A Systematic Review of Theses on the Satisfaction of Patients Undergoing Orthopedics and Traumatology Surgery in Turkey

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 236 - 253, 26.08.2025

Sema Koçaşlı , Cemile Nida Kayış

https://doi.org/10.59244/ktokusbd.1667164

Öz

Aim: This study aims to systematically review the postgraduate theses on the satisfaction of patients undergoing orthopedics and traumatology surgery in Turkey and to reveal the trends, methodological approaches, and main findings in the existing literature.
Methods: In this systematic review, postgraduate theses registered in the National Thesis Center of the Council of Higher Education were scanned between August and September 2024 with the keywords “nurse”, “orthopedics”, and “patient satisfaction”. The year of publication was not taken as a criterion. As a result of the scan, 62 postgraduate theses registered in the database were reached, and 23 theses that met the research criteria were included in the study. The theses included in the study were examined in detail according to data collection methods, study groups, departments and types.
Results: It was determined that theses in the field of nursing on orthopedic surgeries and patient satisfaction started to be written in 2014. 21 of the theses included in the study were master's theses and 2 were doctoral theses. 14 of these theses were descriptive, 3 were randomized controlled, and 5 were experimental and quasi-experimental studies. It was determined that the theses were conducted in sample groups of 4,407 people and with orthopedic patients.
Conclusion: It was determined that the theses examined were mostly descriptive and experimental studies were limited in number. It was determined that communication-oriented, educational, and therapeutic approaches by nurses prioritizing patient needs increased patient satisfaction. It is predicted that future experimental studies in this field will make important contributions to the literature.

Anahtar Kelimeler

Academic Theses , Nursing , Postgraduate , Satisfaction , Orthopedics and Traumatology

Türkiye’de Ortopedi ve Travmatoloji Ameliyatı Geçiren Hastaların Memnuniyetlerine İlişkin Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Öz

Amaç: Bu çalışma, Türkiye’de ortopedi ve travmatoloji ameliyatı geçiren hastaların memnuniyetine ilişkin yapılan lisansüstü tezleri sistematik bir şekilde inceleyerek mevcut literatürdeki eğilimleri, yöntemsel yaklaşımları ve temel bulguları ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem: Bu sistematik derlemede, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde kayıtlı olan lisansüstü tezler Ağustos-Eylül 2024 tarihleri arasında “hemşire”, “ortopedi”, “hasta memnuniyeti” anahtar kelimesiyle taranmıştır. Yayınlanma yılı kriter olarak alınmamıştır. Tarama sonucunda veri tabanına kayıtlı 62 lisansüstü teze ulaşılmış, araştırma kriterlerini karşılayan 23 tez araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmaya dahil edilen tezler, veri toplama yöntemleri, çalışma grupları, anabilim dalları ve türlerine göre detaylı olarak incelenmiştir.
Bulgular: Ortopedik ameliyatlar ve hasta memnuniyeti konusuyla ilgili hemşirelik alanında yapılan tezlerin 2014 yılında yapılmaya başlandığı tespit edilmiştir. Araştırmaya dahil edilen tezlerin 21’i yüksek lisans, 2’si doktora tezidir. Bu tezlerin 14’ü tanımlayıcı, 3’ü randomize kontrollü olup 5 tanesi de deneysel ve yarı deneysel çalışmalardan oluşmaktadır. Tezlerin 4.407 kişilik örneklem gruplarında ve ortopedi hastalarıyla gerçekleştirildiği saptanmıştır.
Sonuç: İncelenen tezlerin çoğunlukla tanımlayıcı nitelikte olduğu, deneysel çalışmaların ise sınırlı sayıda bulunduğu tespit edilmiştir. Hemşirelerin hasta gereksinimlerine öncelik vererek iletişim odaklı, eğitici ve tedavi edici yaklaşımlarının hasta memnuniyetini artırdığı tespit edilmiştir. Gelecekte bu alanda yapılacak deneysel çalışmaların, literatüre önemli katkılar sağlayacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akademik Tezler , Hemşirelik , Lisansüstü , Memnuniyet , Ortopedi ve Travmatoloji

Etik Beyan

Bu çalışma, herhangi bir insan ya da hayvan deneyi içermemektedir. Çalışmada yalnızca Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde kayıtlı olan ve kamuya açık lisansüstü tezler incelenmiştir. Araştırmada, bilimsel etik kurallarına ve akademik dürüstlük ilkelerine tam uyum sağlanmıştır. Bu bağlamda, herhangi bir çıkar çatışması bulunmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum tarafından desteklenmemiştir.

