COVID-19 Pandemi Sürecinde Bireylerdeki Anksiyete ve Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 3, 135 - 150, 30.12.2020

Zeynep Yılmaz Fatma İstemihan Sema Arayıcı Sema Yılmaz Berna Güloğlu

Öz

Amaç: Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıkan COVID-19, kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alarak yeni yaşam koşullarını beraberinde getirmiştir. Bu çalışmanın amacı pandemi sürecinde bireylerin anksiyete ve umutsuzluk düzeylerini incelemektir.
Yöntem: Araştırma verileri 25 Mart-15 Nisan 2020 tarihleri arasında çevrimiçi anket yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmaya, 491 (382 Kadın, 106 Erkek) kişi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ve Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan %76,8’inde (N=377) hafif, %11.4’ünde (N=56) orta ve %11,8’inde (N=58) yüksek derecede anksiyete olduğu tespit edilmiştir. Kadınların anksiyete düzeyinin erkeklere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Anksiyete düzeylerinin yaşa göre farklılaştığı (X2= 7,596; p<.05), ancak umutsuzluk düzeyinde böyle bir farkın olmadığı (X2=3,218; p>.05) saptanmıştır. Katılımcıların kronik hastalığı olup olmamasına göre anksiyete (U=10168,500; p>.05) ve umutsuzluk (U=10537,000; p>.05) düzeylerinin değişmediği tespit edilmiştir. Ancak, kronik hastalığı olan kişilerle yaşayanlar anksiyete düzeyi en yüksek olan bireylerdir (X=273,43).

