TÜRKİYE’DE ÖZEL VE KAMU KATILIM BANKALARININ 2015-2020 DÖNEMİNDEKİ KARLILIKLARININ ORAN ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ
Yıl 2021,
Cilt: 11 Sayı: 1, 109 - 124, 30.06.2021
Servet Önal
,
Süleyman Eraslan
,
Hacı Özdoğan
Öz
Uluslararası literatürde İslam bankacılığı veya faizsiz bankacılık olarak adlandırılan katılım bankacılığı, ülkemizde önceleri özel finans kurumu olarak adlandırılmaktaydı. Daha sonra Katılım bankacığı adını almıştır. İnançlarından dolayı faize duyarlı olan bireyler tasarruflarını ticari bankalara yatırmaktan sakınmaktadır. Bu nedenle birikimlerini değerlendirmek açısından katılım bankacılığına yönelmişlerdir. Katılım bankalarının geleneksel bankalardan fonksiyonel olarak çok önemli farkları bulunmamakla birlikte yastık altı fonlarını yatırıma kazandırma işlemini farklı şekillerde gerçekleştirmektedir. İslama göre faizin haram olması sebebiyle kâr ve zarara katılma temeline göre faaliyette olan katılım bankaları, hem ekonomik hem de sosyal işlevi birlikte yapmaktadır. Faizsiz bankacılık ilkelerine göre çalışan katılım bankalarının finans sektörü içerisinde yer alması, finans piyasalarının çeşitlendirilmesi ve kullanılmayan para kaynaklarının sistemde kullanılması bakımından fırsat oluşturmaktadır. Bu çalışma ile, katılım bankası olarak faaliyette olan üçü özel üçü de kamu katılım bankaları olmak üzere altı katılım bankasının 2015-2019 dönemine ait karlılıklarının oran analizi yöntemi kullanılarak karşılaştırılması amaçlanmıştır. Böylece tasarruflarını katılım bankalarında değerlendirmek isteyen yatırımcılara elde edeceği kar payları ve riskleri hakkında bilgi sunmaya çalışılmaktadır. Çalışmada kullanılan veriler, katılım bankalarının internet sitelerindeki finansal tablolarından alınmıştır. Bu çalışmada katılım bankalarının finansal başarı durumlarının ifade edilebilmesi için oran analizi yöntemi kullanılmıştır.
Kaynakça
- Akyüz, F., Soba, A. Ş., & Yeşil, T. (2020). Katılım Bankalarının CAMELS Analizi Yöntemiyle Finansal. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 145-166.
- Alpun, M. E. (2017, Mayıs 29). Bankacılık Sisteminde İçerisinde Katılım Bankacılığının Yeri ve Katılım Bankacılığının Güçlü ve Zayıf Yönleri. 1. Ankara: Başkent Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ansari, S., & Rahman, A. (2011). Financial Performance of Islamic and Conventional Banks in Pakistan: A Comparative Study. 8th International Conference on Islamic Economics and Finance (s. 1-19). Katar: Center for Islamic Economics and Finance, Qatar Faculty of Islamic Studies, Qatar Foundation.
- Ariff, M. (1988, Semptember). Islamic Banking. Aasian-Pacijlc Economic Literature, 2(2), 48-64.
- Ariff, M., Bader, T. H., & Shamser, M. (2008). Performance of Islamic Banks and.
- Aslan, E., Bora, A., & Amanat, A. H. (2020). Comparative Analysis of Conventional and Islamic Banking: The Case of Bakhtar Bank Transforming into Islamic Bank of Afghanistan. Yönetim ve Ekonomi, 27(3), 479-493.
- Aydın, N., Delikanlı, İ., Çabukel, R., Erdal, F., Erdal, R., & Ergeç, E. H. (2012). Bankacılık ve Sigortacılığa Giriş. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Errico, L., & Farahbaksh, M. (1998). Islamic banking : issues in prudential regulation and supervision. International Monetary Fund, Monetary and Exchange Affairs Department., 1-32.
