Sahne Sanatları Öğrencilerinin Yaratıcılık Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 179 - 201, 15.12.2021

Yunus Emre Gümüş , Özlem Belkıs

https://doi.org/10.26650/CONS2021-963338

Öz

Yaratıcılık kavramı farklı disiplinlerin uygulama alanlarında kendine çeşitli şekillerle yer bulsa da doğası gereği sanat eğitiminin merkezinde yer almaktadır. Bir kavramın başka bir kavramla ifade edilmesi sürecini içeren metafor kullanımı ise başlı başına yaratıcı bir yeniden üretim sürecidir. Bu nedenle bu araştırma, sahne sanatları öğrencilerinin “yaratıcılık” kavramına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, araştırma kapsamında öğrencilerden “Yaratıcılık...... gibidir. Çünkü..........” sorusunu doldurmaları istendi. Nitel araştırma modeline sahip olan araştırmada fenomenolojik tasarım kullanılmıştır. Araştırma Türkiye’deki Devlet ve vakıf üniversitelerinin güzel sanatlar, konservatuar ve sanat-tasarım fakültelerinde lisans eğitimi almakta olan 151 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Öğrenciler “yaratıcılık” için 74 metafor ürettiler ve bu metaforlar 3 başlık altında 11 kategori altında toplandı. Metaforlar arasında en çok bahsedilen kavramlar özgürlük, okyanus / deniz, macera, rüya, ağaç / orman ve hamurdur. Metaforların ayrıştığı noktalar literatürdeki gibi yaratıcılığa ilişkin farklı yaklaşımların olduğunu göstermektedir. Metaforların ortaklaştığı noktalar da içsel yaratıcılık mitine işaret etmektedir. Araştırma sonuçları, öğrencilerin yaratıcılık kavramına ilişkin olumlu algılara sahip olduğunu ortaya koymuştur. Araştırma sonucunda olumlu görüşleri pekiştirmek ve olumsuz yargıları ortadan kaldırmak için eğitim programında bazı değişiklikler yapılması gerektiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca araştırmanın bulguları kavramsal olarak yaratıcılığın belirli sistemler dahilinde öğretilebilir, belirli yöntemler kullanılarak geliştirilebilir olduğu düşüncesinden hareketle oluşturulacak bir müfredata ihtiyaç duyulduğunu da düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcılık, Sahne Sanatları, Tiyatro Eğitimi

The Metaphoric Perception of Performing Arts Students About Creativity

Öz

Although the concept of creativity is used in a multidisciplinary area, it is naturally in the center of art education. The use of metaphors, which includes the process of expressing a concept with another concept, is a creative reproduction process. Thus, this research aims to determine the perceptions of performing arts students regarding the concept of “creativity” through metaphors. In this regard, students were asked to complete a prompt “Creativity is like . . . because . . . ” Using the qualitative research method, this study employs a phenomenological design. The study was carried out with 151 fine arts faculties, conservatories, arts, and design faculties students who study at either state or foundation universities. Students produced 74 metaphors for “creativity,” which were grouped under 11 categories under three titles. Among the metaphors, the most frequently mentioned ones are freedom, ocean/sea, adventure, dream, tree/forest, and dough. The study reveals that students have positive perceptions regarding the concept of creativity. Thus, it was concluded that some changes should be made in the education program to reinforce positive opinions and eliminate negative judgments.

