Şizofreninin tekrarlanmasında ailede duygu dışavurumunun önemi ve sonuçları üzerine bir derleme

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 44 - 51, 25.12.2017

İpek Şenkal Ertürk Burcu Kömürcü

Öz

Şizofreni, yüksek nüks oranlarıyla seyreden, genellikle süreğen, sosyal ve bilişsel işlevsellikte bozulma ile sonuçlanabilen ağır bir psikiyatrik bozukluktur. Şizofreni tanısına sahip bireylerle temas halinde olan bakım veren ve ailelerin tutum ve davranışlarının, şizofreninin seyri üzerinde önemli bir role sahip olduğu düşünülmektedir. Duygu dışavurumu, psikotik bozuklukların tekrar etmesinde önemli bir psikososyal yordayıcı olarak kabul edilmektedir. Yüksek düzeyde duygu dışavurumu, şizofreni tanısı alanların yakınları arasında yaygın olarak gözlenmektedir. Şizofreni ve aile arasındaki ilişkiye tarihsel açıdan bakıldığında, psikolojik kuramı savunan çoğu araştırmacının aileyi hastalığın önemli bir nedeni olarak kabul ettiği görülmektedir. Ancak aile üyelerini hastalığın önemli bir nedeni olarak gören bu bakış açısının, söz konusu ilişkinin anlaşılamamasına ve hastalığın çözümünde aileyle bir uzlaşma sağlanamamasına yol açabileceği düşünülmektedir. Bu derlemenin amacı, şizofreninin seyri ve tekrarlanmasında ailenin duygu dışavurumunun rolünü incelemek ve bu konuda yapılan araştırma bulgularını derleyerek, şizofreninin tekrarlama oranlarının azaltılmasına yönelik öneriler sunmaktır.

Anahtar Kelimeler

schizophrenia, expressed emotion, relapse

A review of the importance and consequences of family expressed emotion in schizophrenic relapse

Öz

Schizophrenia is a severe psychiatric disorder with high relapse rates, which is generally chronic and may result in deterioration in social and cognitive functioning. It is thought that attitudes and behaviors of caregivers and families who are in contact with patients with schizophrenia have a significant role in the course of schizophrenia. Expressed emotion is considered a significant psychosocial predictor of relapse in psychotic disorders. High expressed emotion is commonly observed among relatives of patients with schizophrenia. When the association between schizophrenia and family is considered from the historical point of view, it appears that most researchers, advocating psychological theory, regard the family as an important cause of the disorder. However, it is thought that this point of view, which regards family members as an important cause of the disorder, may lead to a failure to understand the related relationship and agree with the family in the solution of the disorder. The aim of the present study is to examine the role of expressed emotion of the family in the course and relapse of schizophrenia and to offer suggestions for reducing relapse rates by compiling related research findings.