Teşekkür

Sayın Editör, Öncelikle, çalışmamızı değerlendirmeniz ve bilimsel camiaya katkıda bulunma fırsatı sunduğunuz için en içten teşekkürlerimizi sunarız. Türkiye’de ortopedi ve travmatoloji ameliyatı geçiren hastaların memnuniyetine yönelik yapılan lisansüstü tezleri sistematik bir şekilde inceleyen bu çalışma, mevcut literatürdeki metodolojik eğilimleri ve temel bulguları ortaya koyarak önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Sağlık hizmetlerinde hasta memnuniyeti, hem bakım kalitesinin artırılması hem de hasta merkezli yaklaşımların geliştirilmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu bağlamda, hemşirelik alanındaki akademik çalışmaların yönelimlerini belirlemek ve deneysel araştırmaların artırılmasının gerekliliğini vurgulamak, gelecekte yapılacak bilimsel araştırmalar için yol gösterici olacaktır. Çalışmamızın, hasta bakım süreçlerini iyileştirmeye yönelik kanıta dayalı uygulamalara katkı sağlamasını umuyoruz. Çalışmamıza gösterdiğiniz ilgi ve değerlendirme sürecindeki katkılarınız için tekrar teşekkür eder, değerli görüşlerinizin bilimsel gelişime ışık tutmaya devam etmesini dileriz. Saygılarımla,

