Farklı Nitelikte Çelloların Değerlendirilmesinde Rubrik Kullanımı

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 20, 28.06.2019

Ozan Evrim Tunca Özgün Demir

Öz

Bu çalışmanın amacı yaylı çalgıların farklı ses gürlüğünde çalabilme yetenekleri, ses rengi çeşitliliği (ton zenginliği), seste vibrato üretimi, ses şiddetinin farklı teller veya registerlerdeki (tuşenin farklı bölümleri) eşitliği ve özgün ses tonu gibi özelliklerini objektif şekilde belirlemek amacıyla bir yöntem oluşturmaktır. Çalışma, betimsel bir araştırma olarak planlanmıştır. Çalışma grubu, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’ndeki bir üniversitesinin devlet konservatuvarı müzik bölümü çello sanat dalında görevli alanında uzman altı öğretim görevlisi, bir gönüllü lisans çello bölümü öğrencisi ve üç farklı çellodan oluşmaktadır. Nicel veriler Yaylı Çalgı Değerlendirme Rubriği (YÇR) aracılığıyla elde edilmiştir. Elde edilen bulgular tablolaştırılarak değerlendirmeler yapılmıştır. Edinilen bulgulara göre çalgı ses niteliği değerlendirmesinde nesnel yaklaşımın önemi ortaya çıkmıştır. Rubrik, üç farklı çalgının ses karakterleri arasındaki birbirine benzer noktalar ile birbirlerine göre güçlü ve zayıf yönleri başarıyla ortaya çıkarmıştır. Bir dereceli puanlama anahtarı olan rubriğin öznel değerlendirmeleri, ölçülebilir nesnel sonuçlara başarıyla dönüştürebildiği sonucuna ulaşılmış ve rubriğin bu amaçla kullanımına ilişkin çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çello, Rubrik, Tını

The Usage of Rubric in Evaluation of Different Properties of Cellos

Öz

The purpose of this research is to develop a method to test different properties of a given violoncello. The properties tested are the variety of color, vibrato production, capacity of volume, equality of sound among different registers, characteristic tone. The study is designed as descriptive research. The study group of the study consists of; three different handmade cellos, six expert lecturers on the field and a volunteer undergraduate student from cello arts of the music department of the conservatory of a state university in Central Anatolia, Turkey. Data have been obtained by a string instrument rubric (YÇR). The findings were tabulated and evaluations were made. According to the findings obtained, the importance of the objective approach in evaluating the sound properties of the instruments has emerged. The rubric was able to reveal the instruments with similar sound characteristics and distinguish the strengths of them. The graded scoring key rubric was found to be successful for turning the subjective evaluations into measurable objective results and solution proposals have been made for the usage of rubric for this specific purpose.

Anahtar Kelimeler

Cello, Rubric, Tone

Kaynakça

• Angı, Ç., Birer, A. (2013). Keman öğretiminde karşılaşılan entonasyon problemleri ve çözüm önerileri. Sanat Eğitimi Dergisi, 1(2), 48-69.
• Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Duff, D. (1985). Sound quality in the cello. Canadian Acoustics, 13(4), 15-17.
• Dünnwald, H. (1991). Deduction of objective quality parameters on old and new violins. Catgut Acoustical Society, 1(7), 1-5.
• Fritz, C., Curtin, J., Poitevineau, J., Borsarello, H., Wollman, I., Tao, F., Ghasarossian, T. (2014). Soloist evaluations of six Old Italian and six new violins. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 111(20), 7224-7229.
• Fritz, C., Curtin, J., Poitevineau, J., Morrel-Samuels, P., Tao, F. (2012). Player preferences among new and old violins. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 109(3), 760-763.
• İmik, Ü. ve Haşhaş, S. (2014). Çalgı kalitesinin performans ve başarıya etkilerine yönelik görüşler “bağlama örneği”. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(9), 59-68.
• Pagliaro, M. (2015). The string instrument owner’s handbook. Maryland: Rowman & Littlefield.
• Parlak, B., Doğan, N. (2014). Dereceli puanlama anahtarı ve puanlama anahtarından elde edilen puanların uyum düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 189-197.
• Popham, J. W. (1997). “What’s wrong and what’s right with rubrics”. Educational Leadership, 55(2), 72-75.
• Şişman, Ç. (2010). Eğitim fakülteleri güzel sanatlar eğitimi müzik eğitimi bölümlerinde ve devlet konservatuarlarında lisans düzeyinde yaygın olarak kullanılan viyolonsel sol el ile ilgili metotların analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Yaygıngöl, H. S. (2006). Yaylı çalgı yapım teknolojisi-II. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. http://help.rcampus.com/index.php/Rubric (Erişim Tarihi: 01. 04. 2017)