Mental Health Services İn The Primary Çare

Yıl 2004, Cilt: 12 Sayı: 2, 63 - 73, 01.06.2004

M.esin Ocaktan Oya Özdemir Recep Akdur

https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000206

Öz

Novvadays, mental health is appropriated
as an undeniable part of general health. Mental
disorders are very important problem of public
health due to higher prevalence rates, disability
observations and causing economical losses.
Accoring to World Health Organisation mental
disorder is consist 12.3% of global burden diseases
in the vvorld. İn Turkey, field studies indicated
that prevalance of disorder related to
mental health arround 20% Primary çare and
general practitioners have a previliged site due
to first application point of this public health
problem. Problems about mental health Services
have many different sources but primary
çare focusing solutions are taken in to account
priorly. Community approach to mental disorder,
doctor's approach to mental disorders and lack
of education and skills in that subject, problems
in laws and organisation about mental health
are mainly barriers. Importance of mental disorders,
current status of primary çare on this subject
and integration of mental health services
and primary çare are revievved and solution suggestions
are discussed in this article.

Anahtar Kelimeler

Primary çare, health services, mental health

BİRİNCİ BASAMAKTA RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİ

Öz

Günümüzde ruh sağlığı genel sağlığın
ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmektedir.
Ruh sağlığı ile ilgili sorunlar sık görülmeleri, yeti
kaybı ile sonuçlanabilmeleri ve ekonomik
kayıplara neden olabilmeleri nedeniyle toplumsal
açıdan büyük bir öneme sahiptir. Dünya
Sağlık Örgütü'ne göre küresel düzeyde hastalık
yükünün % 12.3'ünün ruh sağlığı ile ilgili sorunlar
oluşturmaktadır. Türkiye'de de saha
araştırmaları ruh sağlığı bozukluklarının
yaygınlığının % 20 dolayında olduğuna işaret
etmektedir. Birinci basamak ve pratisyen hekimler
bu önemli halk sağlığı sorununda korunma
ve tedavi yönünden ilk başvuru yeri olması
nedeni ile önemli bir konuma sahiptir. Ruh
sağlığı hizmetleri ile ilgili uygulamadaki
sıkıntılarda çok yönlü nedenler söz konusudur.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı
Anabilim Dalı.
Toplumun ruhsal sorunlara yaklaşımı ve bu
konudaki eğitim ve beceri eksiklikleri, ruh sağlığı
ile ilgili yasalarda ve örgütlenmedeki sorunlar
başlıcalarıdır. Ancak birinci basamak sağlık
hizmetleri odaklı çözüm yaklaşımları öncelikle
ele alınmaktadır. Bu makalede, ruhsal sorunların
önemi, birinci basamağın bu konudaki rolü,
ruh sağlığı hizmetlerinin birinci basamağa entegre
edilmesi ile ilgili tüm sorunlar gözden
geçirilmiş ve çözüm önerileri ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Birinci basamak, sağlık hizmetleri, ruh sağlığı