Kaynakça

• Fraval, A., Chandrananth, J., Chong, Y. M., Tran, P., & Coventry, L. S. (2015). Internet based patient education improves informed consent for elective orthopaedic surgery: a randomized controlled trial. BMC musculoskeletal disorders, 16(1), 14. https://doi.org/10.1186/s12891-015-0466-9
• Andersson, V., Bergstrand, J., Engström, Å., & Gustafsson, S. (2020). The impact of preoperative patient anxiety on postoperative anxiety and quality of recovery after orthopaedic surgery. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 35(3), 260-264. https://doi.org/10.1016/j.jopan.2019.11.008
• Arslan, S. (2019). Cerrahi hastalarının hemşirelik bakım memnuniyetlerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Ataro, B. A., Geta, T., Endirias, E. E., Gadabo, C. K., & Bolado, G. N. (2024). Patient satisfaction with preoperative nursing care and its associated factors in surgical procedures, 2023: a cross-sectional study. BMC nursing, 23(1), 235. https://doi.org/10.1186/s12912-024-01881-5
• Atay, M. S. (2019). Cerrahi kliniklerde yatan hastaların hemşirelik bakımına ilişkin memnuniyet durumlarının değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Bağcı, Y. (2019). Sağlık hizmeti alan bireylerin hasta güvenliğine yönelik görüşleri ve hemşirelik hizmetlerinden memnuniyet düzeyi. [Yüksek Lisans Tezi]. Erzincan: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Balta Bolu, H. (2022). Hemşirelerin duygusal emek davranışları ile hasta memnuniyeti arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans Tezi]. Adıyaman: Adıyaman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Baydemir, S. (2019). Ortopedik cerrahi girişim esnasında hasta yakınlarını kısa mesaj ile bilgilendirmenin anksiyete ve memnuniyet düzeyine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Bostancı, F. (2022). Yatarak tedavi gören hasta ve hasta yakınlarının hemşirelik bakımına ilişkin memnuniyet düzeyleri. [Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon: Avrasya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Candaş, S. (2023). Hastaların ameliyat öncesi dönemde eğitim alma durumu ve hasta memnuniyeti ile ilişkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstinye Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Cano‐Plans, S., Lacueva‐Pérez, L., Cabrera, E., & Zabalegui, A. (2018). Knowledge expectations of orthopaedic patients. International Journal of Nursing Practice, 24(3), e12639. https://doi.org/10.1111/ijn.12639
• Coşkun, Y. (2019). Erişkin hastalara subkütan enjeksiyon uygulamalarında shotblocker kullanımının ağrı şiddeti ve enjeksiyon memnuniyetine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Cui, C., Wang, L. X., Li, Q., Zaslansky, R., & Li, L. (2018). Implementing a pain management nursing protocol for orthopaedic surgical patients: Results from a PAIN OUT project. Journal of Clinical Nursing, 27(7-8), 1684-1691. https://doi.org/10.1111/jocn.14224
• Demir, M. (2023). Cerrahi hastalarında karşılanamayan hemşirelik bakımı algısı ile hasta memnuniyeti arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Dığın, F., Özkan, Z. K., & Fidan, G. (2021). Satisfaction of elderly patients undergoing orthopedic surgery in terms of nursing care and affecting factors. Journal of Clinical Medicine of Kazakhstan, 18(6), 50-55. https://doi.org/10.23950/jcmk/11327
• Erden, A., & Emirzeoğlu, M. (2021). Factors affecting the satisfaction levels of patients who underwent orthopedic knee surgery in the early postoperative period. Journal of Patient Experience, 8, 23743735211043392. https://doi.org/10.1177/23743735211043392
• Gül, Z. (2019). Günübirlik cerrahide yatan hastaların hemşirelik bakımından memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Güllü, H. (2023). Yetişkin hastalarda subkutan heparin enjeksiyonu uygulamasında shotblocker, sanal gerçeklik gözlüğü ve soğuk uygulamanın ağrı ve hasta memnuniyetine etkisinin karşılaştırılması. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Hall, A. J., & Dunstan, E. (2022). Day-case total hip arthroplasty: A safe and sustainable approach to improve satisfaction and productivity and meet the needs of the orthopaedic population. Orthopaedics and Trauma, 36(1), 14-21. https://doi.org/10.1016/j.mporth.2021.11.003
• Howard, B., Aneizi, A., Nadarajah, V., Sajak, P. M., Ventimiglia, D. J., Burt, C. I., & Henn III, R. F. (2020). Early patient satisfaction following orthopaedic surgery. Journal of Clinical Orthopaedics and Trauma, 11, S823-S828. https://doi.org/10.1016/j.jcot.2020.06.037
• Kayış, C. N. (2022). Ortopedik ameliyat sonrası hastaların taburculuk öğrenim gereksinimleri, gereksinim karşılanma durumları ve taburculuk eğitimi memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Kırıcı, D. (2022). Fraktürü olan hastalarda farklı periyotlarda yapılan soğuk uygulamanın ağrı ve hasta memnuniyetine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Kars: Kafkas Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Koçak Kalın, T. (2022). Ortopedik ameliyat geçiren hastalarda perioperatif bakım kalitesi ve hasta memnuniyeti ilişkisinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Yozgat: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Koçak, T., & Akbuğa, G. A. (2022). Ortopedik cerrahi geçiren hastalarda perioperatif bakım kalitesi ve hasta memnuniyeti ilişkisinin belirlenmesi. Cerrahi Tıp Bilimleri, 75(3), 361-367 https://doi.org/ 10.4274/atfm.galenos.2022.98705
