An example of Ahmed Adnan Saygun’s serial approach: String Quartet No. 2, Op. 35

- , 15.11.2018

Özge Usta

https://doi.org/10.31722/konservatuvardergisi.483211

Öz

During the
times he got training in Paris Schola Cantorum, an early period of is
composition, Ahmed Adnan Saygun (1907-1991) targeted to build his music on the
foundation of folk music with the effect of the respectable composers there and
the nationalist education system of the school. He believed that the future
would be formed via tradition; in addition to this, he benefited from innovative
approaches in a way that wouldn’t wear out his musical expression and composed
works accordingly.

He built his
works with the values of Turkish folk music and traditional Turkish classical
music maqams and usûls as well as
with pentatonism, modality, serialism, counterpoint and tonal elements and
didn’t abstain from using the past period composing techniques which would
reflect the musical expression and enrich the content.

With this article,
it is aimed to describe the composition approach and sequential perspective of
Saygun via String Quartet No. 2, Op. 35, completed in 1958 which is
distinguished from the previous works with respect to its modern language and
innovative structure, considered as the last work of the second period of his
creativity studied in three periods. In the article; from all musical materials
especially folk music and traditional Turkish classical music elements he used
in his works, only the sequential ones are included and it is targeted to
create a model on how to use especially traditional sequences in a modern approach
like in String Quartet No. 2, Op. 35. 

Anahtar Kelimeler

Ahmed Adnan Saygun , Saygun String Quartet No. 2 , Op. 35 , Serial Approach , Maqam Approach , Modal Approach

Ahmed Adnan Saygun’un Dizisel Yaklaşımına Bir Örnek: Yaylı Kuartet No. 2, Op. 35

Öz

Ahmed Adnan Saygun (1907-1991), besteciliğinin
erken dönemi olan Paris Schola Cantorum’da eğitim aldığı dönemlerde, buradaki
büyük bestecilerin ve okulun ulusalcı eğitim sisteminin etkisiyle müziğini halk
müziği geleneği temellerinde kurgulamayı hedeflemiş, geleceğin gelenekle
oluşturulacağına inanmış; bunun yanı sıra yenilikçi yaklaşımlardan, kendi
müzikal ifadesini yıpratmayacak şekilde yararlanmış ve bu doğrultuda eserler
bestelemiştir.

Eserlerini Türk halk müziği değerleri ve
geleneksel sanat müziği makamlarıyla usûllerinin yanı sıra pentatonizm,
modalite, serializm, kontrpuantal ve tonal unsurlarla kurgulamış, müzikal
ifadeyi yansıtacak ve içeriği zenginleştirecek geçmiş dönem bestecilik
tekniklerinden yararlanmaktan kaçınmamıştır.

Bu makale ile Saygun’un bestecilik
anlayışı ve dizisel bakış açısının, üç dönemde incelenen yaratıcılığının ikinci
döneminin son eseri olarak kabul edilen, modern dili ile yenilikçi yapısı yönünden
önceki yapıtlarından ayrılan, 1958’de tamamlanan Yaylı Kuartet No. 2, Op. 35
eseri ve bu eserden verilen nota örnekleri ile açıklanması amaçlanmıştır. Makalede
bestecinin, eserlerinde kullandığı halk müziği ve geleneksel sanat müziği
unsurları başta olmak üzere tüm müzikal malzemeden sadece dizisel olanlar yer
almış; bu makalenin, özellikle geleneksel dizilerin Yaylı Kuartet No. 2’deki
gibi modern bir anlayışta nasıl kullanılabileceğine dair bir örnek oluşturması
hedeflenmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Ahmed Adnan Saygun , Saygun Yaylı Kuartet No. 2 , Op. 35 , Dizisel Yaklaşım , Makamsal Yaklaşım , Modal Yaklaşım

Kaynakça

• Aracı, E. (1999). The life and works of Ahmed Adnan Saygun. (Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of Edinburgh, Edinburgh).
• Aracı, E. (2001). Ahmed Adnan Saygun doğu-batı arası müzik köprüsü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Aydın, Y. (2003). Türk beşleri. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları Şen Matbaası.
• Aydın, Y. (2004). Biyografya 5-Adnan Saygun. Ahmed Adnan Saygun’un yaşamöyküsü ile besteci ve müzikolog kimlikleri. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Bartok, B. (2017). Küçük Asya’dan Türk halk musıkisi. İstanbul: Pan Yayıncılık Ayhan Matbaası.
• Gutman, D. (b.t.). Saygun yaylı dördüller kulağı yakalayan romantizim karşıtı Türk. Erişim Tarihi: 08.10.2018, https://www.gramophone.co.uk/review/saygun-complete-string-quartets.
• Gülbey, Ö. (2005). Ahmed Adnan Saygun II. Kuvarteti’nin modal ve formal yapısı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir).
• Karadeniz, İ. & Berki, T. (2016). Bir Saygun prelüdüne analitik bakış. Sahne ve Müzik Eğitim-Araştırma e-Dergisi, 3, 74-85.
• Kütahyalı, Ö. (2004). Biyografya 5-Adnan Saygun. Saygun’un yapıtlarında modal ya da makamsal etmen. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Sahin, L. M. (2016). Ahmed Adnan Saygun’s concerto for viola and orchestra, Op. 59: A Western Perspective. Journal of the American Viola Society, 32(2), 15-26.
• Saydam, E. (1973 Eylül). Adnan Saygun / Mevlit de bir oratoryodur, bizde Batı’dan önce kullanılmıştır. Erişim Tarihi: 23.10.2018, http://muziksoylesileri.net/besteciler/turk-besteciler/adnan-saygun-mevlit-de-bir-oratoryodur-bizde-batidan-once-kullanilmistir/
• Saygun, A. A. (1936). Türk halk musilisinde pentatonism. İstanbul: Numune Matbaası.
• Saygun, A. A. (1981). Atatürk ve musiki. Ankara: Sevda Cenap And Müzik Vakfı Yayınları:1, Ajans-Türk Matbaacılık Sanayii.
• Yekta, R. (1986). Türk musikisi. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Yöre, S. (2010). Ahmed Adnan Saygun’un çoksesli müzikte/Türk Çoksesli Müziği’nde ulusalcılık görüş ve yönlerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya).
• Yükselsin, İ. Y. (2011). Etnomüzikoloji açısından Ahmed Adnan Saygun. Bilig. 57, 247-277.