ASPERGER SENDROMU İLE İZLENEN ÇOCUĞUN PEPLAU’NUN KİŞİLERARASI İLİŞKİLER MODELİNE GÖRE DEĞERLENDİRMESİ: DURUM ÇALIŞMASI
Yıl 2020,
Cilt: 1 Sayı: 1, 25 - 28, 30.08.2020
Gülay Manav
,
Kübra Altın
Öz
Bu durum çalışması Asperger Sendromu tanısı alan 17 yaşındaki bir ergen ile Peplau’nun Kişilerarası İlişkiler Modeline göre yapılandırılmış 12 görüşmeyi incelemektedir. Sosyalizasyonda sorun yaşadığını ifade eden ergen, annesi ve klinik asistan doktoru ile araştırmacının konsültasyonu sonrasında görüşmeler yapıldı. Çözümleme aşamasında “Sosyal etkileşimde bozulma” ve “Kendine zarar verme korkusu” hemşirelik tanılarına yönelik girişimler araştırmacı ve ergen işbirliği ile planlanarak uygulandı. Ergen, aile desteğinin sosyal becerilerini geliştirmesinde motive ettiğini ifade ederken aile kazanılan becerilerin kalıcı olduğunu ifade etti. Hemşirelik modeline temellenmiş bir uygulamanın sonucunda ergen müdahale sonrasında terapötik fayda sağladı. Durum çalışması tasarımlarının kavramların bireyin yaşamına etkisini ortaya koyan, bireyi merkezine alan hemşire için uygulanması gerekliliğine inanılan çalışmalar olduğu düşünülmektedir.
Kaynakça
- Referans1. Martos-Perez J, Freire-Prudencio S, Gonzales-Navarro A, Llorente-Comi M, Ayuda- Pascual R. Development and follow-up of autism spectrum disorders, Revista de Neurologia. 2013 ;56(1):61-66. doi: https://doi.org/10.33588/rn.56S01.2012655
- Referans2. Jokiranta E, Brown A.S, Heinimaa M, Cheslack-Postava K, Suominen A, Suorander A. Parental Psychiatric Disorders and Autism Spectrum Disorder, Psychiatry Research: Neuroimaging. 2013;207(3):203-211. doi: 10.1016/j.psychres.2013.01.005
- Referans3. Grant R, Noyzce M.Proposed Changes to the American Pychiatric Association Diagnostic Criteria for Autism Spectrum Disorder: Implications for Young Children and Their Families, Maternal and Child Health Journal. 2013;17(4):586-92. doi:10.1007/s10995-013-1250-9
- Referans4. Attwood T. Asperger’s Sydrome: a Guide for Parents and Professional. Jessica London. Kingley Publisher; 1998.
- Referans5. Chakrabarti S, Fombonne E. Pervasive developmental disorders in preschool children: confirmation of high prevalence. Am J Psychiatry, 2005;162:1133-1141. doi: 10.1176/appi.ajp.162.6.1133
- Referans6. Bilgiç A, Cöngöloğlu A. Otizm Bozukluklarında Biyolojik Temelli Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamaları, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2009;16(3):153-164
- Referans7. Ehlers S, Gillberg C. Asperger Syndrome: An Overview, The National Autistic Society, London; 2006.
- Referans8. Pektekin Ç. (2013) Hemşirelik Felsefesi: Hildegard Pepleu’nun Kuramı ve Gelişimsel Modeli, İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevi; 2013.
- Referans9. Collister B Psychiatric-Using Nursing Models Series, London, Edward Arnold Publicaton; 1988.
- Referans10. Stake, R. E. The Art of Case Study Research. Thousand Oaks, CA: Sage Publications; 1995.
- Referans11. Hewitt-Taylor, J. Case study: An approach to qualitative enquiry. Nursing Standard. 2002;16, 33–37.
- Referans12. Grbich, C. Qualitative research. Health Care: An Introduction. London: Sage Publications; 1999.
