ÇOCUK HAZIR GİYİMİ ÜRETEN İŞLETMELERDE DEĞER ZİNCİRİ ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 2 Sayı: 1, 91 - 111, 30.06.2025

Mine Balcı , Esen Çoruh

Öz

Çocuk hazır giyim sektöründe yer alan işletmelerin, rekabet edebilmeleri için geliştireceği işletme stratejilerinden biri “değer zinciri”dir. Bu araştırma, çocuk hazır giyimi üreten işletmelerde değer zincirindeki mevcut durumu belirlemek için işletmelerin güçlü ve zayıf yönler ile fırsat ve tehdit içeren unsurlarını SWOT analizi kullanarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. SWOT analizi verilerinin değer zincirindeki hangi faaliyete karşılık geldiği araştırma sonucunda elde edilmiştir. Araştırmada, Bursa ilinde faaliyet gösteren çocuk hazır giyim üretimi yapan 50 işletmedeki 50 katılımcı ile görüşülmüştür. Elde edilen veriler analiz programları ile frekans ve yüzde oranları açısından değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda işletmelerin güçlü yönleri; ürün çeşitliliğinin çok olması ve EAC sertifikasına sahip olunmasıdır. Zayıf yönleri; temin sürelerindeki sorunlar, pazarlamada iyi stratejiler yürütememektir. İşletmeler için fırsatlar; devlet teşviklerinden yararlanmak, fuarlara katılım sayesinde müşteri portföyünü genişletmektir. İşletmeler için tehditler ise; Çin başta olmak üzere Mısır ve Hindistan gibi ülkelerdeki ucuz işçilik maliyetleri ile rekabet edememek ve küçük atölyelere yönelimin artmasıdır. Çocuk giyim sektör analizine göre iyileştirilmesi gereken noktalar bulunmaktadır. Katma değerli giyim ürünleri ile üretimde değer zinciri stratejileri doğrultusunda gelişim göstermek, tasarımda ve üretimde dijitalleşmeye önem vermek, dijital pazarlama üzerinde daha fazla çalışma yapılması önerilmektedir. Araştırmada sonuçlarından elde edilen bulgular sayesinde bundan sonra yapılacak araştırma için yeni bir ölçeğin geliştirilmesine katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Giyimi , Değer Zinciri Analizi , SWOT Analizi

Etik Beyan

Bu araştırma için Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü etik kurulundan E.348018 sayı, Araştırma Kod No: 2025/263 ile etik kurul onayı alınmıştır.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Araştırmaya katkıda bulunan Sayın Prof. Dr. Dilber Ulaş ve Sayın Prof. Dr. Birsen Çileroğlu’na, Bebek Çocuk Konfeksiyon Sektörü Sanayici ve İş Adamları Derneği’ne ve araştırmaya katılan işletmelere teşekkür ederiz.

VALUE CHAIN ANALYSIS IN BUSINESSES PRODUCING CHILDREN'S READY-TO-WEAR CLOTHING

Öz

One of the business strategies that businesses in the children's ready-to-wear sector will develop in order to compete is the "value chain". Today, ready-to-wear businesses withdraw from production activities and strengthen their activities in the high value-added design and marketing stages of the ready-to-wear value chain, and as a result, they determine their positions within the chain. The value chain is a chain that businesses create in order to systematically analyze all their activities to produce, sell and make profits for goods or services. The value chain aims to maximize the value-creating elements while minimizing business costs. This research aims to reveal the strengths and weaknesses of businesses and the elements that include opportunities and threats by using SWOT analysis in order to determine the current situation in the value chain in businesses producing children's ready-to-wear. The activity in the value chain corresponding to the SWOT analysis data was obtained as a result of the research. In the research, 50 participants from 50 businesses producing children's ready-to-wear operating in Bursa province were interviewed. The obtained data were evaluated with MaxQda 2020 and SPSS-29 data analysis programs as frequency and percentage rates. As a result of the research, the strengths of the businesses are; having a wide variety of products. The weaknesses are; problems in delivery times, not being able to implement good strategies in marketing. Opportunities for businesses are; benefiting from government incentives, expanding customer portfolio through participation in fairs. Threats for businesses are; not being able to compete with cheap labor costs in countries such as China, Egypt and India, and increasing tendency towards small workshops. According to the children's clothing sector analysis, there are points that need to be improved. It is recommended to develop in line with value-added clothing products and value chain strategies in production, to give importance to digitalization in design and production, and to do more work on digital marketing. Thanks to the data obtained from the results of the research, a contribution has been made to the development of a new scale for the research to be carried out from now on.

Anahtar Kelimeler

Children , Value Chain Analysis , SWOT Analysis

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Aktan, C. C. (2006). Kamu mali yönetiminde stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme. Seçkin Yayınları.
• Böke, K., (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Alfa Yayınları.
• Çoruh, E., (2008). Hazır giyim endüstrisi için üretim sistem yaklaşımları. Tekstil ve Mühendis Dergisi, 17(80), 11-19.
• Engin M. A. (2023). Küreselleşme, küresel değer zinciri ve kurumsal sosyal sorumluluk kodları: Türkiye hazır giyim sektörüne yönelik bir analiz [Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Eraslan, İ. H., Kuyucu, A. D. H., ve Bakan, İ., (2008). Değer zinciri (value chain) yöntemi ile türk tekstil ve hazır giyim sektörünün değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 307-332.
• Kaplinsky, R., & Morris, M. (2019). Trade and industrialisation in Africa: Smes, manufacturing and cluster Dynamics. Journal of African Trade, 6(1), 47-59.
• Kaynak, İ., (2020). Yönetim danışmanlığı ve değer zincirine Katkısı. Kriter Yayınevi.
• Kuyucak, F., ve Şengür, Y. (2009). Değer zinciri analizi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2009(1), 132-147.
• Pınar, B. ve Çileroğlu B. (2018). Moda perakendeciliğinde satış danışmanlarının prova ve ürün bilgisi konusunda görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 48-59.
• Porter, M., (1986). Competitive advantage: Creating and sustaining superior performance. The Free Press.
• Porter, M., (1998). Competitive strategy: Techniques for analyzing ındustries and competitors. The Free Press.
• Ulaş, D., (2004). KOBİ’lerin yabancı pazarlara açılmada kullandıkları stratejiler. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 179-204.
• İnternet Kaynakları
• URL 1. 6 Mayıs 2025 tarihinde UR-GE ve HİSER Projelerimiz adresinden erişildi. URL 2. 6 Mayıs 2025 tarihinde Bebe-çocuk konfeksiyonu sektöründe yeni proje başlıyor - Bursa Haberleri adresinden erişildi.