Anahtar Kelimeler

schizophrenia, expressed emotion, relapse

Kaynakça

• Alvarez-Jimenez, M., Priede, A., Hetrick, S. E., Bendall, S., Killackey, E., Parker, A. G., ... ve Gleeson, J. F. (2012). Risk factors for relapse following treatment for first episode psychosis: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. Schizophrenia Research, 139(1-3), 116-128.
• Amerikan Psikiyatri Birliği. (2014). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM-5), Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı’ndan (çev. Köroğlu E), Ankara:Hekimler Yayın Birliği.
• Arslantaş, H., Sevinçok, L., Uygur, B., Balcı, V. ve Adana, F. (2009). Şizofreni hastalarının bakım vericilerine yapılan psikoeğitimin hastalardaki klinik gidişe ve bakım vericilerin duygu dışavurumu düzeylerine olan etkisi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 10(2), 3-10.
• Ayilara, O., Ogunwale, A. ve Babalola, E. (2017). Perceived expressed emotions in relatives of patients with severe mental illness: A comparative study. Psychiatry Research, 257, 137-143.
• Ayuso-Gutierrez, J. L. ve del Rio Vega, J. M. (1997). Factors influencing relapse in the long term course of schizophrenia. Schizophrenia Research, 28(2-3), 199-206. Bachmann, S., Bottmer, C., Jacob, S., Kronmüller, K.T., Backenstrass M., Mundt, C., … Schröder, J. (2002). Expressed emotion in relatives of first-episode and chronic patients with schizophrenia and major chronic patients with schizophrenia and major depressive disorder- a comparison. Psychiatry Research, 112(3), 239-250.
• Barlow, D.H. ve Durand, V.M. (2012). Abnormal Psychology: An Integrative Approach (6. Baskı). Canada: Wadsworth Cengage Learning.
• Barrowclough, C. ve Hooley, J. M. (2003). Attributions and expressed emotion: A review. Clinical Psychology Review, 23(6), 849-880.
• Barrowclough, C. ve Tarrier, N. (1987). A behavioural family intervention with a schizophrenic patient: A case study. Behavioral Psychotherapy, 15(3), 252-271.
• Barrowclough, C. ve Tarrier, N. (1992). Families of Schizophrenic Patients: Cognitive Behavioral Intervention. United Kingdom: Nelson Thornes.
• Barrowclough, C., Johnston, M. ve Tarrier, N. (1994). Attributions, expressed emotion, and patient relapse: An attributional model of relatives' response to schizophrenic illness. Behavior Therapy, 25(1), 67-88.
• Bastuğ, G. ve Karancı, N. (2015). Türkiye'den bir örneklemde şizofreni tanısı alan hastaların pozitif ve negatif belirtileri üzerinde bakımverenlerin duygu dışavurumu ve hastaların algıladığı duygu dışavurumunun etkisi. Düşünen Adam, 28(2), 127-139.
• Bebbington, P. E. ve Kuipers, E. (2011). Schizophrenia and psychosocial stresses. Schizophrenia, Third Edition, 599-624.
• Blanchard, J. J., Sayers, S. L., Collins, L. M. ve Bellack, A. S. (2004). Affectivity in the problem-solving interactions of schizophrenia patients and their family members. Schizophrenia Research, 69(1), 105-117.
• Brown G.W. (1985). The discovery of expressed emotion: induction or deduction? Leff J, ve Vaughn C. (Ed.), Expressed emotion in families (s. 7-25.) içinde. New York: Guilford Press.
• Butzlaff, R. L. ve Hooley, J. M. (1998). Expressed emotion and psychiatric relapse: A meta analysis. Archives of General Psychiatry, 55(6), 547-552.
• Caqueo-Urízar, A. ve Gutiérrez-Maldonado, J. (2006). Burden of care in families of patients with schizophrenia. Quality of Life Research, 15(4), 719-724.
• Cechnicki, A., Bielańska, A., Hanuszkiewicz, I. ve Daren, A. (2013). The predictive validity of expressed emotions (EE) in schizophrenia. A 20-year prospective study. Journal of Psychiatric Research, 47(2), 208-214.
• Cutting, L. P., Aakre, J. M. ve Docherty, N. M. (2006). Schizophrenic patients’ perceptions of stress, expressed emotion, and sensitivity to criticism. Schizophrenia Bulletin, 32(4), 743-750.
• Davies, T. (1994). Psychosocial factors and relapse of schizophrenia. British Medical Journal, 309(6951), 353–354.
• Domínguez-Martínez, T., Medina-Pradas, C., Kwapil, T. R. ve Barrantes-Vidal, N. (2014). Relatives ׳illness attributions mediate the association of expressed emotion with early psychosis symptoms and functioning. Psychiatry Research, 218(1), 48-53.
• Domínguez-Martínez, T., Medina-Pradas, C., Kwapil, T. R. ve Barrantes-Vidal, N. (2017). Relatives' expressed emotion, distress and attributions in clinical high-risk and recent onset of psychosis. Psychiatry Research, 247, 323-329.
• Ebrinç, S., Çetin, M., Başoğlu, C., Ağargün, M. Y., Seçil, M., Can, S. ve Çobanoğlu, N. (2001). Şizofren hasta ve ailelerinde hasta işlevselliği, sosyal destek ve duygu dışavurumunun incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2(1), 5-14.
• Eker, D. ve Arkar, H. (1997). Akıl Hastalıkları İle İlgili Tutumlar: Bir Gözden Geçirme. A. Nuray Karancı (Ed.), Farklılıkla Yaşamak: Aile ve Toplumun Farklı Gereksinimleri Olan Bireylerle Birlikteliği içinde (s.67-85). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
• Gómez‐de‐Regil, L., Kwapil, T. R. ve Barrantes‐Vidal, N. (2014). Predictors of expressed emotion, burden and quality of life in relatives of Mexican patients with psychosis. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 21(2), 170-179.
• Gonzalez-Blanch, C., Gleeson, J. F., Cotton, S. M., Crisp, K., McGorry, P. D. ve Alvarez-Jimenez, M. (2015). Longitudinal relationship between expressed emotion and cannabis misuse in young people with first-episode psychosis. European Psychiatry, 30(1), 20-25.