Hızölçer Genişband Sismometrelerde, Sismik Sinyal Neden Doyuma Ulaşır?

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 19 - 24, 15.09.2022

Süleyman Tunç , Berna Tunç , Deniz Çaka

https://doi.org/10.53410/koufbd.1116486

Öz

Deprem izlemede kullanılan hız algılayıcılarının dinamik aralıkları 165dB civarında olmasına rağmen, şiddetli deprem dalgalarının oluşturduğu yer hareketi hızı aşırı güçlü olduğundan, bu cihazların ürettiği veriler, kırpılmakta ve kullanılamaz hale gelmektedir.
Ulusal ölçekte, depremleri gözlemleyen Türkiye’deki en önemli kurulumlar, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) genişband sismometre kullanmaktadır. Van yakınlarında, 23.10.2011 tarihinde meydana gelen depremde (Mw=7,2) genişbant sismometrelerin kaydettiği dalga şekli verilerinin çoğu doyuma ulaşması sonucu, sinyalin üstten ve/veya alttan kırpılmasıyla depremin büyüklüğü ve yerinin belirlenmesi konusunda bazı sıkıntılar yaşanmıştır. Ülkemizde, genişband sismometreler doyuma ulaşmaz inanışını değerlendirmek amacı ile algılayıcıların neden doyuma ulaştıkları hakkında bulgular verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Deprem, Doyum, Duyarlılık, Genişband Sismometre

Kaynakça

• [1] Aki K., Richards P. G., 1980. Quantative Seismology: Theory and Methods, Volume 1, Freeman, San Francisco, 477–524.
• [2] Clinton J. F., Heaton T. H., 2002. The Potential Advantages of a Strong-motion Velocity Meter Over a Strong-motion Accelerometer. Seismological Research Letters, 73, 332-342.
• [3] Clinton J., 2004. Modern Digital Seismology-Instrumentation, and Small Amplitude Studies in the Engineering World, Doctoral Thesis, California Institute of Technology, Pasadena, California.
• [4] Hauksson E., Small P., Hafner K., Busby R., Clayton R., Goltz J., Heaton T., Hutton K., Kanamori H., Polet J., Given D., Jones L. M., and Wald D., 2001. Southern California Seismic Network: Caltech/USGS Element of TriNet 1997-2001. Seismological Research Letters 72(6), 690–74.
• [5] Heaton T. H., 2003. CE/GE181 Engineering Seismology. California Institute of Technology.
• [6] Iwan W. D., 1998. CE 151 Dynamics and Vibrations. California Institute of Technology.
• [7] Iwan W. D., Moser M. A., Peng C. Y., 1985. Some Observations on Strong-Motion Earthquake Measurement Using a Digital Accelerograph. Bulletin of the Seismological, Society of America 75(5), 1225–1246.
• [8] Kanamori H. K., 2002. GE 264 Physics of Earthquakes. California Institute of Technology.
• [9] Peterson J., 1993. Observations and Modeling of Background Seismic Noise. Open File, Report 92-302, U. S. Geological Survey, Albuquerque, NM.
• [10] Scherbaum F., 2001. Of Poles and Zeros. Kluwer Academic Publishers.
• [11] Tunç S., Tunç B., Çaka D., 2015. Genişband sismometreler neden Clip olurlar? 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, DEÜ-İzmir, 14-16.