Domuz Ayrığı (Dactylis glomerata L.) Populasyonlarında Gelişme Dönemlerine Göre Verim ve Bazı Özelliklerin Değişimi

Yıl 2017, Cilt: 20 Sayı: 2, 160 - 166, 04.01.2017

Mehmet Can , İlknur Ayan

Öz

Orta Karadeniz Bölgesi doğal florasından toplanmış 70 adet domuz ayrığı popülasyonlarının kuru ot verimi ve elde edilen otun ham protein, ADF, NDF ve bazı mineral madde içerikleri ile sindirilebilirliğinin gelişme dönemlerine göre (erken vejetatif dönem, sapa kalkma ve tam çiçeklenme) nasıl değiştiğinin belirlenmesi amacıyla 2011 ve 2012 yıllarında 2 yıl süreyle yürütülmüştür. Değişik ekolojik özellik gösteren yerlerden toplanan domuz ayrığı bitkilerinde 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla ortalama bitkide yaprak oranı % 71.12 – 67.65, kuru ot verimi 148.74 – 41.16 g/bitki, ham protein oranı % 18.13 – 20.24, ADF oranı % 38.00 – 38.24, NDF oranı % 51.85 – 51.81 ve nispi yem değeri 109.58 – 109.76 olarak tespit edilmiştir. Mineral madde içerikleri yönünden 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla ortalama Ca oranı % 0.51 - 0.61, K oranı % 2.14 – 2.37, Mg oranı % 0.20 – 0.21, P oranı % 0.41 – 0.42, Ca/P oranı 1.25 – 1.33, K/Ca+Mg oranı 3.11 – 3.07 arasında değişmiştir. Gelişme dönemleri ilerledikçe bitkilerin Ca, Mg, P ve K oranları azalmıştır. Her iki yılda da incelenen özellikler açısından popülasyonlar arasında oldukça geniş bir değişim olmuştur. Bu durum, domuz ayrığında tarımsal olarak önem taşıyan özellikler yönünden yapılacak seleksiyon çalışmalarının başarılı olabileceğini ve popülasyonların üstün olan özellikleri dikkate alınarak gen kaynağı olarak kullanılabileceklerini göstermektedir. Bu çalışma sonucunda Samsun Tekkeköy 1, Ordu Merkez 3, Sinop Türkeli 1 popülasyonların ümitvar olduğu belirlenmiştir. Kuru ot verimi ve besin elementi içerikleri birlikte değerlendirildiğinde salkım gösterme başlangıcı en uygun hasat zamanı olarak önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Domuz ayrığı, gelişme devresi, tarımsal özellikler, yem kalitesi, mineral madde.  

 

Some Feature and Yield Changes Depending on Growth Periods on Cocksfoot (Dactylis glomerata L.)  Populations

SUMMARY: This study was conducted from 2011 to 2012 to determine the hay yield and the changes in its crude protein, ADF, NDF and some mineral contents and, its digestibility based of growth stages (early vegetative, bolting and full flowering stages) of 70 cocksfoot populations collected from natural flora of Central Black Sea Region. In the cocksfoot plants collected from areas with different ecological conditions. Average leaf rate was 71.12 and 67.65 % and, average hay yield was 148.74 and 41.16 g/plant for 2011 and 2012, respectively. For 2011 and 2012, average crude protein rate was 18.13 and 20.24%, ADF rate was 38.00 and 38.24%, NDF rate was 51.85 and 51.81 and relative feed value was 109.58 and 109.76, respectively. In terms of mineral content, the average calcium rate was found as 0.51 and 0.61 %, nitrogen was 2.14 and 2.37 %, magnesium was 0.20 and 0.21 %, phosphorus was 0.41 and 0.42 %, Ca/P was 1.25 and 1.33 and, K/Ca+Mg rate was found as 3.11 and 3.07 % for 2011 and 2012, respectively. As the growth progressed, Ca, Mg, P and K rates of the plants decreased. There was a quite a wide range between investigated characteristics of population in both years. This indicates that cocksfoot populations can be used as genetic sources considering outstanding features and, the selection studies could be importantly and successfully integrated into upcoming agricultural research. The results of this study showed that Samsun Tekkeköy 1, Ordu Merkez 3, and Sinop Türkeli 1 populations were promising varieties. When the hay yield and nutrient content are considered together, onset of panicle initiation growing stage could be recommended as the most suitable harvesting time for the cocksfoot.

