VERGİ OKURYAZARLIĞI VE VERGİSEL FARKINDALIK: KAHRAMANMARAŞ ARAŞTIRMASI

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2, 95 - 122, 10.03.2015

Mahmut Yardımcıoğlu , Yusuf Akpınar , Yahya Günay

Öz

Toplumun vergiye karşı göstermiş olduğu tutum ve davranışlar, toplumun vermiş oldukları verginin farkında olup olmadıkları ve verginin onlar için ne anlam ifade ettiği ile alakalıdır. Diğer bir ifade ile toplumun vergi okuryazarlığı ve vergisel farkındalığı, vergiye uyumu etkileyen temel konulardandır. Bu çalışmada devletin en önemli gelir kaynağı olan vergilerin toplum tarafından nasıl anlaşıldığı, tam olarak anlaşılıp anlaşılmadığının belirlenmesi ve toplumun vergisel farkındalıklarının ne derecede olduğu değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada, literatürde daha önceden yapılan çalışmalarından faydalanılarak Kahramanmaraş’ta ampirik bir araştırma yapılmıştır. Bulgular SPSS ortamında Independent Samples Test, ve One Way Anova testi kullanılarak analiz edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi okuryazarlığu, Vergi Farkındalığı, Vergiye uyum

Anahtar Kelimeler

Vergi, Vergi okuryazarlığu, Vergi Farkındalığı, Vergiye uyum

Kaynakça

• AKDOĞAN, A., 2009, Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, 13. Baskı, Ankara
• AKTAN C.Can, 2012, “Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı” Çimento Endüstrisi işverenleri Sendikası, ocak 2012, www.ceis.org.tr (14.11.2014).
• ALKAN, A., 2009, Vergi Bilinci Ve Vergi Uygulamaları Karşısında Mükellef Davranışlarının Tespiti: Zonguldak İli Örneği, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi
• AYDEMİR, D., 2013, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İle Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Vergiyi Algılaması: Göller Yöresi Örneği, Süleyman Demirel Ünviersitesi, sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Yüksek lisans Tezi.
• ASLAN, Murat ve ÖZ Gamze, (2009), “Mükelleflerin Ve Vergi Dairesi Personelinin Vergi Bilinç Düzeyleri Üzerine Bir Uygulama Çalışması”, Vergi sorunları dergisi Ekim 2009 sayı 253
• ATÇI, Muhsin, (2011), “Vergi Afları ve Vergi Uyumu” vergi sorunları dergisi sayı 269, http://www.vergisorunlari.com.tr/makale.aspx?makaleno=3559 (08.06.2014)
• BİLİCİ, Nurettin, 2013, Türk Vergi Sistemi (Ed. DÖNMEZ, Recai), Anadolu Üniversitesi Yayınları Eskişehir
• BİLGİN, H.,K., 2011, Vergi Ahlakının Teorik Çerçevesi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, 2011, Sayfa 259-278
• BUYRUKOĞLU S. ve ERASA İ., 2012, Vergi Bilincinin Oluşmasında Mükellef Haklarının Yeri Ve Önemi, Vergi Dünyası Dergisi, sayı 375, ss.116-127
• ÇAKIR, Tufan, (2012) “Kamu Gelirleri” Kamu Maliyesi Edl. TOSUNOĞLU, Şebnem ve ERGÜL, Y.Tamer Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• ÇELİKKAYA, Ali (2002) “Mükellefin Vergiye Gonullu Uyumunu Etkileyen Faktorler, Akademi Hukuk, Ekonomi ve Siyasi Bilimler Aylık İnternet Dergisi, 5. Sayı http://www.e-akademi.org/makaleler/acelikkaya-1.htm (15.11.2014)
• ÇEVİK, Şavaş, (2012), “Mükellefin Devlet ve Toplumla Etkileşimi, Bireysel Normlar ve Vergi Ahlakı”, Maliye Dergisi, Sayı:163, Temmuz-Aralık 2012
• ÇETİNKAYA O., 2011, Türk İnsanının Vergi Okuryazarlığı Ne Durumda? http://www.vmhk.org.tr/?p=1459 (14.11.2014)
• ÇİÇEK, Halit, KARAKAŞ, M., YILDIZ, Abdunnur, 2008, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Vergi Yükümlülerinin Vergiyi Algılama Ve Tutum Analizi: Bir Alan Araştırması Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No:2008/381 Ankara
• DEMİR, M., 2009, Toplumun Vergiye Karşı Tutum Ve Davranışlarını Etkileyen Faktörler, Akademik Bakış dergisi, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, sayı 18, http://www.akademikbakis.org/eskisite/18/10toplum.pdf (14.11.2014).
