ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE BARINMA DURUMU, BESLENME ALIŞKANLIKLARI VE BESİN TÜKETİMLERİNİNİN KONSTİPASYON İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2023, , 121 - 126, 31.08.2023

Nilgün Seremet Kürklü , Bengi Aloğlu , Eda Ünal Melek Çoşkun , Nisa Demir Nüket Güdük

https://doi.org/10.52831/kjhs.1294058

Öz

Amaç: Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin barınma durumlarının (ev veya yurt), beslenme alışkanlıkları ve besin tüketim miktarlarının konstipasyon ile ilişkisini incelemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Araştırma, Akdeniz Üniversitesinde eğitim alan (n=382) öğrenciler ile kesitsel olarak yürütüldü. Katılımcıların sosyodemografik bilgileri ve beslenme alışkanlıkları soru formu kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve bel çevresi gibi antropometrik ölçümler alındı ve beden kütle indeksi (BKİ) hesaplandı. Katılımcıların bir günlük geriye dönük besin tüketim kaydı, araştırmacılar tarafından alındı; konstipasyon durumlarının değerlendirilmesinde ise Bristol dışkılama skalası ve konstipasyon ciddiyet ölçeği kullanıldı.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 21.5±1.48 yıldı. BKİ ortalaması 21.9±3.38 kg/m2 olup yaklaşık dörtte üçünün (kadın %75.0 ve erkek %73.3) normal BKİ’ye sahip olduğu belirlendi. Her iki grupta da beyaz ekmek, günde 1 porsiyon meyve veya sebze, haftada 1-2 porsiyon kurubaklagil ve sebze yemeği tüketimi çoğunluktaydı. Genel olarak hem evde hem de yurtta kalan öğrencilerin yaklaşık üçte ikisinin bristol dışkı skalasına göre ideal kolonik geçişe sahip olduğu ve konstipasyon ciddiyet ölçeği skorunun düşük olduğu belirlendi. Konstipasyon ağrı ölçeğine göre bireyler değerlendirildiğinde evde ve yurtta kalan öğrenciler arasında anlamlı bir fark bulundu (p<0.001). Evde ve yurtta kalan öğrencilerin makro ve mikro besin ögeleri alımları karşılaştırıldığında doymuş yağ asiti ve çoklu doymamış yağ asiti için anlamlı bir fark gözlenmesine rağmen (p<0.05) diyet posası, çözünür ve çözünmez posa gibi konstipasyon ile ilişkili besin ögelerinin günlük tüketim miktarlarında fark bulunamadı (p>0.05).
Sonuç: Hem evde hem de yurtta kalan öğrencilerin posa alımları düşük olmasına rağmen yavaş kolonik geçişe sahip olan bireylerin sayısının az olduğu görülmektedir. Konstipasyonu etkileyen diğer faktörlerin de dâhil edilerek beslenme, yaşam tarzı ve konstipasyon arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi yönünde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Beslenme Durumu, Diyet Posası, Konstipasyon

THE RELATIONSHIP OF HOUSING STATUS, NUTRITIONAL HABITS AND FOOD CONSUMPTION WITH CONSTIPATION IN UNIVERSITY STUDENTS

Öz

Objective: This study was conducted to investigate the relationship between university students' housing status (at home and in dormitory), eating habits and food consumption amounts with constipation.
Method: The study was conducted cross-sectionally with students (n=382) studying at Akdeniz University. Data including sociodemographic information and dietary habits of the participants were collected by face-to-face interview method using a questionnaire. Anthropometric measurements including height, body weight and waist circumference were taken and body mass index (BMI) was calculated. 24h dietary recall of the participants was taken by the researchers, and the Bristol defecation scale and constipation severity scale were used to evaluate the constipation status.
Results: The mean age of the participants was 21.5±1.48 years. The mean BMI was 21.9±3.38 kg/m2, and it was determined that about three quarters of them (75.0% female and 73.3% male) had normal BMI. In both groups, white bread, 1 serving of fruit or vegetables per day, and 1-2 servings of legumes and vegetable dishes per week were consumed predominantly. In general, approximately two-thirds of both home and dormitory students were found to have ideal colonic transit according to the Bristol Stool Scale and had a low constipation severity scale score. When individuals were evaluated according to the constipation pain scale, a significant difference was found between students living at home and dormitory (p<0.001). Although a significant difference was observed for saturated fatty acids and polyunsaturated fatty acids (p<0.05), no significant differences were found in the daily intake of other constipation-realated nutrients including dietary fiber, soluble and insoluble fiber.
Conclusion: Although both home and dormitory students had low fiber intake, the number of individuals with slow colonic transit was low. More studies are needed to evaluate the relationship between nutrition, lifestyle and constipation by including other factors affecting constipation.

