BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 55 - 72, 05.10.2015

Ömer Fettahlıoğlu Hasan Tatlı

Öz

Psychological violence (mobbing) in the literature review revealed a possible association with adverse situations but studies which meet with employees' organizational alienation cases is insufficient due to psychological violence. In contrast to cases of psychological violence and alienation reflecting the negativity in the field of organizational psychology, exposing supportive organizational climate in a manner that deals with the positive elements are located. Supportive organizational can be considered that can prevent to negative attitudes and behaviors which may arise with forming climate. The purpose of this study is investigated whether the regulatory effect in this relationship that organizational climate is ,whether, perceived in a way that is positive and supportive of the absence by employers. The study of institutional model were used to test the tools and also methods and samples used to that Ouine the 5-dimensional violence and scale consisting of 20 expression to measure psychological perceptions of violence , scale consisting of 10 expression of Maddi et. Allto measure the perception of alienation and finally developed scales consisting of 30 expression of Stringer to measure supportive organizational climate. The study was carried out with the academic staff of 192 employees at public universities. Regression, correlation, factor, reliability and frequency analyzes were performed by utilizing statistical software package SPSS for windows 21

Anahtar Kelimeler

Psychological Violence Alienation Organizational Climate

Kaynakça

  • Akyıldız, H. ve Dulupçu, M.A. (2003). “Kavramsal ve Diyalektik Süreç Olarak Yabancılaşma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3):27-48.
  • Banai, M. ve Reisel, W.D. (2007). “The Influence Of Supportive Leadership And Job Characteristics On Work Alienation: A six – Country Investigation”, Journal of World Business, 42 (4):463-476.
  • Basım, N.H ve Şeşen, H. (2006). “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 61(4):83-102.
  • Baumgartel, H.J.; Rukhsona P. ve Badal, R. (1984). “Changes in Organizarional Climate and Management Education, 1968-1981”, Economic and Political Weekly, sayı:19, cilt:8, s.15-21.
  • Batlıs. N.C. (1980). “The Effect of Organizational Climate on Job Satisfaction, Anxiety, and Propensity to Leave”, The Journal of Psychology, 104(2):233- 240.
  • Budak, G. ve Budak, G. (2004). İşletme Yönetimi, Barış Yayınları, 5. Baskı, İzmir.
  • Cowıe, H.; Naylor, P.; Rıvers, I.; Smıth, P.K. ve Pereıra, B. (2002). “Measuring Workplace Bullying”, Aggression and Violent Behavior, 7(1):33-51.
  • Çelik, F. (2005). Orta Öğretim Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Demirer, T. ve Özbudun, S. (1999). Yabancılaşma, Öteki Matbaası, Ankara.
  • Devanport, N., Schwartz, R.D. ve Ellıott, G.P. (2003). “Psikolojik Şiddet İşyerinde Duygusal Taciz”, Sistem Yayıncılık, (Çev: Osman Cem Onertoy), 1. Baskı, İstanbul.
  • Durcan, N.M. (2007). Yabancılaşmanın İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Eınarsen, S. (1999). “The Nature and Causes of Bulying at Work”, International Journal of Manpower, 20(1/2):16-27. Fettahlıoğlu, Ö.O. (2008). Örgütlerde Psikolojik Şiddet (Mobbing), Üniversitelerde Bir Uygulama, (Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, İzmir.
  • Fromm, E. (2003), Özgürlük Korkusu, (Çev: Selma Koçak), Doruk Yayımcılık, Ankara.
  • Hallaçoğlu, B. (2008). Üniversitelerdeki Akademik Personelin Mesleki Yabancılaşma Düzeylerinin Çok Boyutlu İncelenmesi: İstanbul İli Örneği, (Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Hırschfeld, R. ve Hubert, F.S. (2000). “Work Centrality and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work”, Journal of Organizational Behavior, 21(7):789-800.
  • Hoy, W.K.; Blazovsky, R. ve Newland, W. (1983). “Bureaucracy and Alienation: A Comparative Analysis.” The Journal of Educational Administration, 21(2):109-120.
  • Juvonen, J.; Graham, S. ve Schuster, M.A. (2003). “Bullying Among Young Adolescents:The Strong, The Weak and the Troubled”, Pediatrics, 112(6):1231-1237.
  • Katz, D ve Kahn, R. (1977). Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi, (Çev. Halil Can- Yavuz Bayar.) TODAİE Yayınları, No 61, Doğan Basımevi, Ankara.
  • Leymann, H. (1996). “The Content and Development of Mobbing at Work”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2):165-168.
  • Özdemir, F. (2006). Örgütsel İklimin İş Tatmin Düzeyine Etkisi: Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Özer, P.S:; Topaloğlu, T. ve Timurcanday, Ö.N. (2013). “Destekleyici Örgüt İkliminin Psikolojik Sermaye ile İş Doyumu İlişkisinde Düzenleyici Etkisi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 13(4):437-447.
  • Özkul, Y. (2013). Örgüt İkliminin Motivasyon Üzerine Etkisi: Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE, İstanbul.
  • Salerno, R. (2003). “Landscapes of Abondonment Capitalism”, Modernity and Estrangement, State University of New York Press, New York.
  • Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Psikolojik Şiddet), Beta Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik Şiddet Sarmalı, Platin Yayınları, 1. Baskı, İstanbul
  • Ulusoy, H. (1988). “Sanayi Örgütü İşçileri ve İşe Yabancılaşma”. A.Ü.D.T.C.F. Araştırma Dergisi, 32:77-84.
  • Zapf, D. (1999). “Organizational, Work, Group Related and Personal Causes of Mobbing/Bullying at Work”, International Journal Manpower, 20(1/2):70- 85.
  • Zapf, D. ve Gross, C. (2001). “Conflict Escalation and Coping With Workplace Bullying: A Replication and Extension”, Europen Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4):497-522.

PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 55 - 72, 05.10.2015

Ömer Fettahlıoğlu Hasan Tatlı

Öz

Literatür taramasında psikolojik şiddetin (mobbing) olası olumsuz durumlarla ilişkisi ortaya konmuş ancak psikolojik şiddet nedeniyle çalışanların örgütsel yabancılaşma olgusuyla karşılaması üzerine çalışmalar yetersiz kalmaktadır. Örgütsel psikoloji alanında olumsuzlukları yansıtan psikolojik şiddet ve yabancılaşma olgusunun tersine, destekleyici örgütsel iklimin ortaya çıkartılması olumlu unsurları ele alan bir yaklaşım içerisinde yer almaktadır. Destekleyici iklimin oluşturulması ile ortaya çıkabilecek olumsuz tutum ve davranışların önüne geçilebileceği düşünülebilir.

Bu çalışmanın amacı; çalışanlar tarafından örgüt ikliminin olumlu ve destekleyici bir biçimde algılanıyor olup olmamasının bu ilişkide düzenleyici etkisi olup olmadığının araştırılmasıdır.

Çalışmanın kurumsal modelinin test edilmesinde; psikolojik şiddet algılarının ölçümünde Ouine’nin 5 boyutlu ve 20 ifadeden oluşan ölçeği,  yabancılaşma algısının ölçümünde Maddi vd (1979)’nin 10 ifadeden oluşan ölçeği ve son olarak destekleyici örgüt ikliminin ölçümünde Stringer’ın geliştirmiş oldukları 30 ifadeden oluşan ölçekler kullanılmıştır.

Çalışma, kamu üniversitesinde çalışan 192 akademik personel ile gerçekleştirilmiştir, SPSS 21 for windows istatistik paket programından yararlanılarak regresyon, korelasyon, faktör, güvenirlilik ve frekans analizleri yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Psikolojik Şiddet, Yabancılaşma, Örgütsel İklim, Akademik Personel

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Şiddet Yabancılaşma Örgütsel İklim

