Öz
Suicide and suicidal attempts are one of
the leading cause •> of morbidity and mortality in
the world. İn recent studies, an inerease has been shovvn in suicide rates especially for
young population in our country. İn order to
understand and prevent suicidal behavior, preventive
treatment strategies and risk factors are
being investigated. Since suicidal behavior
involves a complicated multifactorial process, a
biopsychosocial approach is necessitated.
Although psychiatric disorders such as mood
disorders are considered to be the most important
risk factors, it is thought that additional risk
factors also play an important role in the
process. Several models are proposed for defining
and predicting suicidal behavior. İn stressdiathesis
approach, which is one of the most
vvidely accepted models, state and trait dependent
characteristics are emphasized and it is
claimed that even in the presence of a psychiatric
disorder, to react with suicidal behavior
may be related to an underlying predisposition
or diathesis. İn other vvords, stress-diathesis
model tries to explain why one person commits
suicide during a depressive episode and another
does not. İn this paper preventive measures
for suicidal behavior, specific risk factors related
to psychiatric disorders, biopsychosocial factors,
cognitive and stress-diathesis models for
suicide are discussed
Anahtar Kelimeler
Suicide psychiatric disorders risk factors stress-diathesis model
Kaynakça
- Arango V, Undervvood MD, Gubbı AV, Mann JJ (1995) Localızed Alteratıons in Pre and Postsynaptıc Serotonın Bındıng Sıtes in the Ventrolateral Prefrontal Cortex of Suıcıde Vıctıms Braın Res, 688 121-133
- Audenaert K, Goethals I, Van Laere K, Lahorte P, Branş B, Versıjpt J, Vervaet M, Beelaert L, Van Heerıngen K, Dıerckx R (2002) SPECT Neuropsychologıcal Actıvatıon Procedure Wıth the Verbal Fluency Test in Attempted Suıcıde Patıents Nucl Med Commun, 23(9) 907-916
- Bartels SJ, Drake RE, McHugo GJ (1992) Alcohol Abuse, Depressıon, and Suıcıdal Behavıor in Schızophrenıa Am J Psychıatry, 149 394-395
- Batıgun AD (2005) İntihar olasılığı Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme Türk Psikiyatrı Dergisi, 16(1) 29-39
- Beautraıs AL, Joyce PR Mulder RT (1996) Access to Fırearms and the Risk of Suıcıde A case Control Study Aust NZJ Psychıatry, 30 741-748
- Bender M (2000) Suıcıde and Older AfrıcanAmerıcan VVomen Mortalıty, 5 158-170
- Bradley EH, Prıgerson H, Carlson MD, Cherlın E, Johnson HR, KasI SV (2004) Depressıon Among Survıvıng Caregıvers Does Length of Hospıce Enrollment Matter? Am J Psychıatry, 161(12) 2257-2262
- Brandon TH (1994) Negatıve Affect as Motıvatıon to Smoke Current Dırectıons in Psychologıcal Science, 3 33-37
Öz
İntihar ve intihar girişimleri tüm dünyada en önemli ölüm ve morbidite nedenleri arasında yer almaktadır. Ülkemizde de son yıllarda yapılan çalışmalarda, özellikle genç nüfusta intihar hızlarında artış olduğu belirlenmiştir. İntihar davranışını anlama ve engellemede, risk faktörlerinin yanı sıra koruyucu tedavi stratejileri belirlenmeye çalışılmaktadır. Kompleks bir davranış biçimi olması nedeniyle intihar davranışında biyopsikososyal bir yaklaşım gerekmektedir. Başta duygudurum bozuklukları olmak üzere psikiyatrik bozukluklar, intihar davranışında majör risk faktörlerinden olması ile birlikte ek risk faktörlerinin bu süreçte etkili olduğu düşünülmektedir. İntihar davranışını tanımlama veya yordama ile ilişkili olarak birçok model öne sürülmüştür. Bu modellerden biri olan stresdiatez
modelinde kalıcı (trait-dependent) ve
durumsal (state-dependent ) özelliklerin önemi
ve psikiyatrik has alıklar da dahil olmak üzere,
psikososyal stres terle karşılaşıldığında intihar
davranışı ile tep d vermenin, altta yatan bir
yatkınlık ya da diatez ile açıklanabileceği
üzerinde durulm jştur. Bu derlemede biyopsikososyal
etkenler, psikiyatrik bozukluklarla
ilişkili faktörler, stres-diatez modeli, intihar
davranışında olunsuz bilişsel yapılanmalar ve
intihar davranışır ı engellemeye yönelik girişimler
ile koruyucı faktörler gözden geçirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
İntihar psikiyatrik bozukluk risk fakl irleri stres-diatez modeli
Kaynakça
- Arango V, Undervvood MD, Gubbı AV, Mann JJ (1995) Localızed Alteratıons in Pre and Postsynaptıc Serotonın Bındıng Sıtes in the Ventrolateral Prefrontal Cortex of Suıcıde Vıctıms Braın Res, 688 121-133
- Audenaert K, Goethals I, Van Laere K, Lahorte P, Branş B, Versıjpt J, Vervaet M, Beelaert L, Van Heerıngen K, Dıerckx R (2002) SPECT Neuropsychologıcal Actıvatıon Procedure Wıth the Verbal Fluency Test in Attempted Suıcıde Patıents Nucl Med Commun, 23(9) 907-916
- Bartels SJ, Drake RE, McHugo GJ (1992) Alcohol Abuse, Depressıon, and Suıcıdal Behavıor in Schızophrenıa Am J Psychıatry, 149 394-395
- Batıgun AD (2005) İntihar olasılığı Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme Türk Psikiyatrı Dergisi, 16(1) 29-39
- Beautraıs AL, Joyce PR Mulder RT (1996) Access to Fırearms and the Risk of Suıcıde A case Control Study Aust NZJ Psychıatry, 30 741-748
- Bender M (2000) Suıcıde and Older AfrıcanAmerıcan VVomen Mortalıty, 5 158-170
- Bradley EH, Prıgerson H, Carlson MD, Cherlın E, Johnson HR, KasI SV (2004) Depressıon Among Survıvıng Caregıvers Does Length of Hospıce Enrollment Matter? Am J Psychıatry, 161(12) 2257-2262
- Brandon TH (1994) Negatıve Affect as Motıvatıon to Smoke Current Dırectıons in Psychologıcal Science, 3 33-37
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA85KG64TG |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2004 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Eylül 2004 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Cilt: 12 Sayı: 3 |