 Key Words: Cocksfoot, growing stages, agricultural feature, feed quality, mineral matter

Domuz Ayrığı (Dactylis glomerata L.) Popülasyonlarında Gelişme Dönemlerine Göre Verim ve Bazı Özelliklerin Değişimi

Öz

Orta Karadeniz Bölgesi doğal florasından toplanmış 70 adet domuz ayrığı popülasyonlarının kuru ot verimi ve elde edilen otun ham protein, ADF, NDF ve bazı mineral madde içerikleri ile sindirilebilirliğinin gelişme dönemlerine göre (erken vejetatif dönem, sapa kalkma ve tam çiçeklenme) nasıl değiştiğinin belirlenmesi amacıyla 2011 ve 2012 yıllarında 2 yıl süreyle yürütülmüştür. Değişik ekolojik özellik gösteren yerlerden toplanan domuz ayrığı bitkilerinde 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla ortalama bitkide yaprak oranı % 71.12 – 67.65, kuru ot verimi 148.74 – 41.16 g/bitki, ham protein oranı % 18.13 – 20.24, ADF oranı % 38.00 – 38.24, NDF oranı % 51.85 – 51.81 ve nispi yem değeri 109.58 – 109.76 olarak tespit edilmiştir. Mineral madde içerikleri yönünden 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla ortalama Ca oranı % 0.51 - 0.61, K oranı % 2.14 – 2.37, Mg oranı % 0.20 – 0.21, P oranı % 0.41 – 0.42, Ca/P oranı 1.25 – 1.33, K/Ca+Mg oranı 3.11 – 3.07 arasında değişmiştir. Gelişme dönemleri ilerledikçe bitkilerin Ca, Mg, P ve K oranları azalmıştır. Her iki yılda da incelenen özellikler açısından popülasyonlar arasında oldukça geniş bir değişim olmuştur. Bu durum, domuz ayrığında tarımsal olarak önem taşıyan özellikler yönünden yapılacak seleksiyon çalışmalarının başarılı olabileceğini ve popülasyonların üstün olan özellikleri dikkate alınarak gen kaynağı olarak kullanılabileceklerini göstermektedir. Bu çalışma sonucunda Samsun Tekkeköy 1, Ordu Merkez 3, Sinop Türkeli 1 popülasyonların ümitvar olduğu belirlenmiştir. Kuru ot verimi ve besin elementi içerikleri birlikte değerlendirildiğinde salkım gösterme başlangıcı en uygun hasat zamanı olarak önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Domuz ayrığı, gelişme devresi, tarımsal özellikler, yem kalitesi, mineral madde.  

 

Some Feature and Yield Changes Depending on Growth Periods

on Cocksfoot (Dactylis glomerata L.)  Populations

ABSTRACT: This study was conducted from 2011 to 2012 to determine the hay yield and the changes in its crude protein, ADF, NDF and some mineral contents and, its digestibility based of growth stages (early vegetative, bolting and full flowering stages) of 70 cocksfoot populations collected from natural flora of Central Black Sea Region. In the cocksfoot plants collected from areas with different ecological conditions. Average leaf rate was 71.12 and 67.65 % and, average hay yield was 148.74 and 41.16 g/plant for 2011 and 2012, respectively. For 2011 and 2012, average crude protein rate was 18.13 and 20.24%, ADF rate was 38.00 and 38.24%, NDF rate was 51.85 and 51.81 and relative feed value was 109.58 and 109.76, respectively. In terms of mineral content, the average calcium rate was found as 0.51 and 0.61 %, nitrogen was 2.14 and 2.37 %, magnesium was 0.20 and 0.21 %, phosphorus was 0.41 and 0.42 %, Ca/P was 1.25 and 1.33 and, K/Ca+Mg rate was found as 3.11 and 3.07 % for 2011 and 2012, respectively. As the growth progressed, Ca, Mg, P and K rates of the plants decreased. There was a quite a wide range between investigated characteristics of population in both years. This indicates that cocksfoot populations can be used as genetic sources considering outstanding features and, the selection studies could be importantly and successfully integrated into upcoming agricultural research. The results of this study showed that Samsun Tekkeköy 1, Ordu Merkez 3, and Sinop Türkeli 1 populations were promising varieties. When the hay yield and nutrient content are considered together, onset of panicle initiation growing stage could be recommended as the most suitable harvesting time for the cocksfoot.

 Key Words: Cocksfoot, growing stages, agricultural feature, feed quality, mineral matter