Kaynakça

  • Akyıldız, H. ve Dulupçu, M.A. (2003). “Kavramsal ve Diyalektik Süreç Olarak Yabancılaşma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3):27-48.
  • Banai, M. ve Reisel, W.D. (2007). “The Influence Of Supportive Leadership And Job Characteristics On Work Alienation: A six – Country Investigation”, Journal of World Business, 42 (4):463-476.
  • Basım, N.H ve Şeşen, H. (2006). “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 61(4):83-102.
  • Baumgartel, H.J.; Rukhsona P. ve Badal, R. (1984). “Changes in Organizarional Climate and Management Education, 1968-1981”, Economic and Political Weekly, sayı:19, cilt:8, s.15-21.
  • Batlıs. N.C. (1980). “The Effect of Organizational Climate on Job Satisfaction, Anxiety, and Propensity to Leave”, The Journal of Psychology, 104(2):233- 240.
  • Budak, G. ve Budak, G. (2004). İşletme Yönetimi, Barış Yayınları, 5. Baskı, İzmir.
  • Cowıe, H.; Naylor, P.; Rıvers, I.; Smıth, P.K. ve Pereıra, B. (2002). “Measuring Workplace Bullying”, Aggression and Violent Behavior, 7(1):33-51.
  • Çelik, F. (2005). Orta Öğretim Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Demirer, T. ve Özbudun, S. (1999). Yabancılaşma, Öteki Matbaası, Ankara.
  • Devanport, N., Schwartz, R.D. ve Ellıott, G.P. (2003). “Psikolojik Şiddet İşyerinde Duygusal Taciz”, Sistem Yayıncılık, (Çev: Osman Cem Onertoy), 1. Baskı, İstanbul.
  • Durcan, N.M. (2007). Yabancılaşmanın İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Eınarsen, S. (1999). “The Nature and Causes of Bulying at Work”, International Journal of Manpower, 20(1/2):16-27. Fettahlıoğlu, Ö.O. (2008). Örgütlerde Psikolojik Şiddet (Mobbing), Üniversitelerde Bir Uygulama, (Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, İzmir.
  • Fromm, E. (2003), Özgürlük Korkusu, (Çev: Selma Koçak), Doruk Yayımcılık, Ankara.
  • Hallaçoğlu, B. (2008). Üniversitelerdeki Akademik Personelin Mesleki Yabancılaşma Düzeylerinin Çok Boyutlu İncelenmesi: İstanbul İli Örneği, (Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Hırschfeld, R. ve Hubert, F.S. (2000). “Work Centrality and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work”, Journal of Organizational Behavior, 21(7):789-800.
  • Hoy, W.K.; Blazovsky, R. ve Newland, W. (1983). “Bureaucracy and Alienation: A Comparative Analysis.” The Journal of Educational Administration, 21(2):109-120.
  • Juvonen, J.; Graham, S. ve Schuster, M.A. (2003). “Bullying Among Young Adolescents:The Strong, The Weak and the Troubled”, Pediatrics, 112(6):1231-1237.
  • Katz, D ve Kahn, R. (1977). Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi, (Çev. Halil Can- Yavuz Bayar.) TODAİE Yayınları, No 61, Doğan Basımevi, Ankara.
  • Leymann, H. (1996). “The Content and Development of Mobbing at Work”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2):165-168.
  • Özdemir, F. (2006). Örgütsel İklimin İş Tatmin Düzeyine Etkisi: Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Özer, P.S:; Topaloğlu, T. ve Timurcanday, Ö.N. (2013). “Destekleyici Örgüt İkliminin Psikolojik Sermaye ile İş Doyumu İlişkisinde Düzenleyici Etkisi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 13(4):437-447.
  • Özkul, Y. (2013). Örgüt İkliminin Motivasyon Üzerine Etkisi: Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE, İstanbul.
  • Salerno, R. (2003). “Landscapes of Abondonment Capitalism”, Modernity and Estrangement, State University of New York Press, New York.
  • Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Psikolojik Şiddet), Beta Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik Şiddet Sarmalı, Platin Yayınları, 1. Baskı, İstanbul
  • Ulusoy, H. (1988). “Sanayi Örgütü İşçileri ve İşe Yabancılaşma”. A.Ü.D.T.C.F. Araştırma Dergisi, 32:77-84.
  • Zapf, D. (1999). “Organizational, Work, Group Related and Personal Causes of Mobbing/Bullying at Work”, International Journal Manpower, 20(1/2):70- 85.
  • Zapf, D. ve Gross, C. (2001). “Conflict Escalation and Coping With Workplace Bullying: A Replication and Extension”, Europen Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4):497-522.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ömer Fettahlıoğlu Bu kişi benim

Hasan Tatlı Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 5 Ekim 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Fettahlıoğlu, Ö., & Tatlı, H. (2015). PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 55-72.
AMA Fettahlıoğlu Ö, Tatlı H. PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Kasım 2015;5(1):55-72.
Chicago Fettahlıoğlu, Ömer, ve Hasan Tatlı. “PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 5, sy. 1 (Kasım 2015): 55-72.
EndNote Fettahlıoğlu Ö, Tatlı H (01 Kasım 2015) PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 5 1 55–72.
IEEE Ö. Fettahlıoğlu ve H. Tatlı, “PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 5, sy. 1, ss. 55–72, 2015.
ISNAD Fettahlıoğlu, Ömer - Tatlı, Hasan. “PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 5/1 (Kasım 2015), 55-72.
JAMA Fettahlıoğlu Ö, Tatlı H. PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;5:55–72.
MLA Fettahlıoğlu, Ömer ve Hasan Tatlı. “PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 5, sy. 1, 2015, ss. 55-72.
Vancouver Fettahlıoğlu Ö, Tatlı H. PSİKOLOJİK ŞİDDET VE YABANCILAŞMANIN DESTEKLEYİCİ ÖRGÜT İKLİMİNE ETKİSİ. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;5(1):55-72.