Anahtar Kelimeler

Creativity, Performing Arts, Theater Education

Kaynakça

• Abrams, H. M., & Harpham, G. G. (2015). A Glossary Of Literary Terms. Delhi: Cengage Learning India Private Limited. google scholar
• Akyol, C. (2019). Metaforların kullanım alanları ve faydaları. B. Kılcan (Dü.) içinde, Metafor ve Eğitimde Metaforik Çalışmalar İçin Bir Uygulama Rehberi (3. Baskı b.). Ankara: Pegem Akademi. google scholar
• Amabile, T. M. (1998). How to kill creativity. Boston: MA: Harvard Business School Publishing. google scholar
• Andreasen, N. C. (2017). Yaratıcı Beyin Dehanın Nörobilimi. Ankara: Akılçelen Kitaplar. google scholar
• Bloor, M., & Wood, F. (2006). Keywords in qualitative methods: a vocabulary of research concepts. London: Sage. google scholar
• Coulson, N. (2016). Psikologlar için çevrimiçi araştırma yöntemleri. (D. Hasta, Dü.) Ankara: Nobel Yay. google scholar
• Creswell, J. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri (3. Baskı b.). (M. Bütün, & S. Demir, Dü) Ankara: Siyasal Yayınları. google scholar
• Csikszentmihalyi, M. (1996). Creativity: Flow and the Psychology of Discovery and Invention. New York: Harper Collins. google scholar
• Çellek, T. (2003) Sanat ve Bilimde Yaratıcılık. Pivolka, 2(8), 4-11. google scholar
• Dikici, A. (2006). Sanat eğitimi ve öğrencilerin yaratıcılık düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 31(139). google scholar
• Güneş, C. (2019). Metafor Nedir Ne Değildir? B. Kılcan içinde, Metafor ve Eğitimde Metaforik Çalışmalar İçin Bir Uygulama Rehberi (s. 1-14). Ankara: Pagem Akademi. google scholar
• Gardiner, P. (2016). Playwriting pedagogy and the myth of intrinsic creativity. Publication Cover Research in Drama Education: The Journal of Applied Theatre and Performance, 247-262. google scholar
• Guilford, J. P. (1950). Creativty. American Psychologist, 444-454. google scholar
• Kılcan, B. (2019). Eğitim Bilimlerinde Metaforların Veri Toplama Aracı Olarak Kullanılması, Bir Örnek Uygulama. google scholar
• B. Kılcan içinde, Metafor ve Eğitimde Metaforik Çalışmalar İçin Bir Uygulama Rehberi (s. 89-108). Ankara: Pagem Akademi. google scholar
• Lakoff, G., & Johanson, M. (2015). Metaforlar Hayat Anlam ve Dil. (G. Y. Demir, Çev.) Chicago: İthaki Yayınları. google scholar
• Limon, İ., & Durnalı, M. (2018). Doktora öğrencilerinin doktora eğitimi ve öğretim üyelerine yönelik metaforik algıları. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 26-40. google scholar
• Locke, L. F., Spirduso, W. W., & Silverman, S. J. (2014). Proposal That Work; A Guide For Planning Dissertation And Grant Proposals. California: Sage Publication. google scholar
• Lowenfeld, V. (1957). Creative and Mental Growth. New York: Macmillah. google scholar
• Miles, M., & Huberman, A. (2016). Nitel Veri Analizi. (S. Akbaba Altun, & A. Ersoy , Çev.) Ankara: Pegem Akademi. google scholar
• Morgan, G. (1994). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor. İstanbul: Mess . google scholar
• Patton, M. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (3. Baskı b.). (M. Bütün, & S. Demir, Çev.) Ankara: Pegem Akademi. google scholar
• Rouquette, M.-L. (2007). Yaratıclık. (İ. Yerguz, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. google scholar
• Saldana, J. (2019). Nitel Araştırmacılar İçin Kodlama El Kitabı. (A. Tüfekci Akcan, & S. Şad, Çev.) Ankara: Pegem Akademi. google scholar
• San, İ. (2010). Sanat Eğitim Kuramları. Ankara: Ütopya Yayınları. google scholar
• Sawyer, K. (2006). Explaining Creativity: The Science of Human Innovation. New York: Oxford. google scholar
• Simsek, H., & Yıldırım, A. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. google scholar
• Torrance, E. P. (1988). The nature of creativity as manifest in its testing. R. J. Sternberg içinde, The nature of crea-tivity: Contemporary psychological perspectives (s. 43-75). Cambridge University Press. google scholar
• Ülger, K. (2015). Sanat Eğitiminin Düşünme Becerileri Üzerine Etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 45(206), 135-147. google scholar
• Wallas, G. (1926). The Art of Thought. New York: Harcourt, Brace § World. google scholar