Saygun’s Perspective on Tradition and the Anatolian Melodies Used in the Opera Kerem

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 51 - 74, 22.06.2023

Yılmaz Koç

https://doi.org/10.26650/CONS2023-1261770

Öz

This article examines the opera Kerem (Op. 28) composed by Ahmed Adnan Saygun (1907-1991) in terms of traditionalism due to how it involves elements of Anatolian traditions. The libretto of the opera was written by Selâhattin Batu (1905-1973). The subject of the opera, which consists of three acts and eight scenes, is based on the tale of Kerem and Aslı. Kerem scales identified as belonging to Âşık Kerem are thought to have been used in the work. In this context, the study discusses the Turkish folk music and classical Turkish music scales used in the work, in particular the Kerem scales, and presents detailed examples of their usage.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Adnan Saygun, Kerem (opera), traditionalism, Kerem scales

Saygun’un Geleneğe Bakışı ve Kerem Operasında Kullanılan Anadolu Ezgileri

Öz

Bu makalede, Ahmed Adnan Saygun’un (1907-1991) bestelediği Kerem operası (Op. 28) Anadolu geleneklerine ait ögeler içermesi nedeniyle gelenekçilik açısından incelenmiştir. Operanın librettosu Selâhattin Batu (1905-1973) tarafından yazılmıştır. Üç perde ve sekiz sahneden oluşan eserin konusu Kerem ile Aslı hikâyesine dayanmaktadır. Eserde Âşık Kerem’le özdeşleştirilen Kerem dizilerinin kullanılmış olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda Kerem dizileri başta olmak üzere, eserde kullanılan Türk halk müziği ve klasik Türk müziği dizileri ele alınmış, kullanım örnekleri ayrıntılarıyla verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Adnan Saygun, Kerem Operası, Gelenekçilik, Kerem Dizileri

Kaynakça

• Altınay, F. R. (2006, 23-24 Kasım). Türk Halk Müziğinde Kerem Havaları ve Buldan’daki Örnekleri, Buldan Sempozyumu, Denizli. google scholar
• Aracı, E. (2007), Doğu — Batı Arası Müzik Köprüsü, (2. bs). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. google scholar
• Batu, S. (1944), Kerem ile Aslı. İstanbul: Nebioğlu Yayınevi. google scholar
• Başman, M., Çalgan, Koral ve diğerleri (1991), 1990-Altın Onur Ödülü Madalyası Sahibi A. Adnan Saygun’a Armağan. Ankara: Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları. google scholar
• Darbaz, F. (1973). Türk ve Batı Müziği. İstanbul: Musiki Kültür Derneği Yayınları. google scholar
• Duygulu, M. (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. İstanbul: Pan Yayıncılık. google scholar
• Duygulu, M. (2018). Türkiye’nin Halk Müziği Makamları. İstanbul: Pan Yayıncılık. google scholar
• Güleç, E. S. (2009). Kerem Operası Librettosundaki Kurgusal Unsurların Kerem İle Aslı Hikayesi Ve Kerem İle Aslı Oyunu Bağlamında İnceleme Ve Karşılaştırılması. (Sanatta Yeterlik Eser Çalışması). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. google scholar
• Karadeniz, İ. (2018, 10-12 Mayıs). Kerem’in Görünmez Perdeleri. IX. Uluslararası Hisarlı Ahmet Sempozyumu, Kütahya. google scholar
• Karadeniz, M. E. (1965). Türk Musikîsinin Nazariye ve Esasları, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar
• Manav, Ö., Çaylı F., Güray C., Karadeniz, E., Berki T. (Ed.). (2022). Saygun Müziğinde Makam Soyutlamaları. İstanbul: Pan Yayıncılık. google scholar
• Oral, Z. (1973,Haziran). Adnan Saygun. Milliyet Sanat Dergisi, 38, 3-4. google scholar
• Özkan, İ. H. (2000). TürkMûsıkîsi Nazariyatı ve Usûlleri. (6. bs). İstanbul: Ötüken Yayıncılık. google scholar
• Refiğ, G. (1997). Atatürk ve Adnan Saygun. İstanbul: Boyut Yayıncılık. google scholar
• Sayğın, A. A. (1945). Yalan: Sanat Konuşmaları. Ankara: Doğuş Matbaası. google scholar
• Saygun, A. A. (1952). Op. 28 Kerem, Şan Solistleri, Koro ve Orkestra İçin Üç Perdelik Opera. Orkestra partituru. Ankara Bilkent Saygun Araştırmaları Merkezi Arşivi, El yazmaları Kolleksiyonu. google scholar
• Saygun, A. A. (1951). Authenticity in Folk Music. Journal of the International Folk Music Council, 3, 7-10. google scholar
• Saygun, A. A. (1966). Musıki Temel Bilgisi Kitap IV İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. google scholar
• Saygun, A. A. (1987). Atatürk ve Musıki O’nunla Birlikte O’ndan Sonra. Ankara: Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları. google scholar
• Saygun, A. A. (2009), Türk Musikisi (La Musique Turque), Çev: İlhami Gökçen, Folklor/Edebiyat-Uluslar arası Kıbrıs Üniversitesi, 15, 9-44. google scholar
• Sümbüllü, H.T. (2006). Türkiye’de Ayak Kavramının Geleneksel Türk Halk Müziği Kaynağında Ne Ölçüde Kullanıldığının İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. google scholar
• Şenel, S. (1997). Türk Halk Müziğinde Beste, Makam, Ayak Terimleri Hakkında. V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Halk Müziği, Oyun, Tiyatro, Eğlence Seksiyon Bildirileri, Ankara. google scholar
• Tura, Y. (1997). Türk Halk Müziğinde Karşılaşılan Ezgi Çizgilerinin İncelenmesi ve Sınıflandırılması. V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Halk Müziği, Oyun, Tiyatro, Eğlence Seksiyon Bildirileri, Ankara. google scholar
• Yılmaz, K. (2020). Arel - Ezgi - Uzdilek Sistemi Üzerine, RastMüzikoloji Dergisi, 8 (1), 2348-2365. google scholar