- Ersoy, A., Hazıroğlu, T., Görmüş, Ş., & Yabanlı, A. (2019). Yaşayan ve Gelişen Katılım Bankacılığı. İstanbul: TKBB Yayınları.
- Esmer, Y., & Bağcı, H. (2016). Katılım Bankalarında Finansal Performans Analizi: Türkiye Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17-30.
- Gait, H. A., & Worthington, A. C. (2007). A Primer on Islamic Finance: Definitions,. University of Wollongong School of Accounting & Finance , 1-31.
- Gökşen, G., & Gönen, İ. (2017). Ktılım Bankalarının Finans Sektörü İçindeki Yeri ve Katılım Bankalarına Yönelik Müşteri Algısı. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 61-77.
- Görmüş, Ş., Yardımcıoğlu, F., Özdemir, M., Durmuş, M. E., & Bektaş, İ. (2015). Türkiye’deki Katılım Bankalarının Performanslarının AHS ve GİA Yöntemleri ile Analizi. International Congress on Islamic Economics and Finance (ICISEF) (s. 1-13). Sakarya: Beşiz Yayınları.
- Hassan, M. K. (2003). Determinants of Islamic Banking Profitability. New Orleans: Researchgate.net.
- Hassoune, A. (2002). Islamic Banks’ Profitability in an Interest Rate Cycle. International Journal of Islamic Financial Services, 4(2).
Hawary, D.-e., Grais, W., & Iqbal, Z. (2004). Regulating Islamic Financial Institutions:. World Bank Policy Research Working Paper 3227, 1-49.
- https://www.albaraka.com.tr/faaliyet-raporlari.aspx. (10.06.2020).
- https://www.emlakkatilim.com.tr/tr/yatirimci-iliskileri/finansal-bilgiler/faaliyet-raporlari. (10.06.2020).
- https://www.kuveytturk.com.tr/yatirimci-iliskileri/finansal-bilgiler/yillik-ve-ara-donem-faaliyet-raporlari. (10.06.2020).
- https://www.turkiyefinans.com.tr/tr-tr/yatirimci-iliskileri/finansal-raporlar/sayfalar/faaliyet-raporlari.aspx. (10.06.2020).
- https://www.vakifkatilim.com.tr/tr/yatirimci-iliskileri/faaliyet-raporlari. (11.06.2020).
- https://www.ziraatkatilim.com.tr/yatirimci-iliskileri/finansal-bilgileri. (11.06.2020).
- Önal, S., & Mat, M. (2017). Türkiye'deki Özel Katılım Bankalarının Üç Aylık Peryotlarla 2014-2016 Dönemlerinde Karlılıklarının Oran Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. International Journal of Academic Value Studies, 3(16), 87-94.
- Parlakkaya, R., & Çürük, S. A. (2011). Finansal Rasyoların Katılım Bankaları ve Geleneksel Bankalar Arasında Bir Tasnif Aracı Olarak Kullanımı: Türkiye Örneği. EGE AKADEMİK BAKIŞ, 11(3), 397-405.
- Şendurur, U., & Temelli, F. (2018). Camel Derecelendirme Modeli Yardımı İle Türkiye’de Faaliyet Gösteren Geleneksel Bankalar Ve Katılım Bankalarının Karşılaştırmalı Analizi. ulakbilge, 6(23), 1-18.
- Tetik , N., & Şahin, A. (2020). Katılım Bankalarının Finansal Performans Analizi. Atatürk Üniversitesi İİB Dergisi, 293-314.
Tunç, H. (2000). Soru ve Cevaplarla ÖFK'lar. Berket Dergisi, 13.
- Viverita, D. (2011, Juny 21). Performance Analysis of Indonesian Islamic and Conventional Banks. http://ssrn.com/abstract=1868938. adresinden alınmıştır
- Yıldırım, İ., & Çakar, R. (2018, Kasım). Perspectives of Small and Medium Enterprises (SMEs) on Islamic Banking Practices: A Study on. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 4(3), 50-61.
- Yudistira, D. (2004). Efficiency in Islamic Banking: An Emprical Analysis of Eighteen Banks. Islamic Economic Studies, 12(1), 1-19.