Klinik Olmayan Popülasyonda Mükemmeliyetçilik Boyutlarının Sosyal Anksiyeteyle İlişkisi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 67 - 73, 27.03.2023

Elif Yöyen , Elif Yöyen

Öz

Bu araştırmada, mükemmelliyetçilik ve sosyal anksiyete arasındaki ilişki ile, Mükemmeliyetçilik Boyutlarının (MB) Sosyal Anksiyete Belirti (SAB) düzeylerine etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın örneklemi 18-65 yaşları (M 26.20, SD 10.32) arasında, anksiyete bozukluğu ve depresyon tanısı almamış 522 katılımcıdan oluşmaktadır. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Frost Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği (FÇBMÖ) ve Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği (LSKÖ) kullanılarak çevrimiçi toplanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 26.0 programı kullanılmıştır. FÇBMÖ ve LSKÖ’den elde edilen puanların demografik değişkenlere göre farklılaşmasını incelemek amacıyla Bağımsız Değişkenler T-testi Analizi ve ANOVA uygulanmıştır. FÇBMÖ ile LSKÖ’den elde edilen puanlar arasındaki ilişkilerin incelenmesi adına Pearson’s Korelasyon ve Çok Yönlü Doğrusal Regresyon Analizleri uygulanmıştır. MB puanlarının SAB düzeylerine göre farklılaşmasının tespiti için MANOVA uygulanmıştır. Çalışmanın bulguları, MB ile SAB arasında anlamlı ilişkiler olduğunu göstermektedir. SAB düzeyi yüksek olan katılımcıların SAB düzeyi düşük olan katılımcılara kıyasla Mükemmeliyetçilik Boyutlarından Hatalara Aşırı İlgi (HAİ), Davranışlardan Şüphe (DŞ), Aile Beklentileri (AB) ve Ailesel Eleştiri (AE) boyutlarında daha yüksek puanlar aldıkları saptanmıştır. Ayrıca HAİ, DŞ ve AB boyutlarının SAB’ın pozitif yönde anlamlı yordayıcıları olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mükemmelliyetçilik, Mükemmelliyetçilik Boyutları, Sosyal Aknsiyete

The Relationship of Dimensions of Perfectionism with Social Anxiety in Non-Clinical Population

Öz

In this study, it is aimed to examine the relationship between perfectionism and social anxiety and the effect of Perfectionism Dimensions (PD) on Social Anxiety Symptom (SAS) levels.The sample of the study consisted of 522 participants aged 18-65 (M 26.20, SD 10.32) who were not diagnosed with anxiety disorder or depression. Data were collected online using the Personal Information Form, the Frost Multidimensional Perfectionism Scale (FMPS), and the Liebowitz Social Anxiety Scale (LSAS). SPSS 26.0 program was used for data analysis. Independent Variables T-test Analysis and ANOVA were applied in order to examine the differentiation of the scores obtained from FMPS and LSAS according to demographic variables. Pearson's Correlation and Multiple Linear Regression Analyzes were applied to examine the relationships between the scores obtained from the FMPS and LSAS. MANOVA was applied to determine the differentiation of PD scores according to SAD levels. The findings of the study show that PD and SAS differ according to some demographic variables and there are significant relationships between PD and SAS. It was determined that the participants with high SAS level got higher scores on Concern over Mistakes (CM), Doubts about Actions (DA), Parental Expectations (PA) and Parental Criticism (PC) dimensions compared to participants with low SAS level. CM, DA and PA dimensions were found to be positively significant predictors of SAS.

