THE EFFECT OF AGRICULTURAL EXPORTS ON ECONOMIC GROWTH: THE CASE OF AZERBAIJAN

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 17, 30.12.2024

Burak Uğur , Tuğba Konuk

https://doi.org/10.51969/klusbmyo.1588384

Öz

The economy of Azerbaijan is an economy based on oil exports. This situation caused the economic growth rates to be weak during the Global Crisis and the Covid-19 Pandemic. In this context, the Azerbaijani state emphasized that in the “2022-2026 Social and Economic Development Strategy” program aims to increase the exports of non-oil sectors. Although the economy of Azerbaijan is an agricultural country, it cannot use its potential at the desired level. Based on these events, it is very crucial to establish the effect of agricultural exports on economic growth in Azerbaijan in the long term. In this research, the effect of agricultural exports on the economic growth of Azerbaijan in the period 1992-2022 for the Azerbaijani economy was tested by cointegration analysis. The results showed that a 1% increase in agricultural exports in Azerbaijan increased economic growth by 1.29%. In this context, agricultural exports have a crucial role in increasing the economic growth of Azerbaijan.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijan, Economic Growth, Agriculturel Export

TARIMSAL İHRACATIN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: AZERBAYCAN ÖRNEĞİ

Öz

Azerbaycan ekonomisi petrol ihracatına dayalı bir ekonomidir. Bu durum 2008 küresel krizi ve 2020 Covid-19 salgınında ekonomik büyüme oranlarının zayıf seyretmesine neden olmuştur. Bu bağlamda Azerbaycan devleti 2022-2026 yılındaki Sosyal ve Ekonomik Kalkınma Devlet programında petrol dışı sektörlerin ihracatlarının arttırılması hedeflendiğine vurgu yapmıştır. Azerbaycan ekonomisi bir tarım ülkesi olmasına rağmen potansiyelini istenilen seviyede kullanamamaktadır. Bu olgulardan hareketle, Azerbaycan’da tarımsal ihracatın uzun dönemde iktisadi büyüme üzerindeki etkisinin saptanması önemlidir. Bu çalışmada, Azerbaycan ekonomisi için 1992-2022 döneminde tarımsal ihracatın Azerbaycan’ın iktisadi büyümesi üzerindeki etkisi eşbütünleşme analizi ile sınanmıştır. Varılan bulgular, Azerbaycan’da tarımsal ihracattaki %1’lik bir yükselişin iktisadi büyümeyi %1.29 yükselttiğini yansıtmıştır. Bu kapsamda Azerbaycan’ın iktisadi büyümesinin yükseltmesinde tarımsal ihracatın önemli bir rolü bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan, İktisadi Büyüme, Tarımsal İhracat

