Üniversite Öğrencilerinin Kendi Kendine Testis Muayenesi Hakkında Farkındalıkları, İnanç ve Uygulamalarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 9 - 19, 24.04.2021

Serap Sayar Muhammet Erdem Alperen Göktaş Ali Akalın Alpaslan Çoban Kübra Avcı Oğuzhan İlhan

Öz

Amaç: Bu çalışmada testis kanseri için risk grubunda olan üniversite öğrencilerinin kendi kendine testis muayenesi (KKTM) ile ilgili farkındalık durumlarını, inanç ve uygulamalarını incelemek amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu araştırma, tanımlayıcı ve kesitsel olarak, Konya’da bir üniversitede 2019-2020 eğitim-öğretim yılı, Ocak-Mart 2020 tarihlerinde yürütüldü. Araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden, toplam 310 erkek öğrenciye ulaşıldı. Veri toplamada, araştırmacılar tarafından oluşturulan anket formu ile “Champion Sağlık İnanç Modeli Ölçeği’’ kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 21,6 ±2,3 olup, 99,7%’si bekar, %81,6’sının daha önce KKTM duymadığı, %91,0’inin hayatında hiç KKTM yapmadığı bulunmuştur. Daha önce testis kanseri hakkında bilgi alanların oranı %39,0 olup, bu öğrencilerin %14’ü düzenli olarak KKTM yapmaktadır (p=0,000). Ayrıca bu öğrencilerin önemseme puan ortalamaları bilgi almayanlara göre daha yüksektir (p=0,015). Daha önce testisleri ile ilgili sorun yaşayan öğrencilerin oranı ise %4,8 olup, bu öğrencilerin %53,3’ü düzenli KKTM yapmakta (p=0,000) ve testisleri ile ilgili sorun yaşayan ile yaşamayanların duyarlılık puanları benzerdir (p=0,998). KKTM’nin düzenli olarak yapılmasının gerekli olmadığını düşünenlerin, engeller puan ortalaması gerekli olduğunu düşünenlerden daha yüksektir (p=0,000). Öğrencilerin sınıf düzeyi arttıkça da yararlar ve öz etkililik puan ortalamaları artmaktadır (p=0,001).
Sonuç: KKTM yapan ve testis kanseriyle ilgili bilgi alan öğrencilerin oranının oldukça düşük olduğu bulunmuştur. Bu doğrultuda, öğrenciler için bilgi ve farkındalıklarının artırılması için eğitim programlarının düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Farkındalık, Testis Kanseri, Kendi Kendine Testis Muayenesi, Üniversite, Öğrenciler

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Examining of University Students’ Awareness, Beliefs and Practices About Testicular Self Examination

Öz

Objective: In this study, it was aimed to examine the awareness, beliefs and practices of university students in the risk group for testicular cancer about TSE.
Method: This research, descriptively and cross-sectionally, was carried out in a university in Konya in the academic year of 2019-2020, January-March 2020. A total of 310 male students who voluntarily accepted to participate in the study were reached. In data collection, the "Champion Health Belief Model Scale" was used with the questionnaire form created by the researchers.
Results: The average age of the students was 21.6 ± 2.3, 99.7% of them were single, 81.6% of them had not heard of TSE before, and 91.0% of them had never practiced TSE in their lives. The rate of those who were informed about testicular cancer before was 39.0%, and 14% of these students regularly practiced TSE (p= 0.000). In addition, the mean scores of these students were higher than those who did not receive information (p= 0.015). The rate of students who had problems with their testicles before was 4.8%, and 53.3% of these students regularly practiced TSE (p= 0.000) and the sensitivity scores of those who had problems with their testicles and those who did not were similar (p =0.998). The general score average of those who thought that TSE was not necessary to be practiced regularly was higher than those who thought it was necessary (p= 0.000). As the grade level of the students’ education year increased, the mean of benefits and self-efficacy score increased (p= 0.001).
Conclusions: It was found that the rate of students who practiced TSE and got information about testicular cancer was quite low. Accordingly, it is recommended to organize training programs for students to increase their knowledge and awareness.

Anahtar Kelimeler

Awareness, Testicular Cancer, Testicular Self Examination, Universities, Students