Kaynakça

• Afana AH, Dalgard OS, Bjertness E, Grunfeld B (2002) The Abılıty of General Practıtıoners to Detect Mental Dısorders Among Prımary Çare Patıents in a Stressful Envıronmental Gaza Strıp J Public Health Med Dec, 24(4) 326-31
• Akalın ES, Cımılı C, Kuzhan E (2002) Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eğitimi Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 11(2) 58-62
• Akdur R (1998) Türkiye'de Sağlık Hizmetleri Halk Sağlığı, Antıp Ankara
• Ayrancı U, Yenilmez Ç (2002) Eskişehir İlinde Birinci Basamak Sağlık Kurumlarında Verilen Ruh Sağlığı Hizmetlerinin Değerlendirilmesi Türk Psikiyatrı Dergisi, 13(2) 115-124
• BalI S, Goddard A, Shekhar A (2002) Evaluatıng and Treatıneg Anxıety Dısorders in Medıcal Settıngs J Postgrad Med, Oct-Dec, 48(4) 317-21
• Birinci Basamakta Ruh Sağlığı ve Bozuklukları Tanı Tedavi Rehabilitasyon, Sağlık Bakanlığı T S H Gn Md , Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü (1997)
• Brundtland GH (2000) Mental Health in the 21s t Century Bulletın of the World Health Organızatıon, 78(4) 411
• Bıjl RV, Ravellı A (2000) Psychıatrıc Morbıdıty, Service Use, and Need for Çare in the General Populatıon Results of the Netherlands Mental Health Surbey and Incıdence Study Am J Public Health, Apr, 90(4) 602-7
• Byme M, Murphy AW, Plunkett PK, McGee HM, Murray A, Bury G (2003) Frequent attenders to an emergency department a study of prımary health çare use, medıcal profile, and psychosocıal characterıstıcs, Ann Emerg Med, Mar 41(3) 309-18
• Clarke DM, McKenzıe DP, Davıd MC (2003) Anexamınatıon of The Effıcıency of The 12-ıtem Sphere Ouestıonnaıre as a Screenıng Instrument For Common Mental Dısorders in Prımary Çare, Aust NZJ Psychıatry, Apr, 37(2) 236-239
• Çocuğun Psıkososyal Gelişimi Açısından Temel Mesajlar (0-2 Yaş), Sağlık Bakanlığı T S H Gn Md , Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Ankara U T F Çocuk Psikiyatrisi Bilim Dalı (1996)
• Den Boer JA, Evans DL, Lee S, Salın-Pascual RA (2002) Unravelıng the Dıagnostıc Clues of Depressıon and GAD The Prımary Çare Challenge, Psychopharmacol Bull, Summer, 36 Suppl 2 150-7
• Dünya Sağlık Raporu 1998, 21 Yüzyılda Yaşam Herkes İçin Bir Vizyon, Sağlık Bakanlığı, Ankara (1998)
• http //www geocıtıes com/saglıktoplum/ruh html
• Goldberg D, Gask L (2002) Teachıng Emental Health Skıls to General Practıtıoners and Medıcal Offıcers Seıshın Shınkeıgaku Zasshı, 104(9) 741-7
• Guruje O (2002) Psychologıcal Dısorders and Symptoms in Prımary Çare Assocıatıon Wıth Dısabılıty and Service Use After 12 Month, Soc Psychıatry Psychıatr Epıdemıol, May, 37(5) 220-4
• Güleç C (1992) Türkiye'de Depresyon, JAMA, Şubat, 5(2) 28
• Hamıel D, Moss D, Shvartzman P (2003) Clınıcal Psychphysıology in The Prımary Çare System Harefuah, Mar, 142(3) 193-6,238
• Jyvasjarvı S, Joukamaa M, Vaısanen E, Larıvapa P, Kıvela S, Keınanen-Kıukaannıemı S (2001) Somatızıng Frequent Attenders in Prımary Health Çare J Psychosom Res, Apr, 50(4) 185- 92
• Nambı SK, Prasad J, Sıngh D, Abraham V, Kuruvılla A, Jacob KS (2002) Explanatory Models and Common Mental Dısorders Among Patıents Wıth Unexplaıned Somatıc Symptoms Attendıng a Prımary Çare Facılıty in Tamıl Nadu, Natl Med J Indıa, NovDec, 15(6) 331-5
• Kuey L, Güleç C (1987) Türkiye'de Ruhsal Bozukluklar Epıdemıyolojısı, Toplum ve Hekim 44(16) 437-449,
• Lecrubıer Y (2001) The Burden of Depressıon and Anxıety in General Medıcıne, J Clın Psychıatry, 6 Suppl 8 4-9, dıscussıon 10-1
• Oral T, Kıyak D, Temiz S Uluşahın A, Baran i, Ogel K (1994) Birinci Basamakta Ruhsal Bozuklukların Tanı ve Tedavisi ICD-10, Temel Sağlık Hizmetleri Formu Oluşturma Çabaları, 4 Ulusal Halk Sağlığı Kongresi
• Ormel J, Koeter WJ, Brınk W, VVıllıge G (2002) Genel Tıpta Anksıyete ve Depresyonun Tedavisi ve Gıdısı, JAMA, Şubat, Cilt 5, Sayı 2, Depresyon Eki, S 1 8
• Oureshı NA, Al-Habeeb TA, Al-Ghamdy YS, Magzoub MM, Schmıdt H (2001) Psychıatrıc Referrals İn Prımary Çare and General Hospıtals in Oassım Regıon Saudı Arabıa, Saudı Med J Jul, 22(7) 619-24
• Regıer D, Narrovv WE, Rae DS, Manderscheıd RW, Locke BZ, Goodvvın FK (1993) The De Facto US Mental and Addıctıve Dısorders Service System Epıdemıologıcal Catchment Area Prospectıve l-Year Prevalance Rates of Dısorders and Services, Arch Gen Psych, 50, 85-94
• Rosenberg E, Lusıer MT, Beaudoın C Kırmayer LJ, Dufort GG (2003) Determınants of The Dıagnosıs of Psychologıcal Problems by Prımary Çare Physıcıans in Patıents wıth Normal GHO.-28 Scores, Thıs Mon, Apr, 49(4) 249-60
• Ruh Sağlığı Çalışma Grubu Raporu I Ulusal Sağlık Kongresi (1992)
• Sağlık Bakanlığı (2001) Sağlık 21-Herkese Sağlık, Türkiye'nin Hedef ve Stratejileri, Ankara
• Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı, 1996-1999, Ankara (2001)
• Skapınakıs P, Levvıs G, Mavreas V (2003) Cross-Cultural Dıfferences in the Epıdemıology of Unexplaıned Fatıgue Syndromes in Prımary Çare, Br J Psychıatry, Mar, 182 205-9
• Soykan A (2001) Birinci Basamakta Depresyon ve Tedavisi Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 10(6) 221-4
• Şahın M, Özer C, Dağdevıren N, Şahın O, Akturk Z (2001) Birinci Basamakta Somatızasyon Bozukluğuna Yaklaşım, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 10(1) 12-14
• Temel Sağlık Hizmetleri Yoluyla 0-24 Aylar Arası Çocuğun Psıkososyal Gelişiminin Desteklenmesi II Eğitim Rehberi, Sağlık Bakanlığı T S H Gn Md , Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü (1996)
• Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu, Sağlık Bakanlığı T S H Gn Md , Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü (1998)
• Ubhg T, Hagen KB, Kvıen TK (2002) Why Do Patıents wıth Chronıc Musculoskeletal Dısorders Consult Theır Prımary Çare Physıcıans9 , Curr Opın Rheumatol, Mar, 14(2) 104-8
• http //www un org tr/who/mhealt html
• Wı!eman L, May C Chew-Graham CA (2002) Medıcally Unexplaıned Symptoms and the Problem of Povver in the Prımary Çare Consultatıon a Qualıtatıve Study, Fam Pract, Apr, 19(2) 178-82
• VVıttchen HU (2002) Generalızed Anxıety Dısorder Prevalence, Burden, and Cost to Socıety, Depress Anxıety, 16(4) 162-71