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemi, Anksiyete, Umutsuzluk

Kaynakça

• KAYNAKLAR Akan, H., Gürol, I., Özdatlı, S., Yılmaz, G., Vitrinel, A. ve Hayran, O. (2010). Knowledge and attitudes of university students toward pandemic influenza: A cross-sectional study from Turkey. BMC Public Health,10, 413-420.
• Aslan, R. (2020). Tarihten günümüze epidemiler, pandemiler ve COVID-19. Göller Bölgesi Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8, 35-41.
• Aydemir, Y., Doğu, Ö., Amasya, A., Yazgan, B., Ölmez-Gazioğlu, E. ve Gündüz H. (2015). Kronik solunum ve kalp hastalıklarında anksiyete ve depresyon sıklığı ve ilişkili özelliklerin değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 5(4), 203-199.
• Bahar, A. (2008). Kronik hastalıklarda umutsuzluk düzeyinin belirlenmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 5(1-2), 43-38.
• Balkhy, H.H., Abolfotouh, M.A., Al-Hathlool, R.H. ve Al-Jumah, M.A. (2010). Awareness, attitudes, and practices related to the swine influenza pandemic among the Saudi public. BMC Infectious Diseases, 10, 42.
• Beck, A.T., Epstein, N., Brown, G. ve Steer, R.A. (1988). An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. Journal of Counseling and Clinical Psychology, 56, 893-897.
• Beck, A.T., Weissman, A., Lester, D. ve Trexler, L. (1974). The measurement of pessimism: The hopelessness scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42 (6), 861-865.
• Çırakoğlu, O.C. (2011). Domuz gribi (H1N1) salgınıyla ilişkili algıların, kaygı ve kaçınma düzeyi değişkenleri bağlamında incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 49–64.
• Desclaux, A., Badji, D., Ndione, A. ve Sow, K. (2017). Accepted monitoring or endured quarantine? Ebola contacts' perceptions in Senegal. Social Science and Medicine, 178, 38-45.
• Durak, A. ve Palabıyıkoğlu, R. (1994). Beck Umutsuzluk Ölçeği Geçerlilik Çalışması. Kriz Dergisi, 2(2), 311-319.
• Erol, O., Unsar, S., Yacan, L., Pelin, M., Kurt, S. ve Erdoğan, B. (2018). Pain experiences of patients with advanced cancer: A Qualitative Descriptive Study. Europen Journal of Oncology Nursing, 33, 28-34.
• Gönül, E. (2008). Kimlik statülerinin 22-30 yaşlar arasındaki genç yetişkinlerin yaşadığı kaygı düzeyi ile ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul
• Hawryluck, L., Gold, W.L., Robinson, S., Pogorski, S., Galea, S. Ve Styra, R. (2004). SARS control and psychological effects of quarantine, Toronto, Canada. Emerging Infectious Disease, 10, 1206-1212.
• İnal-İnce, D., Vardar-Yağlı, N., Sağlam, M., ve Çalık-Kütükçü, E. (2020). Covid-19 enfeksiyonunda akut ve post-akut fizyoterapi ve rehabilitasyon. Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 31, 81-93.
• Jegede, O.J. ve Kirkwood, J. (1994). Students' anxiety in learning through distance education. Distance Education, 15, 279-290.
• Jeong, H., Yim, H., Song, Y., Ki, M., Min, J., Cho, J. ve Chae, J. (2016). Mental health status of people isolated due to Middle East Respiratory Syndrome. Epidemiology and Health, 38, 1-7.
• Johal, S (2009). Psychosocial impacts of quarantine during disease outbreaks and interventions that may help to relieve strain. The New Zealand Medical Journal, 122, 47-52.
• Jones, J.H. ve Salathé, M. (2009). Early assessment of anxiety and behavioral response to novel swine-origin influenza A(H1N1). Plos One, 4 (12), 1-8.
• Kaçmaz, N. ve Barlas, G.Ü. (2014). Karaciğer nakli yapılan hasta ve hasta yakınlarının psikososyal durumlarının yaşam kalitesi üzerine etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5(1), 1-8.
• Karasar N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Khan, S., Sidiqque, R., Li, H., Ali, A., Shereen, M., Bashir, N. ve Xue, M. (2020). Impact of coronavirus outbreak on psychological health. Journal of Global Health, 10(1), 1-6.
• Kuper-Smith, B.J., Doppelhofer, L.M., Oganian, Y., Rosenblau, G. ve Korn, C. (2020). Optimistic beliefs about the personal impact of COVID19. Erişim Tarihi: 25.06.2020 https://scholar.google.com.tr/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Optimistic+beliefs+about+the+personal+impact+of+COVID-19+&btnG=
• Lee, S. (2020). Coronavirus Anxiety Scale: A brief mental health screener for COVID-19 related anxiety. Death Studies, 44(7), 393-401.
• Leung, G.M., Ho, L.M., Chan, S.K., Ho, S.Y., Bacon-Shone, J., Choy, R.Y., Hedley, A.J., Lam, T.H. ve Fielding, R. (2005). Longitudinal assessment of community psychobehavioral responses during and after the 2003 outbreak of severe acute respiratory syndrome in Hong Kong. Clinical Infecious Diseases, 40, 1713-1720.
• Liu, X., Kakade, M., Fuller, C., Fang, Y., Kong, J., Guan, Z. ve Wu, P. (2012). Depression after exposure to stressful events: lessons learned from the Severe Acute Respiratory Syndrome epidemic. Comprehensive Psychiatry, 53, 15-23.
• Liman, T. (2011). Kronik hastalığı olan ergenlerin hastalığı algılamaları ile anksiyete ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Loveday, H. (2020). Fear, explanation and action–the psychosocial response to emerging infections. Journal of Infection Prevention, 21, 44-46.
• Mandavilli, A. (2003). SARS Epidemic unmasks age-old quarantine conundrum. Nature Medicine, 9,487.
• Markel, H. (1993). Cholera, quarantines, and immigration restriction: the view from Johns Hopkins, 1892. Bulletin of the History Medicine, 67, 691-702.
• Mukhtar, S. (2020). Mental health and emotional impact of COVID-19: Applying health belief model for medical staff to general public of Pakistan. Brain, Behavior and Immunity, 87,28-29. doi: 10.1016/j.bbi.2020.04.012.
• O'Connor, R.C, O'Connor, D.B., O'Connor, S.M., Smallwood, J. ve Miles, J. (2004). Hopelessness, stress, and perfectionism: The moderating effects of future thinking. Cognition and Emotion, 8, 1099-1120.
• Özyürek, A., Demiray, K. (2010). Yurtta ve ailesi yanında kalan ortaöğretim öğrencilerinin kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11, 247-56.
• Pakdemir, M. (2011). Çatışma yaşanan bölgelerdeki üniversite gençlerinin umutsuzluk düzeylerinin yordanmasında travmatik yaşantılar, sosyal destek ve dünyaya ilişkin varsayımların rolü ve çatışma yaşanmayan bölgelerdeki üniversite gençleri ile karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul
• Piliavin, J. ve Charng, H. (1990). Alturism: A Review of Recent Theory and Research. Annual Review of Sociology, 16, 27-65.
• Pillay, A.L., Edwards, S.D., Sargent, C. ve Dhlomo, R.M. (2001). Anxiety among university students in South Africa. Psychological Reports, 88 (3), 1182–1186.
• Posluszny, D.M., Bovbjerg, D.H., Syrjala, K.L., Agha, M. ve Dew, MA. (2019). Correlates of anxiety and depression symptoms among patients and their family caregivers prior to allogeneic hematopoietic cell transplant for hematological malignancies. Support Care Cancer, 27(2), 591-600.
• Robertson, E., Hershenfield, K., Grace, S.L. ve Stewart, D.E. (2004). The psychosocial effects of being quarantined following exposure to SARS: A qualitative study of Toronto health care workers. Canadian Journal of Psychiatry, 49, 403-407.
• Santini, Z., Jose, P. ve Cornwell, E. (2020). Social disconnectedness, perceived isolation, and symptoms of depression and anxiety among older Americans (NSHAP): A longitudinal mediation analysis. Lancet Public Health, 5, e62–e70.
• Sarı, D. ve Khorshid, L. (2008) Bulaşıcı hastalıklarda kaynak izolasyonunun psikolojik sonuçları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 24, 83-91.
• Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C. ve Tekin, D. (1993). Umutsuzluk Ölçeği: Geçerlilik ve güvenirliği. Kriz Dergisi, 1(3), 139-142.
• Tektaş, M. (2014). Üniversite mezunlarının kaygı düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet Yıldız Özel Sayısı, 243-253.
• Ulusoy, M., Şahin, N.H. ve Erkmen, H. (1998). Turkish version of the Beck anxiety ınventory: Psychometric properties. Journal of Cognitive Psychotheraphy, 12, 163-172.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. COVID-19 Rehberi. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/COVID-19_Rehberi.pdf. Erişim tarihi: Nisan 14, 2020.
• Toros, F., Tot, Ş. ve Düzovalı, Ö. (2002). Depression and anxiety levels of parents and children with chronic illness. Journal of Clinical Psychology, 5(4), 240-247.
• Wang, Y., Xu, B., Zhao, G., Cao, R., He, X. ve Fu, S. (2011). Is quarantine related to immediate negative psychological consequences during the 2009 H1N1 epidemic? General Hospital Psychiatry, 33(1), 75-77.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.S. ve Ho, R.C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17, 1-25.
• World Health Organization. Mental health and COVID-19. http://www.euro.who.int/en/health-topics/noncommunicable-diseases/mental-health/data-and-resources/mental-health-and-covid-19 Erişim tarihi: 2020
• Yöntem, M. ve İlhan, T. (2013). Benlik kurguları ve otantikliğin özgecilik üzerindeki yordayıcı gücünün incelenmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8, 2291-2302.