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Albers, P., Albrecht, W., Algaba, F., Bokemeyer, C., Cohn-Cedermark, G., Fizazi, K., Horwich, A., Pilar Laguna, M. (2015). Guidelines on testicular cancer. European Urology, 60(2), 304-319
• Altınel, B., Avcı, İ. A. (2013). Üniversite öğrencilerinin testis kanseri ve kendi kendine testis muayenesi hakkındaki bilgi, inanç ve uygulamaları. TAF Prev Med Bul, 12,365-370.
• Barnes, R. J. (2000). Beliefs and practicies of active duty air force males related to testicular cancer and testicular self examination. Uniformed Services University of Health Sciences.Master of Science Thesis. Washington, USA.
• Bektaş, M., İlya, Ö. Ş., Küsbeci, Ş., Bektaş, İ. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin kendi kendine meme muayenesi, kendi kendine testis muayenesi ile HPV aşısı hakkında bilgi ve uygulamaları. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Derg, 2:1-11.
• Çaman, Ö. K., Bilir, N., Özcebe, H. (2014). Ailede kanser öyküsü ve algılanan kanser riski, kanserden korunma davranışları ile ilişkili mi?. Fırat Med J, 19(2), 95-100.
• Doğan, U., Atay, E., Öztürk, M., Yurdagül, G. (2017). Öğrencilerin kendi kendine testis muayenesi ile ilgili yaklaşımları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3): 39-45.
• Evans, R. E. C., Steptoe, A., Wardle, J. (2006). Testicular self-examination: change in rates of practice in European university students, from 13 countries, over a 10-year period. MHG, 3, 368-37.
• Faydalı, S. (2018). Sağlık eğitimi alan erkek öğrencilerin kendi kendine testis muayenesi yapma durumları ve etkileyen faktörler. Turk J Clin Lab. 4: 313-320.
• Göçgeldi, E., Koçak, N. (2010). Kendi kendine testis muayenesi konusunda genç erişkin erkeklere verilen eğitimin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52: 270-5.
• Gutema , H. Debela , Y., Walle , B., Reba , K., Wondiye, H. (2018). Testicular self examination among Bahir Dar University students: application of integrated behavioral model. BMC Cancer, 4;18(1):21.
• Huyghe, E. (2008). Testicular cancer. International Encyclopedia of Public Health. Academic Press Elsevier Inc. 309-318.
• Huyghe, E., Plante, P., Tonneau, P. F. (2007). Testicular cancer variations in time and space in Europe. Eur Urol, 51:621-628.
• Kalan Farmanfarma, K. H., Mahdavifar, N., Mohammadian-Hafshejani, A., Salehiniya H. (2018). Testicular cancer in the world: an epidemiological review. World Cancer Research Journal, 5(4): e1180.
• Kuzgunbay, B. (2014). The Status of testicular self-examination in the early diagnosis of testicular cancer: conjuncture in the world and in Turkey. Bulletin of Urooncology, 13:127-129
• Khadra, A., Oakeshott, P. (2002). Pilot study of testicular cancer awareness and testicular selfexamination in men attending two South London general practise. Fam Pract. 19(3), 294-296.
• Lechner, L., Oenema, A., Nooijer, J. (2002). Testicular self-examination (tse) among Dutch young men aged 15–19: determinants of the intention to practice TSE. Health Educ Res, 17(1):73-84.
• Manecksha, R. P. Fitzpatrick, J. M. (2009). Epidemiology of testicular cancer. Journal Compilation Bju International. 104,1329–1333.
• McCullagh, J., Lewis, G., Warlow, C. (2005). Promoting awareness and practice of testicular self-examination. Nursing Standard, 19, 41-49.
• Özbaş, A., Çavdar, İ., Fındık, Ü. Y., Akyüz, N. (2011). Inadequate knowledge levels of Turkish male university students about testicular self-examination. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 12, 919-922.
• Pınar, G., Öksüz, E., Beder, A., Özhan Elbaş, N. (2011). Testis kanseri taramalarında Champion’un sağlık inanç modeli ölçeğinin Türkçe uyarlamasının güvenirlik ve geçerliliği. Tıp Araştırmaları Dergisi, 9(2), 89-96.
• Pour, H., Çam, R. (2014). Erkeklerin kendi kendine testis muayenesi ve testis kanseri hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 22(1), 33-38.
• Ramim, T., Mousavi, S. Q., Rosatmnia, L., Bazyar, A., Ghanbari, V. (2014). Student knowledge of Testicular cancer and self-examination in a medical sciences University in Iran. Basic & Clinical Cancer Research, 6(3): 7-11.
• Roy, R. K., & Casson, K. (2017). Attitudes toward testicular cancer and selfexamination among Northern Irish males. American Journal of Men's Health, 11(2), 253-261.
• Rudberg, L., Nilsson, S., Wikblad, K., Carlsson, M. (2005). Testicular cancer and testicular self examination: knowledge and attitudes of adolescent Swedish men. Cancer Nurs. 28(4): 256-262.
• Siegel, R. L., Miller, K., Jemal, A. (2020). Cancer statistics 2020. Ca Cancer J Clin, 70:7–30
• Turkish Republic Ministry of Health, General Directorate of Public Health, Turkey Cancer Statistics 2016. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanserdb/istatistik/Trkiye_Kanser_statistikleri_2016.pdf (Erişim tarihi:09.09.2020).
• Thornton, C.P. (2016). Best Practice in teaching male adolescents and young men to perform testicular self-examinations: a review. Journal of Pediatric Health Care. 30(6),518-527
• Ugboma, H. A. A., Aburoma, H. L. S. (2011). Public awareness of testicular cancer and testicular self-examination in academic environments: a lost opportunity. Clinics 66(7):1125-1128.
• Ugurlu, Z., Akkuzu, G., Karahan, A. Beder, A., Dogan, N., Okdem, Ş., Kav, S. (2011) Testicular cancer awareness and testicular self-examination among university students. Asian Pacific J Cancer Prev, 12, 695-698
• Uyar, M., Yıldırım, E. N., Şahin, T. K. (2019). Evaluation of testicular self-examination technique and testis cancer knowledge levels of final-year medical students. Bull Urooncol, 18:10-13.
• Yalçınkaya, U., Çalışır, B., Uğraş, N., Filiz, G., Erol, O. (2008). Testis tümörleri: 30 yıllık arşiv tarama sonuçları. Türk Patoloji Dergisi, 24(2): 100-106.
• Yıldız, T., Yeşildağ, E. (2015). Fertilitenin korunmasında kendi kendine testis muayenesi: olgu sunumu. Int J Basic Clin Med, 3(1):43-5.
• Yılmaz, E., Kutlu Koca, A., Çeçen, D. (2009). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin testis kanseri ve kendi kendine testis muayenesi ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(10): 72-85.
• Yurt, S., Sağlam, R., Kadıoğlu, H. (2020). Knowledge, beliefs and practices of university students regarding testicular cancer and testicular self-examination. Clinical and Experimental Health Sciences. 10: 235-240.