- Referans13. Serpil Erermiş, Sezen Köse, Tezan Bildik, Burcu Özbaran, Cahide Aydın. Asperger Bozukluğu İzlem Süreci: Ergenlik Döneminde Yaşanan Sorunlar Bağlamında Beş Olgu Üzerinden Tartışma. J Pediatr Res. 2016;3(2): 91-6. doi: 10.4274/jpr.49354.
- Referans14. Soussana M, Sunver B, Pry R, Baghdadli A. Anxiety in children and adolescents with pervasive developmental disorder without mental retardation: review of literature. Ecnephale. 2012; 38:16-24. doi: 10.1016/j.encep.2011.05.007
- Referans15. Weiss JA, Lunsky Y. Group cognitive behaviour therapy for adults with Asperger syndrome and anxiety or mood disorder: a case series. Clin Psychol Psychoter. 2010;17:438-46.
- Referans16. Kugler B. The differentiation between autism and Asperger's syndrome. Autism. 1998;2(1):11-32.
- Referans17. Mazzone L, Ruta L, Reale L. Psychiatric comorbidities in asperger syndrome and high functioning autism: diagnostic challenges. Ann Gen Psychiatry. 2012;11:16. doi: 10.1186/1744-859X-11-16
- Referans18. Paquette-Smith M, Weiss J, Lunsky Y. History of suicide attempts in adults with Asperger syndrome. Crisis 2014;35:273-7. doi: 10.1027/0227-5910/a000263
- Referans19. Morrison, R. S. ve Blackburn, A. M. Take the challenge: Building social competency in Adolescents withasperger’s syndrome. Teaching Exceptional Children Plus. 2008;5(2).
- Referans20. Baron-Cohen S., Campbell R., Karmiloff A., Grant J., Walker J. Are children with autism blind to the mentalistic significance of the eyes?. British J Development. Psychology. 1995;13(4):379-398. https://doi.org/10.1111/j.2044-835X.1995.tb00687.x
- Referans21. Rapin I. ''Otizmin Nörolojik Temeli'' seminerinde sözlü bildirim. III. Cerrahpaşa Çocuk Nörolojisi Günleri, Pediatrik Davranış Nörolojisi, İstanbul. 1998.
- Referans22. Yorbık Ö., Erman H., Söhmen T. Asperger Sendromu ve Yüksek Fonksiyonlu Otizmin Tanısal Ayrımı. Klinik Psikiyatri. 2000;3;102-110.
- Referans23. Girli, A. ve Atasoy, S. Otizm tanılı kaynaştırma öğrencilerine uygulanan bilişsel süreç yaklaşımına dayalı sosyal beceri programının etkililiğinin incelenmesi. İlköğretim Online. 2010;9(3), 990-1006.
- Referans24. Batu, S. Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi. 2000;2,(4), 35-45.
- Referans25. Aktaş, C. ve Küçüker, S. Bilişsel duyuşsal odaklı bir programın ilköğretim öğrencilerinin fiziksel engelli yaşıtlarına yönelik sosyal kabul düzeylerine etkisinin incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi. 2002;3,(2), 15-25.
- Referans26. Vuran, S. The sociometric status of student with disabilities in elementary level integration classes in turkey, Eurasian J Educ. Res. 2005; 18, 217-235.
- Referans27. Atwood, T. Strategies for improving the social integration of children with Asperger Sydrome. Autism. 2000;4, (1), 85-100.
- Referans28. Corey, G. Theory and Practice of Group Counseling. Brooks/Cole: USA. 2007.
- Referans29. Farrugia S. ve Hudson, J. Anxiety in adolescents with Asperger sydrome: Negative thoughts behavioral problems, and life interference. Focus on Autisim and Other Developmental Disabilities. 2006;21(1), 25-35.
- Referans30. Alligood, M.R. & Tomey, A.M. Nursing theorists and their work (7th ed.). Maryland Heights: Mosby. 2010. http://www.nursingworld.org/HildegardPeplau (erişim tarihi: 04.01.2020)
- Referans31. Lehnhardt FG., Gawronski Bir., Volpert K., Schilbach L., Tepest R., Vogeley K. Psychosocial Functioning of Adults With Late Diagnosed Autism Spectrum Disorders-A Retrospective Study. Fortschr Neurol Psychiatr. 2012;80(2):88-97. doi: 10.1055/s-0031-1281642. Epub 2011 Nov 15.