Anahtar Kelimeler

Nutritional Status, Dietary Fiber, Constipation

Kaynakça

• Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022, T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1031, Ankara 2022.
• Kartal M, Bucak KF, Balcı E. Üniversite öğrencilerinin beslenme kültürleri. Sağ Aka Derg. 2017;4(4):332-338.
• Ermiş E, Doğan E, Erilli NA, Satıcı A. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi örneği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi. 2015;6(1):30-40.
• Arslan SA, Daşkapan A, Çakır B. Üniversite öğrencilerinin beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarının belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2016;15(3):171-180.
• Hamam FA, Eldalo AS, Alnofeie AA, Alghamdi WY, Almutairi SS, Badyan FS. The association of eating habits and lifestyle with overweight and obesity among health sciences students in Taif University, KSA. J Taibah Univ Medical Sci. 2017;12(3):249-260.
• Kabir A, Miah S, Islam A. Factors influencing eating behavior and dietary intake among resident students in a public university in Bangladesh: A qualitative study. PLoS One. 2018;13(6).
• Onurlubaş E, Doğan HG, Demirkıran S. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Selçuk Üniv Ziraat Fak Derg. 2015;32(3):61-69.
• Doğan H, Akçalı G. Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları sosyoekonomik sorunlar üzerine bir inceleme. Üniversite Araştırmaları Dergisi. 2021;4(3):309-316.
• Yaman ZA, Ünal E. Bolu il merkezinde gençlik ve spor bakanlığına bağlı yurtlarda kalan üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi düzeyinin ve obezite/fazla kiloluluk sıklığının değerlendirilmesi. Estüdam Halk Sağlığı Dergisi. 2021;6(3):296-309.
• Kalkan İ, Pehlivan M, Andaç Öztürk S, Ersoy G. İstanbul Aydın Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 1. Sınıf öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin saptanması. Aydın Sağlık Dergisi. 2018;4(1):45-60.
• Balatoni I, Szépné HV, Müller A, Kovács S, Kosztin N, Csernoch L. Sporting habits of university students in Hungary. Balt J Health Phys Act. 2019;11(6):27-37.
• Arslan H, Hisar KM. Kız öğrenci yurdunda yaşayan üniversite öğrencilerinin konstipasyon durumlarının belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2016;15(4):330-335.
• Bakır B, Çalapkorur S. Üniversite öğrencilerinin beslenme durumları, posa tüketimleri ve bağırsak alışkanlıklarının değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Univ. Sağlık Bilim. Derg. 2022;7(1):33-40.
• Bharucha AE, Wald A. Chronic constipation. Mayo Clin Proc. 2019;94(11):2340-2357.
• Forootan M, Bagheri N, Darvishi M. Chronic constipation: A review of literature. Medicine (Baltimore). 2018;97(20).
• Sharma A, Rao SSC, Kearns K, Orleck KD, Waldman SA. Review article: Diagnosis, management and patient perspectives of the spectrum of constipation disorders. Aliment Pharmacol Ther. 2021;53(12):1250-1267.
• Soliman GA. Dietary fiber, atherosclerosis, and cardiovascular disease. Nutrients. 2019;11(5):1155.
• Salçın N, Ercoşkun H. Diyet lifi ve sağlık açısından önemi. Akademik Gıda. 2021;19(2):234-243.
• World Health Organization. Physical status: The use of and interpretation of anthropometry, Report of a WHO Expert Committee. World Health Organization; 1995.
• Rakıcıoğlu N. Yemek ve Besin Fotoğraf Kataloğu. Ankara: Ata Ofset; 2009.
• Merdol T. Toplu Beslenme Sistemleri İçin Standart Yemek Tarifleri. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi; 2003.114.
• Lewis SJ, Heaton KW. Stool form scale as a useful guide to intestinal transit time. Scand J Gastroenterol. 1997;32(9):920-924.
• Kaya N, Turan N. Konstipasyon Ciddiyet Ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirliği. Turkiye Klin J Medical Sci. 2011;31:1491-501.
• Kürklü NS, Kamarlı Altun H. Evaluation of healthy nutrition scores with different diet quality indices in faculty of sports science students. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences. 2021;13(2):183-190.
• Dülger H, Mayda AS. Bartın üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve obezite prevalansı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016;6(3):173-177.
• Akdevelioğlu Y, Yörüsün TÖ. Üniversite öğrencilerinin yeme tutum ve davranışlarına ilişkin bazı faktörlerin incelenmesi. Gazi Sağlık Bilim Derg. 2019;4(1):19-28.
• Güllü, M, Küçükkömürler, S. Üniversite öğrencilerinin karbonhidrat tüketimi ve BKİ değerlerinin incelenmesi. Turkish Stud. 2020;15(3):1889-1904.
• Işkın M, Sarıışık M. Öğrencilerin besin tüketim alışkanlıkları üzerine bir araştırma. TUTAD. 2017;1(1):33-42.
• Gül K, Gül M. Üniversite öğrencilerinin yiyecek seçimi ve beslenme alışkanlıkları: Balıkesir Üniversitesi örneği. J Recr Tourism Res. 2020;7(4):551-574.
• Ötles S, Özgöz S. Health effects of dietary fiber. Acta Sci Pol Technol Aliment. 2014;13(2):191-202.
• Kaya N, Turan N. Reliability and validity of constipation severity scale. Turk J Med Sci. 2011;31:1491–15501.
• Bernardo G. Food intake of university students. Rev de Nutr. 2017:847-865.
• Uysal N, Khorshid L, Eşer İ. Sağlıklı genç bireylerde konstipasyon sorununun belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2010;9(2):127-132.
• Arslan H, Hisar KM. Kız öğrenci yurdunda kalan üniversite öğrencilerinin konstipasyon durumlarının belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2016;15(4):330-336.
• Reichardt F, Chassaing B, Nezami BG, Li G, Tabatabavakili S, Mwangi S, Uppal K, et al. Western diet induces colonic nitrergic myenteric neuropathy and dysmotility in mice via saturated fatty acid- and lipopolysaccharide-induced TLR4 signalling. J Physiol. 2017;595(5):1831-1846.
• Taba Taba Vakili S, Nezami BG, Shetty A, Chetty VK, Srinivasan S. Association of high dietary saturated fat intake and uncontrolled diabetes with constipation: evidence from the National Health and Nutrition Examination Survey. Neurogastroenterol Motil. 2015;27(10):1389-1397.
• Salar B, Uz A. Omega yağ asitleri: Biyolojik etkileri ve bitkisel kaynakları. Hacet Univ J Fac Pharm. 2021;41(3):194-209.