• DEMİR, Cemil ve GÜLTEN, Yıldıray, (2013), “Maliye Politikasının Sosyal Amacı: Vergi Yükümünün Adaletli ve Dengeli Dağılımı Üzerine Türkiye Geneli Anket Çalışması”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:11, Sayı:1, Nisan 2013
• ERGİNAY A., 1972, Kamu Maliyesi, Sevinç matbaası, Ankara.
• GÖKSU G.G., ve SARUÇ N.T., 2012, Türkiye’de Vergiye Uyum: Mülakat Çalışması, http://www.mevzuatdergisi.com/2012/08a/01.htm
• GÖKBUNAR A.R., SELİM S. ve YANIKKAYA H., 2007 Türkiye’de Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, cilt 18, sayı 63, ss.69-94.
• GİB, 2013, 2014-2018 Stratejik planı, Ankara
• İPEK, Selçuk ve KAYNAR, İlknur, (2009a), Demografik Faktörlerin Vergi Uyumuna Etkisi: Bir Anket Çalışmasının Sonuçları Maliye Dergisi Sayı 157 Temmuz-Aralık 2009 ss:116-130
• İPEK, Selçuk ve KAYNAR, İlknur, (2009b) “Vergiye Gönüllü Uyum” Konusunda Çanakkale İline Yönelik Ampirik Bir Çalışma Yönetim ve Ekonomi 16/1 (2009) ss:173-190
• KARATAY Halit, 2010, İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama İle İlgili Bilişsel Farkındalıkları, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, TÜBAR-XXVII-/2010-Bahar ss:457-475
• KURUDAYIOĞLU ve Tüzel 2010, 21. Yüzyıl Okuryazarlık Türleri, Değişen Metin Algısı ve Türkçe Eğitimi, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi TÜBAR-XXVIII-/2010-Güz
• NARİOĞLU, Recep (1991) 1923 Yılından Sonra Çıkarılan Vergi Af Yasaları Kapsamları Ve Değerlendirilmesi, vergi sorunları dergisi 1991 Eylül - Ekim sayı 56 http://www.vergisorunlari.com.tr/makale.aspx?makaleno=3930 (08.06.2014)
• ORGAN İ., ve Yeğen B., 2013, Vergi Bilinci Ve Vergi Ahlakı Oluşumunda Muhasebe Meslek Mensuplarının Rolü: Adana Örneği Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 4, 2013
• ÖMÜRBEK N., Çiçek H.G.,Çiçek, S.,2007 Vergi Bilinci Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Yapılan Anketin Bulguları, Maliye Dergisi, Sayı 153, Temmuz-Aralık 2007
• PEHLİVAN, O., 2007, Kamu Maliyesi, Derya kitabevi, Trabzon.
• SAĞBAŞ İsa ve BAŞOĞLU Adem, 2005, İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergileri Algılaması, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi (C.VII ,S.2, 2005) http://www.iibfdergi.aku.edu.tr/pdf/7-2/7.pdf
• SAĞLAM, Metin, (2013),“Vergi Algısı ve Vergi Bilinci Üzerine Bir Araştırma: İktisadi ve İdari Sosyoekonomi/2013-1/130116 ss:315-334
• Öğrencilerinde Vergi Algısı ve Bilinci”
• SARAÇOĞLU, Fatih, (2008), Çevre, Adalet Algısı, Sucun Algılanış Bicimi ile Vergi Kaçakçılığına İlişkin Tutumlar Arasındaki İlişkiler Üniversitesi İİBF Dergisi, NİSAN 2008, 3(1), 59-74 Eskişehir Osmangazi
• SAVAŞ, A., 2009, Vergi Dışı Piyasa Ekonomisi: Kapsamı, Etkileri Ve Öneriler Sayıştay Dergisi, Sayı: 72 Ss:51-66
• ŞENYÜZ, D., 1992, “Vergilemede İstikrar İlkesi ve Türk Vergi Mevzuatı”, Maliye Araştırma Konferansları (Prof.Dr. Bediî N. Feyzioğlu’na Armağan) Otuzbeşinci Seri, Yıl. 1991/92, İstanbul–1992
• TOSUNER M., ve Demir İ.C., 2007, Toplumsal Bir Olgu Olarak Vergi Ahlâkı, Gazi Üniversitesi İktisadi VE İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9 / 3 (2007). 1 - 20
• YENİGÜN Y., 2012: Vergi Bilinci Ve Vergi Uygulamaları Karşısında Mükelleflerin Davranışları: İstanbul Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• ZORLU Ö., 2012, İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergi Bilinci Düzeyi Ve Vergi Bilinci Düzeyi İle İlgili Örnek Uygulama (Ankara İli Örneği), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İşletme Eğitimi Anabilim Dalı İşletme Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.