Anahtar Kelimeler

Perfectionism, Perfectionism Dimensions, Social Anxiety

Kaynakça

• Antony, M. M., Purdon, C. L., Huta, V., & Swinson, R. P. (1998). Dimensions of perfectionism across the anxiety disorders. Behaviour Research and Therapy, 36(12), 1143–1154.
• Ashbaugh, A., Antony, M. M., Liss, A., Summerfeldt, L. J., McCabe, R. E., & Swinson, R. P. (2007). Changes in perfectionism following cognitive-behavioral treatment for social phobia. Depression and Anxiety, 24(3), 169–177.
• Barlow, D. H. (1994). Comorbidity in social phobia: Implications for cognitive-behavioral treatment. Bulletin of the Menninger Clinic, 58(2, Suppl A), A43–A57.
• Brown, E. J., Heimberg, R. G., Frost, R. O., Makris, G. S., Juster, H. R., & Leung, A. W. (1999). Relationship of perfectionism to affect, expectations, attributions and performance in the classroom. Journal of Social and Clinical Psychology, 18(1), 98–120.
• Burns, D. D. (1980). The perfectionist’s script for self-defeat. Psychology today, 14(6), 34-52.
• Clark, D. M., & Wells, A. (1995). A cognitive model of social phobia. In R. G. Heimberg, M. R. Liebowitz, D. A. Hope, & F. R. Schneier (Eds.), Social phobia: Diagnosis, assessment, and treatment (pp. 69–93). The Guilford Press.
• Frost, R. O., Marten, P., Lahart, C., & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14(5), 449–468.
• Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2014). Perfectionism and perfectionistic self-presentation in social anxiety: Implications for assessment and treatment. In S. G. Hofmann & P. M. DiBartolo (Eds.), Social anxiety: Clinical, developmental, and social perspectives (p. 159–187). Elsevier Academic Press.
• Heimberg, R. G., Horner, K. J., Juster, H. R., Safren, S. A., Brown, E. J., Schneier, F. R., & Liebowitz, M. R. (1999). Psychometric properties of the Liebowitz Social Anxiety Scale. Psychological Medicine, 29(1), 199–212.
• Heimberg, R. G., Liebowitz, M. R., Hope, D. A., & Schneier, F. R. (Eds.). (1995). Social phobia: Diagnosis, assessment, and treatment. The Guilford Press.
• Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991). Perfectionism in the self and social contexts: Conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60(3), 456–470.
• Hope, D. A., Heimberg, R. G., & Juster, H. A. (2004). Managing social anxiety: A cognitive behavioral therapy approach client workbook. Graywind Publications.
• Juster, H. R., Heimberg, R. G., Frost, R. O., & Holt, C. S. (1996). Social phobia and perfectionism. Personality and Individual Differences, 21(3), 403–410.
• Kawamura, K. Y., Hunt, S. L., Frost, R. O., & DiBartolo, P. M. (2001). Perfectionism, anxiety, and depression: Are the relationships independent? Cognitive Therapy and Research, 25(3), 291–301.
• Kessler, R. C., McGonagle, K. A., Zhao, S., Nelson, C. B., Hughes, M., Eshleman, S., Wittchen, H.-U., & Kendler, K. S. (1994). Lifetime and 12-month prevalence of DSM-III—R psychiatric disorders in the United States: Results from the National Comorbidity Study. Archives of General Psychiatry, 51(1), 8–19.
• Lepine, J. P., & Pelissolo, A. (1996). Comorbidity and social phobia: clinical and epidemiological issues. International clinical psychopharmacology, 11, 35-41.
• Liebowitz, M. R. (1987). Social phobia. Modern Problems of Pharmacopsychiatry, 22, 141– 173.
• Lundh, L.-G., & Öst, L.-G. (2001). Attentional bias, self-consciousness and perfectionism in social phobia before and after cognitive-behaviour therapy. Scandinavian Journal of Behaviour Therapy, 30(1), 4–16.
• Mısırlı-Taşdemir, Ö., & Özbay, Y. (2003). Üstün Yetenekli Çocuklarda, Mükemmeliyetçilik, Sınav Kaygısı, Benlik Saygısı, Kontrol Odağı, Öz Yeterlilik ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Montejo, J., & Liebowitz, M. R. (1994). Social phobia: Anxiety disorder comorbidity. Bulletin of the Menninger Clinic, 58(2, Suppl A), A21–A42.
• Pacht, A. R. (1984). Reflections on perfection. American Psychologist, 39(4), 386–390.
• Rapee, R. M., & Heimberg, R. G. (1997). A cognitive-behavioral model of anxiety in social phobia. Behaviour Research and Therapy, 35(8), 741–756.
• Rosser, S., Issakidis, C., & Peters, L. (2003). Perfectionism and social phobia: Relationship between the constructs and impact on cognitive behavior therapy. Cognitive Therapy and Research, 27(2), 143–151.
• Saboonchi, F., Lundh, L. G., & Öst, L. G. (1999). Perfectionism and self-consciousness in social phobia and panic disorder with agoraphobia. Behaviour research and therapy, 37(9), 799-808.
• Shafran, R., Cooper, Z., & Fairburn, C. G. (2002). Clinical perfectionism: A cognitive behavioural analysis. Behaviour Research and Therapy, 40(7), 773–791.
• Soykan, Ç., Özgüven, H. D., & Gençöz, T. (2003). Liebowitz social anxiety scale: the Turkish version. Psychological reports, 93(3_suppl), 1059-1069.
• Stein, M. B. (1999). Coming face-to-face with social phobia. American Family Physician, 60(8), 2244.
• Stöber, J., & Joormann, J. (2001). Worry, procrastination, and perfectionism: Differentiating amount of worry, pathological worry, anxiety, and depression. Cognitive Therapy and Research, 25(1), 49–60.