Kaygılı ve Kaçıngan Bağlanma Örüntülerinin Cinsiyet Değişkenine Göre Duygusal Şemalarla Olan İlişkisinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 3, 173 - 179, 20.12.2019

Saime Serpil Özgül Volkan Demir Hüseyin Ünübol

https://doi.org/10.35365/ctjpp.19.1.22

Öz

Bu çalışmanın amacı kaçıngan ve kaygılı bağlanma örüntülerinin duygusal şemalarla olan ilişkisinin araştırılmasıdır. Araştırmaya 425’i kadın 307’si erkek olmak üzere toplam 732 kişi katılmıştır. Katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II ve Leahy Duygusal Şema Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmış olup, hipotez testlerinin uygulamasında normal dağılım varsayımları dikkate alınmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkinin incelenmesinde Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucuna göre; yapılan istatiksel analiz sonuçları incelendiğinde kişilerin kaygılı ve kaçıngan bağlanma örüntülerinin duygusal şemalarıyla bağlantılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bireylerde bağlanma stillerinin duygusal şemalarla olan ilişkisi cinsiyete göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Bireylerde bağlanma stillerinin cinsiyete göre de farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak kadın ve erkeklerin bağlanma stillerinin duygusal şemalarla ilişkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bağlanma, Kaygılı bağlanma, Kaçıngan bağlanma, Duygusal şema

Kaynakça

• Ainsworth, M. S. (1989). Attachments beyond infancy. American Psychologist, 44, 709- 716.
• Bartholomew, K. ve Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226- 244.
• Bowlby, J. (1951).Maternal care and mental health, Geneva: World Health Organization.
• Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Separation. New York :Basic Books.
• Bowlby, J. (1979). The Making and Breaking of Affectional Bonds. London: Tavistock
• Bowlby, J. (1988). A secure base: Clinical applications of attachment theory. London: Routledge.
• Brennan, K. A., Wu, S. ve Loev, J. (1998). Adult romantic attachment and individual differences in attitudes toward physical contact in the context of adult romantic relationships. J. A. Simpson ve W. S. Rholes (Ed.). Attachment theory and close relationships (s. 394– 428). New York : Guilford Press.
• Cole, P. M., Martin, S. E., & Dennis, T. A. (2004). Emotion regulation as a scientific construct: Methodological challenges and directions for child development research. Child Development, 75(2), 317- 333
• Cramer, K. M., Gallant, M. D., & Langlois, M. W. (2005). Self-silencing and depression in women and men: Comparative structural equation models. Personality and Individual Differences, 39(3), 581-592.
• Ehlers, A., & Clark, D. M. (2000). A cognitive model of posttraumatic stress disorder. Behaviour research and therapy, 38(4), 319-345.
• Feeney, J. A. (1995). Adult attachment and emotional control. Personal Relationships, 2, 143–159.
• Fraley, R. C., Waller, N. G., & Brennan, K. A. (2000). An item response theory analysis of self-report measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology, 78, 350-365.Gross, J. J. (1998). The emerging field of emotion regulation: An integrative review. Review of General Psychology, 2(3), 271-299.
• Hazan, C., & Shaver, P. R. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psyshology, 52(3), 511-524.
• Jackson, J. J., ve Kirkpatrick, L. A. (2007). The structure and measurement of human mating strategies: Toward a multidimensional model of sociosexuality. Evolution and Human Behavior, 28, 382-391.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemleri (8. basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kobak, R. R. ve Sceery, A. (1988). Attachment in late adolescence: Working models, affect regulation, and representations of self and others. Child Development, 59, 135–146.
• Leahy, R. L. (2002). A model of emotional schemas. Cognitive and behavioral practice, 9(3), 177-190.
• Leahy, R. L. (2007). Emotional schemas and resistance to change in anxiety disorders. Cognitive and Behavioral Practice, 14(1), 36-45.
• Leahy, R. L. (Ed.). (2006). Roadblocks in cognitivebehavioral therapy: Transforming challenges into opportunities for change. Guilford Press. Linehan, M. (1993). Cognitive behavioral treatment of borderline personality disorder. Guilford press.
• Lopez, F. G., Gover, M. R., Leskela, J., Sauer, E. M., Schirmer, L. ve Wyssmann, J. (1997). Attachment styles, shame, guilt, and collaborative problem-solving orientations. Personal Relationships, 4(2), 187-199.
• Mason, O., Platts, H. ve Tyson, M. (2005). Early maladaptive schemas and adult attachment in a UK clinical population. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 78, 549-564.
• Mikulincer, M. ve Shaver, P. R. (2007). Attachment in Adulthood: Structure, Dynamics, and Change. New York : Guilford Press.
• Schmitt, D. P. (2005). Sociosexuality from Argentina to Zimbabwe: A 48-nation study of sex, culture, and strategies of human mating. Behavioral and Brain Sciences, 28, 247-275.
• Selçuk, E., Günaydın. G., Sümer. N ve Uysal, A. (2005). Yetişkin bağlanma boyutları için yeni bir ölçüm: yakın ilişkilerde yaşantılar envanteri-II’nin türk örnekleminde psikometrik açıdan değerlendirilmesi, Türk Psikoloji Yazıları, 8(16)1-11.
• Shaver, P. R. ve Brennan, K. A. (1992). Attachment styles and the ‘Big Five’ personality Traits: Their connections with each other and with romantic relationship outcomes. Personality and Social Psychology Bulletin, 18, 536-545. Simpson, J. A. ve Rholes, W. S. (1998). Attachment theory and close relationships. New York : Guilford Press.
• Surawy, C., Hackmann, A., Hawton, K., & Sharpe, M. (1995). Chronic fatigue syndrome: a cognitive approach. Behaviour research and therapy, 33(5), 535-544.
• Sümer, N. (2006) Yetişkin Bağlanma Ölçeklerinin Kategoriler ve Boyutlar Düzeyinde Karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi, 21, 1-22.
• Şencan, B. (2015). Bağlanma Örüntüleri ve Psikolojik İyilik Hali Arasındaki İlişkilerde Duygusal Şemalar, Duygusal ZorlanmayaTolerans ve Kişilerarası Beklentilerin Rolü.
• Thompson, R. A. (1994). Emotion regulation: A theme in search of definition. Monographs of the Society for Research in Child Development, 59(2‐ 3), 25-52.
• Yavuz, K. F., Türkçapar, M. H., Demirel, B., & Karadere, E. (2011). Üniversite öğrencileri ve çalışanları örnekleminde Leahy Duygusal Şema Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması, geçerlilik ve güvenilirliği. Düşünen Adam Psikiyatri Nöroloji Bilim Dergisi, 24, 273-82.
• Young, J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schemafocusedapproach. (3rd ed.). Sarasota, FL: Professional Resource Press.
• Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner’s guide. Guilford Pres