HEDONIC HUNGER AND MENTAL HEALTH

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 4, 375 - 380, 20.12.2024

Seniha Çukurovalı Soykurt

https://doi.org/10.35365/ctjpp.24.4.10

Öz

The main purpose of prehistoric humans' constant foraging was to survive by maintaining energy homeostasis and preventing starvation. All humans have a natural reason to desire a varied diet to satisfy their hunger. People appear to be able to eat without feeling hungry, despite the large amount of fat stored in their bodies. During the feeling of hunger that occurs as a result of changes in blood glucose and the explosion of free fatty acids, the state of consuming food only when necessary to meet energy needs, regardless of its taste, is defined as homeostatic hunger. Hedonic hunger is a non-homeostatic hunger state. It has been compared to increased appetite, depending on the taste, smell and other sensory properties of food, as a state of productivity and pleasure from the act of eating without biological need. In order to protect health, it is necessary to ensure that the effects on health and deterioration of health are prevented. This article aims to investigate the relationships between hedonic hunger and mental health.

Anahtar Kelimeler

hedonic hunger, homeostatic hunger, mental health

HEDONİK AÇLIK VE MENTAL SAĞLIK

Öz

Tarih öncesi insanların sürekli yiyecek aramasının temel amacı, enerji homeostazını koruyarak ve açlığı önleyerek hayatta kalmaktır. Tüm insanların, açlıklarını gidermek için çeşitli yiyecekler yemeyi istemek için doğal bir nedenleri vardır. İnsanların, vücutlarında depolanan büyük miktarda yağa rağmen, acıkmadan yemek yeme eğiliminde olduğu görülmektedir. Kan glukoz düzeyinin azalması ve serbest yağ asidi düzeyinin artması sonucunda ortaya çıkan açlık hissi esnasında, gıdaların tadı ne olursa olsun, sadece enerji ihtiyacını karşılamak için ihtiyaç halinde tüketilmesi durumu homeostatik açlık olarak tanımlanmaktadır. Hedonik açlık durumu ise homeostatik olmayan açlık durumudur. Gıdanın tadına, kokusuna ve diğer duyusal özelliklerine bağlı olarak artan iştahla ilişkilidir ve biyolojik ihtiyaç olmaksızın yemek yeme eyleminden zevk alma durumu olarak tanımlanmaktadır. Sağlığın korunması için, sağlık üzerinde etkili olan ve sağlığı bozan faktörlerin bilinmesi gereklidir. Bu yazıda hedonik açlık ve mental sağlık arasında ki ilişkinin varlığını araştırmak hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