Kaynakça

• Acar Z, Ayan İ, Aşçı Ö, Başaran U, Mut H 2009. Biodiversity in Morphological Propereties and Nutritional Values of Forage Grass Species. Journal of Enviromental Biology, 30(4): 583-589.
• Açıkgöz E 2001. Yem Bitkileri. III. Baskı, U.Ü. Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182, Bursa, 167-172 s
• AFGC 2009. Relative Feed Value. American Forage and Grassland Council.
• Altın M 1991. Yem Bitkileri Yetiştirme Tekniği (Yem Bitkileri Tarımı). Trakya Üni. Tekirdağ Zir. Fak. Yayın No: 114, Ders Kitabı No:3, Tekirdağ, 119s.
• Asi T 1995. Tablolarla Biyokimya Cilt I. İstanbul Üniversitesi, Yayın No: 199, İstanbul, 40 s.
• Aufrère J, Dominique G, Camille D 2003. Ruminal degradation of protein of cocksfoot and perennial ryegrass as affected by various stages of growth and conservation methods. Anim. Res., 52: 245–261.
• Ayan İ, Acar Z, Kutbay GH, Aşçı ÖÖ, Mut H, Başaran U, Töngel MÖ 2011. Orta Karadeniz Bölgesi’nde Bazı Buğdaygil Yem Bitkilerinin Toplanması Tanımlanması ve Kültüre Alınma Olanaklarının Araştırılması TÜBİTAK kesin sonuç raporu, Samsun.
• Aydın İ 1996. Yem Bitkilerinin Besin Değerini Etkileyen Faktörler. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (1): 167-175.
• Bakoğlu A, Koç A, Gökkuş A 1999. Erzurum Yöresi çayır ve meralarındaki yaygın bitki türlerinin ömür uzunluğu, çiçeklenmeye başlama tarihi ve ot kalitesi ile ilgili bazı özellikleri. Tr. J. of Agriculrure and Forestry, 23 (4): 951 - 957.
• Bartholome HM, Boyles SL, Carter B, Vollbom E, Miller D , Sulc RM 1997. Experiences of Eight Ohio Beef and Sheepproducers With Year-Round Grazing. Proceeding of the XVIII International Grassland Congress, 8 - 19 June 1997, Canada.
• Baron VS, Alistair CD, King JR 2000. Leaf and Stem Mass Characteristics of Cool-Season Grasses Grown in the Canadian Parkland. Agr. Journal., 92: 54-63.
• Fulkerson RS 1983. Research Review of Forage production. Guelph. Ontario. Canada: Crop Science Department. Guelph. ON. In Forages: Vol, 1, An Introduction to Grassland Agriculture, 326 s.
• Hall MH 2008. Orchardgrass. Agronomy Facts 25. The Penn State Extention.
• Hannaway D, Fransen S, Cropper J, Tell M, Chaney M., Griggs T, Halse R, Hart J, Cheeke P, Hansen D, Klinger R and Lane W 1999. Orchardgrass. (http://eesc.orst.edu/agcomwebfile/edmat/html/pnw/pnw503/complete.html), (12.12.2013).
• Kaya Ş 2008. Kaba yemlerin değerlendirilmesinde göreceli yem değeri ve göreceli kaba yem indeksi. Türk Bilimsel Derlemeler Derg. 1(1): 59 – 64.
• Kidambi SP, Matches AG, Griggs TC 1989. Variability for Ca, Mg, K, Cu, Zn and K / (Ca+Mg) ratio amoung 3 wheat grasses and sainfoin on the Southern high plains J. Range Management, 42: 316 - 322.
• Kiraz AB 2011. Determination of relative feed value of some legume hays harvested at flowering stage. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances, 6 (5): 525-530.
• Kugler J 2004. Producing High Quality Orchardgrass and Timothy Hay. Proceedings National Alfalfa Symposium, 13-15 December, San Diego USA.
• Loreda CMA, Ardılla GA, Alvarez VJ 1986. Variation in mineral concentrations in grasses in the cattle farming area of the coribbean Her. Abstr., 56: 928.
• Lucchin M, Olivieri AM 1986. The behaviour of natural populations of Dactylis glomerata L. surviving a cold winter. Plant Bree. Abstr., 56 (5): 410.
• Manga İ, Acar Z, Ayan İ 2002. Buğdaygil Yem Bitkileri Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No:6, Yayın No: 6, (Geliştirilmiş 3. Baskı) 155-172 s.
• Mayland HF, Hasay KH, Clark DH 1992. Seasonal trends in herbage yield and quality of Agropvrons. J. Range Manage., 45: 369-374.
• Mut H, Ayan İ 2008. OMÜ Kurupelit Yerleşkesi’nin Farklı Yerlerinde Yetişen Domuz Ayrığı (Dactylis glomerata L. ssp. glomerata) Bitkilerinin Bazı Fenolojik. Morfolojik. Tarımsal ve Sitolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla bitkileri, Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 18 - 49 s.
• Rezaeifard M, Jafari AA, Assareh MH 2010. Effects of phenological stages on forage yield quality traits in cocksfoot (Dactylis glomerata) Journal of Food. Agriculture & Environment, 8 (2): 365-369.
• Tajeda R, Mcdovvell LR, Martin FG, Conrad JH 1985. Mineral element analyses of various tropical forages in Guetamala and their relationship to soil concentrations. Nut. Rep. Int., 32: 313- 324.
• Tan M, Serin Y 1996. Değişik fiğ+ tahıl karışımları için uygun karışım oranı ve biçim zamanının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Der., 27 (4): 475-489.
• Templeton WC, Menees JL, Taylor TH 1969. Growth of young orchardgrass (Dactylis glomerata L.) plants in different environments. Agron.J. 61: 780-782.
• Tosun M 1992. Erzurum yöresinde doğal olarak yetişen domuz ayrığı (Dactylis glomerata L.) bitkilerinin bazı morfolojik fenolojik ve sitolojik özelliklerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Y. Lisans Tezi, Erzurum, 43 s.
• Tükel T, Hatipoğlu R 1994. Çukurova Bölgesi'nde bulunan doğal domuz ayrığı (Dactylis glomerata L.) bitkisinin morfolojik biyolojik ve tarımsal karakterleri üzerinde araştırmalar. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III, 25-29 s., 25-29 Nisan, 1994, İzmir.
• Vinet C, Bouchard R,Laurent ST 1980. Effect of stage of maturity of timothy hay and concentrate supplementation on performance of lactating dairy cows Can. J. Anim. Sci., 60: 511-521.