• Lozano, R., Lukman, R., Lozano, F. J., Huisingh, D., & Lambrechts, W. (2013). Declarations for sustainability in higher education: Becoming better leaders, through addressing the university system. Journal of Cleaner Production, 48, 10-19.
• Maters, E., Vaas, D. M., Luttik, J., & Van Leeuwen, W. (2024). The Way Forward in the Energy Transition; Good Practices and Challenges at Wageningen University & Research. Journal of Sustainability Perspectives, 4(2), 129-147.
• Nottingham University. Sustainability initiatives at Nottingham. https://www.nottingham.ac.uk/sustainability, Erişim Tarihi: 18.01.25
• Owens, T. L. (2017). Higher education in the sustainable development goals framework. European Journal of Education, 52(4), 414-420.
• Sachs, J., Lafortune, G., Kroll, C., Fuller, G., & Woelm, F. (2022). Sustainable development report 2022. From crisis to sustainable developments: the SDGs as roadmap to 2030 and beyond. URL: https://s3. amazonaws. com/sustainabledevelopment. report/2022/2022-sustainable-development-report. pdf (дата звернення: 19.05. 2023).
• Sharp, L. (2002). Green campuses: The road from little victories to systemic transformation. International Journal of Sustainability in Higher Education, 3(2), 128-145.
• Sonetti, G., Lombardi, P., & Chelleri, L. (2016). True green and sustainable university campuses? Toward a cluster approach. Sustainability, 8(1), 83.
• Stanford University. (2023). Sustainability year in review 2023. https://sustainability-year-in-review.stanford.edu/2023/,
• Suwartha, N., & Sari, R. F. (2013). Evaluating UI GreenMetric as a tool to support green universities development: assessment of the year 2011 ranking. Journal of Cleaner Production, 61, 46-53.
• Uçar, O. K., & Özdemir, O. (2022). Üniversitelerde sürdürülebilirlik faaliyetleri ve raporlama örnekleri. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 5(1), 13-30.
• UI GreenMetric About, (2024). What is UI GreenMetric? https://greenmetric.ui.ac.id/about/welcome, Erişim Tarihi: 14.11.2024
• UI GreenMetric World University Rankings. (2024). GreenMetric guidelines 2024. UI GreenMetric. https://greenmetric.ui.ac.id, Erişim Tarihi: 14.11.2024
• United Nations (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development.
• Velazquez, L., Munguia, N., & Sanchez, M. (2005). Deterring sustainability in higher education institutions: An appraisal of the factors which influence sustainability in higher education institutions. International Journal of Sustainability in Higher Education, 6(4), 383-391.
• Velazquez, L., Munguia, N., Platt, A., & Taddei, J. (2006). Sustainable university: what can be the matter?. Journal of cleaner production, 14(9-11), 810-819.
• Wageningen University & Research. Sustainability at WUR. https://www.wur.nl, Erişim Tarihi: 18.01.25
• Yıldırım, Y., Biçer, D., & Koordinatörü, U. İ. (2023). UI GREENMETRIC KILAVUZU.
• Zhu, B., Zhu, C., & Dewancker, B. (2020). A study of development mode in green campus to realize the sustainable development goals. International Journal of Sustainability in Higher Education, 21(4), 799-818.