hedonik açlık, homeostatik açlık, mental sağlık

Kaynakça

• Arslan, E., Yaldız, N. (2023). The Relationship of Mental Health Continuum with Hedonic Hunger and Dietary Habits in Adults. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (20), 452-466.
• Akter, K., Lanza, EA., Martin, SA., Myronyuk, N., Rua M., Raffa, RB. (2011). Diyabet ve Alzheimer hastalığı: Paylaşılan patoloji ve tedavi? J. Clin. Farmakol, 71 :365–76.
• Ayyıldiz F, Ülker İ, Yıldıran H. (2021). Hedonik açlık ve yeme davranışı ilişkisinin farklı beden kütlelerine yansıması. Beslenme ve Diyet Dergisi. 49(2):9-17. 39.
• Berk, M., Malhi, GS., Gray, LJ., Dean, OM. (2013). Nöropsikiyatride N-asetilsisteinin vaadi. Trendler Pharmacol Sci. 34 :167–77.
• Bülbül, A., Doğuer, Ç. (2021). Yetişkinlerde hedonik açlık durumunun sosyal medya bağımlılığı ve obezite ile ilişkisinin araştırılması. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (16), 87-97.
• Brouwer-Brolsma, EM., Dhonukshe-Rutten, RA., Wijngaarden, JP., Zwaluw, NL., Sohl, E. (2016). Düşük D vitamini durumu, Hollandalı yaşlı yetişkinlerde daha depresif belirtilerle ilişkilidir. Eur J Nutr. 55 :1525–34.
• Berk, M., Williams, LJ., Jacka, FN., O'Neil, A., Pasco, JA., Moylan, A. (2013). Yani depresyon iltihaplı bir hastalıktır ama iltihap nereden geliyor? BMC Med. 11 : 200 .
• Coşkunsu, S. (2021). Hedonik Açlık. Artuklu International Journal of Health Sciences, 1(1), 7-11.
• Diniz, BS., Mendes-Silva, AP., Silva, LB., Bertola, L., Vieira, MC., Ferreira, JD. (2018). İleri yaşam depresyonunda oksidatif stres belirteçleri dengesizliği. J Psikiyatr Arş. 102 :29–33.
• Eyles, DW., Burne, TH., McGrath, JJ. (2013). D vitamini, beyin gelişimi üzerindeki etkileri, yetişkinlerde beyin fonksiyonu ve düşük D vitamini düzeyleri ile nöropsikiyatrik hastalıklar arasındaki bağlantılar. Ön Nöroendokrinol. 34 :47–64.
• Espel Huynh, H. M., Muratore, A. F., Lowe, M. R. (2018). A narrative review of the construct of hedonic hunger and its measurement by the Power of Food Scale. Obesity science & practice, 4(3), 238-249.
• Fava, M., Mischoulon, D. (2009). Depresyonda folat: etkinlik, güvenlik, formülasyonlardaki farklılıklar ve klinik sorunlar. J Clin Psikiyatrisi. 70 :12–7.
• Gündüz, N., Akhalil, M., Sevgi, E. N. (2020). Hedonik Açlık. Izmir Democracy University Health Sciences Journal, 3(1), 80-96.
• Guimarão, LR., Jacka, FN., Gama, CS., Berk, M., Leitão-Azevedo, CL., Belmonte de Abreu, MG. (2008). Hipokalorik diyette şizofrenide beyin kaynaklı nörotrofik faktörün serum seviyeleri. Prog Nöropsikofarmakol Biol Psikiyatri. 32 :1595
• Hayzaran, M. (2018). Üniversite öğrencilerinin hedonik açlık durumlarının farklı ölçekler ile belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi) Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara-Türkiye.
• Halaza, M. (2022). Üniversite öğrencilerinde hedonik açlık belirleyicilerinin değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi), Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Denizli-Türkiye
• Solak, İ. (2020). 18-30 Yaş Arası Üniversite Öğrencilerinde Duygusal Açlık ve Yeme Davranışında Etkili Psikolojik Faktörler (Yüksek Lisans Tezi). Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul-Türkiye.
• Jacka, FN., O'Neil, A., Opie, R., Itsiopoulos, C., Cotton, S., Mohebbi, M. ( 2017 ). Majör depresyonu olan yetişkinler için randomize kontrollü bir diyet iyileştirme çalışması (“SMILES” çalışması). BMC Med. 15:23 .
• Karakaş HM, Saka M. (2021). Obez olan ve olmayan yetişkin bireylerde sezgisel yeme davranışının hedonik açlık ve aşırı besin isteği ile ilişkisinin belirlenmesi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimler Dergisi. 6:53-69
• Konttinen H. (2020). Emotional eating and obesity in adults: The role of depression, sleep and genes.
• Proceedings of the Nutrition Society. 79(3):283–9
• Lai, JS., Hiles, S., Bisquera, A., Hure, AJ., McEvoy, M., Attia, J. (2014). Toplumda yaşayan yetişkinlerde beslenme kalıpları ve depresyonun sistematik bir incelemesi ve meta-analizi. Ben J Clin Nutr. 99 :181–97.
• Lai, J., Moxey, A., Nowak, G., Vashum, K., Bailey, K., McEvoy, M. (2012). Depresyonda çinko takviyesinin etkinliği: randomize kontrollü çalışmaların sistematik olarak gözden geçirilmesi. J Etki Bozukluğu. 136 :e31–9.
• Mason TB, Dunton GF, Gearhardt AN, et al. (2020). Emotional disorder symptoms, anhedonia, and negative urgency as predictors of hedonic hunger in adolescents. Eat Behav. 36:101343
• Mischoulon, D., Freeman, (2013) . Psikiyatride Omega-3 yağ asitleri. Psikiyatr Kliniği Kuzey Am. 36 :15–23.
• Opie, RS., Itsiopoulos, C., Parletta, N., Sanchez-Villegas, A., Akbaraly, TN., Ruusunen, A. (2017). Depresyonun önlenmesi için diyet önerileri. Nutr Neurosci. 20 :161–71.
• Ower, FK., Çelik, ND. (2018). Yaşam boyu sağlıklı yaşam ve iyilik hali. Curr Approaches Psychiatry.10(4):440–53. Özer, A., Görgülü, Z. (2020). Planning and Writing a Scientific. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Doi numarası: 10.17556/erziefd.819971
• Parker, E., Goldman, J., Moshfegh, A. (2014). Amerika'nın beslenme raporu kartı: WWEIA, NHANES 2007-2010 Olağan besin öğesi alımlarının diyet referans alımlarıyla karşılaştırılması. FASEB J. 28 : 384.2 .
• Sarris, J., Papakostas, GI., Vitolo, O., Fava, M., Mischoulon, D. (2014). S-adenosil metiyonin (SAMe) majör depresyonda essitalopram ve plaseboya karşı RCT: yanıt moderatörleri olarak histamin ve karnitinin etkinliği ve etkileri. J Etki Bozukluğu. 164 :76–81.
• Şarahman, C., Akçil Ok, M. (2019). Erişkin bireylerin hedonik açlık durumları ile aşırı besin isteği, dürtüsellik ve benlik saygısı durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 2(2), 71-82
• Yılmaz, C. S. (2019). Yetişkin profesyonel erkek futbolcuların hedonik açlık ve beslenme durumlarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi), Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara-Türkiye.