Kaynakça

• Ağır, H., Özbek, S. ve Türkmen, S. (2020). Türkiye’de cari işlemler dengesinin dinamikleri: var analizi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 6(2), 57-66.
• Ahmad D. ve Ahmad J. (2018). An Empirical Analysis of Agricultural Export on Economic Growth: A Case Study Of Pakistan. International Journal of Advanced and Applied Sciences,5( 2), 25-32.
• Aliyev, P. ve Akgün, L. (2019). Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Bölgesel Kalkınma Politikaları. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5(19), 854-866.
• Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, (2022). Republic of Azerbajian 2022-2026 Social and Economic Development Strategy, 78s.
• Bağırzade, E. (2023). Azerbaycan’ın Pandemi Sonrası Ekonomik Kalkınma Perspektifi. Türk Dünyası Araştırmaları, 133(263), 187-206.
• Bakari, S. ve Mabrouki, M. (2017). The Effect of Agricultural Export on Economic Growth in South-Eastern Europe: An Emprical Investigation Using Panel Data, MRPA Paper 83810, University Library of Munich, Germany.
• Ceylan, R. ve Başer, S. (2014). Türkiye’de petrol tüketimi ile reel GSYİH arasındaki uzun dönem ilişkinin Johansen eşbütünleşme yöntemi ile analiz edilmesi. Business and Economics Research Journal,5(2), 47-60.
• Demirgil, B. (2019). Türkiye’de enflasyonun belirleyicileri üzerine uygulamalı bir çalışma. Journal of International Management Educational and Economics Perspectives, 7(1), 13-21.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica, 49, 1057-1072.
• Dünya Ticaret Örgütü, “Online Veri Tabanı”, https://data.wto.org/ (17.10.2024).
• Engin, C., & Konuk, T. (2022). The Relatıonshıp Between Foreıgn Trade and Economıc Growth: An Econometrıc Analysıs for Turkey and Polıcy Recommendatıons. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 14(27), 324-339. https://doi.org/10.14784/marufacd.1145682
• Erdinç, Z., & Aydınbaş, G. (2021). Tarımsal Katma Değer Belirleyicilerinin Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 213-232. https://doi.org/10.18037/ausbd.902602
• Gıda Tarım Örgütü (FAO), http://www.fao.org/faostat/en/#data/TI, 17.10.2024
• Ghimire, A., Weiwei, F. ve Zhuang, P. (2021). Does Agricultural Export Promote Nepalese Economic Growth? ARDL Approach Using Structural Break. In E3S Web of Conferences, 275, 1-5.
• Gujarati, D. (1999). Temel ekonometri. İstanbul: Literatür yayıncılık (Çevirenler: Ümit ŞENESEN, Gülay Günlük ŞENESEN).
• Gwanongodza, T. (2020). Agriculture Exports and Economic Growth in Zimbabwe, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Stellenbosch University, Güney Afrika.
• Ijirshar, V. U. (2015). The Empirical Analysis of Agricultural Exports and Economic Growth in Nigeria. Journal of Development and Agricultural Economics, 7( 3), 113-122.
• Johansen, S. (1991). Estimation and hypothesis testing of cointegration vectors in gaussian vector autoregressive models. Econometrica, 59(6), 1551–1580.
• Kara, M. A., Aksu, T., & Tanış, Ş. (2024). Türkiye Ekonomisinde Tarım ve Sanayi İhraç Ürünlerinin Ekonomik Büyümeye Katkısı. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 23(2), 615-632. https://doi.org/10.21547/jss.1383865
• Kocabıyık, T. (2016). Johansen eşbütünleşme testinde karar aşamalarının analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40-50.
• Murugesan, B. (2019). An Empirical Analysis of Agricultural Exports on Economic Growth in India. Economic Affairs, 64(3), 481-486.
• Ojo, E. J., Awe, I. T. ve Ogunjobi, J. O. (2014). Agricultural export and economic growth in Nigeria: A multivariate Johansen Cointegration analysis. International Journal of Arts and Commerce, 3(3), 89-98.
• Özcan, S. E. (2007). Kamu açık ve borçlarının sürdürülebilirliği: 1970-2005 Türkiye örneği,Yayımlanmamış Doktora Tezi. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Peker, O. (2009). Türkiye’deki cari açık sürdürülebilir mi? ekonometrik bir analiz. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 164-174.
• Phillips, P. C.B. ve Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75(2), 335-346. Sandalcılar, A. (2012). Türkiye’de Tarımsal İhracat, Tarım Dışı İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, Cilt. 49(570), 65-76.
• Sanjuán-López, A.I. ve Dawson, P.J. (2010). Agricultural Exports and Economic Growth in Developing Countries: A Panel Cointegration Approach. Journal of Agricultural Economics, 61, 565-583.
• Shah, S. W. A., Ul Haq, M. A. ve Farooq, R. M. A. (2015). Agricultural Export and Economic Growth: A Case Study of Pakistan. Public Policy and Administration Research, 5(8), 88-97.
• Simasiku, C. ve Sheefeni, J. P. (2017). Agricultural Exports and Economic Growth in Namibia. European Journal of Basic and Applied Sciences,4(1), 41-50.
• Turan, Z. (2018). Türki̇ye’de Tarımsal Mal Ti̇careti̇ni̇n ve Hayvancılığın Ekonomi̇k Büyüme Üzeri̇ndeki̇ Etki̇si̇ (1990-2014). International Journal Of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 4(8), 200-209.
• Türkmen, S. Özbek, S. Ve Karakuş, M. (2018). Türkiye’de elektrik tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ampirik bir analiz. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 129-142.
• Uğur, B. (2021). Türkiye’de Tarımsal İhracatın Ekonomik Büyümeye Etkisi, IV. Uluslararası Kahramanmaraş Yönetim, Ekonomi ve Siyaset Kongresi (KAYES), Mardin (23-24 Eylül).
• Verter, N. ve Becvarova, V. (2016).The Impact of Agricultural Exports on Economic Growth in Nigeria. Acta Universitatis Agriculture et Silviculturae Mendelianae Brunensis, Cilt. 64, Sayı: 2, ss. 691-700.
• Yapraklı, S. (2007). İhracat ile ekonomik Büyüme arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Üzerine Ekonometrik bir Analiz. 34, 97-112.
• Zulfigarov, F., & Neuenkirch, M. (2020). The impact of oil price changes on selected macroeconomic indicators in Azerbaijan. Economic Systems, 44(4), 100814.