EVALUATION OF CHILD WITH ASPERGER SYNDROME ACCORDING TO PEPLAU'S INTERPERSONAL RELATIONSHIP MODEL: CASE STUDY
Yıl 2020,
Cilt: 1 Sayı: 1, 25 - 28, 30.08.2020
Gülay Manav
,
Kübra Altın
Öz
This case study examines 12 interviews structured according to Peplau's model of interpersonal relationships with a 17-year-old adolescent diagnosed with Asperger's Syndrome. He said he had problems with socialisation, and talks were held with his mother and clinical assistant doctor after the researcher's consultation. During the analysis phase, “deterioration in social interaction” and “fear of self-harm” attempts for nursing diagnoses were planned and implemented with the cooperation of researchers and adolescents. The adolescent stated that family support motivated him to develop his social skills, while the family expressed that the skills gained were permanent. As a result of an application based on the nursing model, the adolescent achieved therapeutic benefit after intervention. Status study designs are believed to be studies that reveal the impact of concepts on an individual's life and require application for the nurse who takes the individual to the center.
Kaynakça
- Referans1. Martos-Perez J, Freire-Prudencio S, Gonzales-Navarro A, Llorente-Comi M, Ayuda- Pascual R. Development and follow-up of autism spectrum disorders, Revista de Neurologia. 2013 ;56(1):61-66. doi: https://doi.org/10.33588/rn.56S01.2012655
- Referans2. Jokiranta E, Brown A.S, Heinimaa M, Cheslack-Postava K, Suominen A, Suorander A. Parental Psychiatric Disorders and Autism Spectrum Disorder, Psychiatry Research: Neuroimaging. 2013;207(3):203-211. doi: 10.1016/j.psychres.2013.01.005
- Referans3. Grant R, Noyzce M.Proposed Changes to the American Pychiatric Association Diagnostic Criteria for Autism Spectrum Disorder: Implications for Young Children and Their Families, Maternal and Child Health Journal. 2013;17(4):586-92. doi:10.1007/s10995-013-1250-9
- Referans4. Attwood T. Asperger’s Sydrome: a Guide for Parents and Professional. Jessica London. Kingley Publisher; 1998.
- Referans5. Chakrabarti S, Fombonne E. Pervasive developmental disorders in preschool children: confirmation of high prevalence. Am J Psychiatry, 2005;162:1133-1141. doi: 10.1176/appi.ajp.162.6.1133
- Referans6. Bilgiç A, Cöngöloğlu A. Otizm Bozukluklarında Biyolojik Temelli Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamaları, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2009;16(3):153-164
- Referans7. Ehlers S, Gillberg C. Asperger Syndrome: An Overview, The National Autistic Society, London; 2006.
- Referans8. Pektekin Ç. (2013) Hemşirelik Felsefesi: Hildegard Pepleu’nun Kuramı ve Gelişimsel Modeli, İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevi; 2013.
- Referans9. Collister B Psychiatric-Using Nursing Models Series, London, Edward Arnold Publicaton; 1988.
- Referans10. Stake, R. E. The Art of Case Study Research. Thousand Oaks, CA: Sage Publications; 1995.
- Referans11. Hewitt-Taylor, J. Case study: An approach to qualitative enquiry. Nursing Standard. 2002;16, 33–37.
- Referans12. Grbich, C. Qualitative research. Health Care: An Introduction. London: Sage Publications; 1999.
- Referans13. Serpil Erermiş, Sezen Köse, Tezan Bildik, Burcu Özbaran, Cahide Aydın. Asperger Bozukluğu İzlem Süreci: Ergenlik Döneminde Yaşanan Sorunlar Bağlamında Beş Olgu Üzerinden Tartışma. J Pediatr Res. 2016;3(2): 91-6. doi: 10.4274/jpr.49354.