• Lee, Y. J., Bettick, D., & Rosenberg, C. (2024). Improving pain self-efficacy in orthopedic surgery patients through video-based education: a quality improvement project. Pain Management Nursing, 25(5), 451-458. https://doi.org/10.1016/j.pmn.2024.04.008
• Lim, J. B., Chou, A. C., Yeo, W., Lo, N. N., Chia, S. L., Chin, P. L., & Yeo, S. J. (2015). Comparison of patient quality of life scores and satisfaction after common orthopedic surgical interventions. European Journal of Orthopaedic Surgery & Traumatology, 25, 1007-1012. https://doi.org/10.1007/s00590-015-1635-0
• Lv, H., & Yang, N. (2021). Clinical effect of application of nursing concept of rehabilitation surgery for improvement of quality of postoperative recovery in orthopedics. Journal of Orthopaedic Surgery and Research, 16, 1-7. https://doi.org/10.1186/s13018-021-02610-3
• Mbatha, P. B. S. (2024). Nursing process for an orthopedic patient. In Nursing Studies-A Path to Success. IntechOpen. https://doi.org/10.5772/intechopen.1005323
• Mohamed Ahmed, M. R., AboZead, S. E. S., Yousef, A. O., & Taha, S. H. (2021). Effect of implementing nursing educational protocol on reducing deep venous thrombosis among orthopedic surgery patients. Minia Scientific Nursing Journal, 9(1), 111-117. https://doi.org/ 10.21608/msnj.2021.190448
• Mümhlbacker, A., & Stolk, E. (2023). Patient-reported satisfaction, experiences, and preferences: Same but different? Value in Health, 26(1), 1-3. https://doi.org/10.1016/j.jval.2022.10.005
• Ocak, Ç. (2020). Ameliyat hemşirelerinin ağrı kontrolüne yönelik bilgi ve tutumlarının hastaların ameliyat sonrası ağrı kontrolünden memnuniyetlerine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Edirne: Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Sadeghi-Gandomani, H., Alavi, N. M., & Afshar, M. (2018). Predictors of patient satisfaction with nursing care in an orthopedic and urologic population. Galen Medical Journal 7, e1305. https://doi.org/10.22086/gmj.v0i0.1305
• Sarı, R. (2018). Total diz protezi uygulanan hastaların hemşirelik bakım beklentilerinin ve memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Şener Zirek, Ö. (2024). Ameliyat girişim geçiren hastaların öğrenim gereksinimleri ile hemşirelik bakımından memnuniyet düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Shin, N., & Park, J. (2018). The effect of intentional nursing rounds based on the care model on patients' perceived nursing quality and their satisfaction with nursing services. Asian Nursing Research, 12(3), 203-208. https://doi.org/10.1016/j.anr.2018.08.003
• Swarup, I., Henn, C. M., Gulotta, L. V., & Henn III, R. F. (2019). Patient expectations and satisfaction in orthopaedic surgery: A review of the literature. Journal of Clinical Orthopaedics and Trauma, 10(4), 755-760. https://doi.org/10.1016/j.jcot.2018.08.008
• Tekin, F., & Findik, U. Y. (2015). Level of perception of individualized care and satisfaction with nursing in orthopaedic surgery patients. Orthopaedic Nursing, 34(6), 371-374. https://doi.org/ 10.1097/NOR.0000000000000194
• Temizyürek Yavuz, M. (2019). Hastaların hemşirelik bakımına katılım durumları ve hemşirelik bakımından duydukları memnuniyetin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Topal, E. (2023). El cerrahisi geçiren hastaların hemşirelik hizmetlerinden memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Tosun, B. (2014). Kalça kırığı olgularında ameliyat öncesi cilt traksiyonu ve pozisyon ateli uygulamasının, hastaların ağrı, konfor ve memnuniyet düzeyine etkisi. [Doktora Tezi]. Ankara: Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Tunç, H. (2023). “Diz Protezi Okulu” eğitim programının hasta beklentileri, anksiyete, ağrı, fonksiyonel durum, yaşam kalitesi ve memnuniyet üzerine etkisi. [Doktora Tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2023). Ölüm ve ölüm nedeni istatistikleri 2023. Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2023-53709. Erişim tarihi: 20.03.2025
• van Eck, C. F., Toor, A., Banffy, M. B., & Gambardella, R. A. (2018). Web-based education prior to outpatient orthopaedic surgery enhances early patient satisfaction scores: A prospective randomized controlled study. Orthopaedic Journal of Sports Medicine, 6(1), 2325967117751418. https://doi.org/10.1177/2325967117751418
• Wang, W., Liu, P., Zhang, Q., Jiang, G., Zheng, H., & Zhang, W. (2022). Effect of high-quality nursing on orthopedic trauma based on a fast-track surgery model. American Journal of Translational Research, 14(7), 4812-4820.
• Yan, L. (2024). Effectiveness of comprehensive nursing care in preventing deep vein thrombosis after orthopedic surgery. MEDS Public Health and Preventive Medicine, 4(2), 39-46. https://doi.org/10.23977/phpm.2024.040206
• Yılmaz Güven, D. (2024). Perceptıon Of Nursıng Care and Satısfactıon Levels Of Orthopedıcs and Traumatology Patients. Turkish Journal of Geriatrics/Türk Geriatri Dergisi, 27(3). https://doi.org/10.29400/tjgeri.2024.400
• Yılmaz, E. (2019). Total kalça protezi ameliyatı geçiren hastalara klinik vaka yönetici hemşire modeli uygulamasının hasta memnuniyeti açısından değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Gaziantep: Sanko Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Zhao, Y., Wang, J., Zhao, B., & Zhang, Y. (2025). The impact of high BMI on the global burden of osteoarthritis from 1990 to 2021 and future projections. Frontiers in Medicine, 12, 1561750. https://doi.org/10.3389/fmed.2025.1561750
• Özbek, N. M. (2023). Günübirlik cerrahide ameliyat öncesi tele-hemşirelik yoluyla verilen danışmanlığın anksiyete ve hasta memnuniyetine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.