Yaşamın özellikle erken dönemlerinde kendiliknesnesi ihtiyaçlarının karşılanması veya karşılanmaması kişiliğin gelişmesinde önemli bir role sahiptir. Alanyazın savunmacı bir şekilde kendiliknesnesi ihtiyaçlarına yaklaşma ve onlardan kaçınmanın kişilik bozuklukları ile ilişkili olabileceğine yönelik bulgular ortaya koymuştur. Bu çalışmanın amacı ise kendiliknesnesi ihtiyaçları ile kişilik bozuklukları arasındaki ilişkide savunma mekanizmaları ve kişilerarası ilişki boyutlarının aracı etkilerinin incelenmesidir. Araştırma, yaşları 18-69 (Ort. = 26.27, SS = 8.36) arasında değişen 253’ü kadın (%62.9) ve 149’u erkek (%37.1) olmak üzere toplam 402 kişinin katıldığı kesitsel bir tarama çalışmasıdır. Veriler Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Coolidge Eksen II Envanteri Kısa Form, Kendiliknesnesi İhtiyaçları Envanteri, Savunma Biçimleri Testi ve Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Analizler sonucunda kişilik bozuklukları ile aynalanma- idealizasyon- ikizliğe yaklaşma ve idealizasyon- ikizlikten kaçınma kendiliknesnesi ihtiyaçları, immatür savunma mekanizmaları ve onay bağımlılık değişkenlerinin birbirleriyle pozitif yönde; başkalarına güven ve duygu farkındalığı değişkenlerinin negatif yönde anlamlı ilişkiler gösterdiği saptanmıştır. Kendiliknesnesi ihtiyaçları ve kişilik bozuklukları arasındaki ilişkide immatür ve nevrotik savunmaların, onay bağımlılık, başkalarına güven ve duygu farkındalığı değişkenlerinin belli tip kişilik bozukluklarında kısmi aracılık etkilerinin anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Araştırma bulguları alanyazına dayandırılarak tartışılmış, çalışmaya yönelik sınırlılıklar, teorik literatüre ve klinik uygulamalara ilişkin olası katkılar ve yapılacak yeni çalışmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
kendiliknesnesi ihtiyaçları kişilik bozuklukları savunma mekanizmaları kişilerarası ilişki aracı rol
Bu çalışmanın etik ilke ve kurallara uygun olduğu, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu (9/2020 sayılı toplantı, 9/10 sayı, 26.06.2020 tarihli karar) tarafından onaylanmıştır.
Especially in the early stages of life, met or unmet the selfobject needs has an important role in the development of personality. The literature has revealed evidence that approaching and defensively avoiding selfobject needs may be associated with personality disorders. The present study aimed to examine the mediating effects of defense mechanisms and dimensions of the interpersonal relationship in the relationship between selfobject needs and personality disorders. The research sample consisted of a total of 402 people [253 females (62.9%) and 149 males (37.1%), aged between 18 and 59 (M = 32.28, SD = 7.76)], and a cross-sectional screening method was used in the study. The data was collected using the Socio-Demographic Information Form, Coolidge Axis II Inventory Short Form, Selfobject Needs Inventory, Defense Style Questionnaire, and Scale of Dimensions of Interpersonal Relationship. As a result of the analyzes, personality disorders and approaching mirroring- idealization- twinship, and avoiding idealization- twinship, selfobject needs, immature defense mechanisms, and approval dependence variables were positively correlated with each other; it was determined that the variables of trust in others and emotional awareness showed significant negative correlations. It was found that in the relationship between selfobject needs and personality disorders, the variables of immature and neurotic defenses, approval dependence, trusting others and emotional awareness had significant partial mediation effects in certain types of personality disorders. Then research findings were discussed based on the literature, and limitations of the study and possible contributions to theory and clinical practice, and suggestions for new studies to be made were presented.
selfobject needs personality disorders defense mechanisms interpersonal relation mediating role
This study was approved by the Sağlık Bilimleri University Non-Interventional Research Ethics Committee (meeting numbered 9/2020, number 9/10, decision dated 26.06.2020) that this study complies with ethical principles and rules.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Klinik Psikoloji |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 14 Eylül 2023 |
Gönderilme Tarihi | 30 Aralık 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 2 |