- Referans14. Soussana M, Sunver B, Pry R, Baghdadli A. Anxiety in children and adolescents with pervasive developmental disorder without mental retardation: review of literature. Ecnephale. 2012; 38:16-24. doi: 10.1016/j.encep.2011.05.007
- Referans15. Weiss JA, Lunsky Y. Group cognitive behaviour therapy for adults with Asperger syndrome and anxiety or mood disorder: a case series. Clin Psychol Psychoter. 2010;17:438-46.
- Referans16. Kugler B. The differentiation between autism and Asperger's syndrome. Autism. 1998;2(1):11-32.
- Referans17. Mazzone L, Ruta L, Reale L. Psychiatric comorbidities in asperger syndrome and high functioning autism: diagnostic challenges. Ann Gen Psychiatry. 2012;11:16. doi: 10.1186/1744-859X-11-16
- Referans18. Paquette-Smith M, Weiss J, Lunsky Y. History of suicide attempts in adults with Asperger syndrome. Crisis 2014;35:273-7. doi: 10.1027/0227-5910/a000263
- Referans19. Morrison, R. S. ve Blackburn, A. M. Take the challenge: Building social competency in Adolescents withasperger’s syndrome. Teaching Exceptional Children Plus. 2008;5(2).
- Referans20. Baron-Cohen S., Campbell R., Karmiloff A., Grant J., Walker J. Are children with autism blind to the mentalistic significance of the eyes?. British J Development. Psychology. 1995;13(4):379-398. https://doi.org/10.1111/j.2044-835X.1995.tb00687.x
- Referans21. Rapin I. ''Otizmin Nörolojik Temeli'' seminerinde sözlü bildirim. III. Cerrahpaşa Çocuk Nörolojisi Günleri, Pediatrik Davranış Nörolojisi, İstanbul. 1998.
- Referans22. Yorbık Ö., Erman H., Söhmen T. Asperger Sendromu ve Yüksek Fonksiyonlu Otizmin Tanısal Ayrımı. Klinik Psikiyatri. 2000;3;102-110.
- Referans23. Girli, A. ve Atasoy, S. Otizm tanılı kaynaştırma öğrencilerine uygulanan bilişsel süreç yaklaşımına dayalı sosyal beceri programının etkililiğinin incelenmesi. İlköğretim Online. 2010;9(3), 990-1006.
- Referans24. Batu, S. Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi. 2000;2,(4), 35-45.
- Referans25. Aktaş, C. ve Küçüker, S. Bilişsel duyuşsal odaklı bir programın ilköğretim öğrencilerinin fiziksel engelli yaşıtlarına yönelik sosyal kabul düzeylerine etkisinin incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi. 2002;3,(2), 15-25.
- Referans26. Vuran, S. The sociometric status of student with disabilities in elementary level integration classes in turkey, Eurasian J Educ. Res. 2005; 18, 217-235.
- Referans27. Atwood, T. Strategies for improving the social integration of children with Asperger Sydrome. Autism. 2000;4, (1), 85-100.
- Referans28. Corey, G. Theory and Practice of Group Counseling. Brooks/Cole: USA. 2007.
- Referans29. Farrugia S. ve Hudson, J. Anxiety in adolescents with Asperger sydrome: Negative thoughts behavioral problems, and life interference. Focus on Autisim and Other Developmental Disabilities. 2006;21(1), 25-35.
- Referans30. Alligood, M.R. & Tomey, A.M. Nursing theorists and their work (7th ed.). Maryland Heights: Mosby. 2010. http://www.nursingworld.org/HildegardPeplau (erişim tarihi: 04.01.2020)
- Referans31. Lehnhardt FG., Gawronski Bir., Volpert K., Schilbach L., Tepest R., Vogeley K. Psychosocial Functioning of Adults With Late Diagnosed Autism Spectrum Disorders-A Retrospective Study. Fortschr Neurol Psychiatr. 2012;80(2):88-97. doi: 10.1055/s-0031-1281642. Epub 2011 Nov 15.