Multivariate Differences on Computer Anxiety Levels Among Turkish School Principals

Yıl 2007, Cilt: 52 Sayı: 52, 547 - 568, 01.03.2007

Vildan Çevik Mustafa Baloğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

Computer anxiety , technology , school principal

Okul Yöneticilerinin Bilgisayar Kaygısı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Teknolojik gelişmelere bağlı olarak, okul yöneticilerinin bu gelişmeleri takip edebilmeleri, kurumlarını teknolojiye uyarlamaları, bu konuda kurumlarına liderlik yapan insanlar olmaları beklenmektedir. Bu süreçte yöneticilerin yaşadıkları bilgisayar kaygısı gibi olumsuz etkilerin belirlenmesi ve sağaltımına gidilmesi açısından bu tür çalışmalar önemlidir. Bu çalışmanın amacı, çeşitli değişkenlere göre okul yöneticilerinin bilgisayar kaygısı düzeylerini incelemek ve konuyla ilgili öneriler sunmaktır. Çalışmanın örneklemini 368 okul yöneticisi oluşturmuştur. Bilgisayar Kaygısı Ölçeği (Ceyhan ve Gürcan-Namlu, 2000) veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırma sonunda okul yöneticilerinin bilgisayar kaygısı düzeylerinin belirli düzeyde var olduğu ancak çok yüksek olmadığı görülmüştür. Yaş, görev yapılan okul kademesi, yerleşim yeri ve bilgisayarla bir gün içerisindeki çalışma süresi gibi değişkenler okul yöneticilerinin bilgisayar kaygısı düzeylerini etkilemektedir

Anahtar Kelimeler

Bilgisayar kaygısı , teknoloji , okul yöneticisi

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2004). Öğretmenlerin bilgi okur-yazarlığı öz- yeterlilik inancı üzerine bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 11-20.
• Alkan, C. (1998), Eğitim teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akbaba- Altun, S. (2000). Okul yöneticilerinin bilgisayar kullanma düzeyleri. Eğitim Araştırmaları, 1, 10-16.
• Akbaba- Altun, S. (2004). Okul müdürlerinin bilgi teknolojisi sınıflarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 37, 46-71.
• Akbaba- Altun, S. (2006). Complexity of integrating computer technologies into education in Turkey. Educational Technology & Society, 9 (1), 176-187.
• Anderson, A. A. (1996). Predictors of computer anxiety and performance in information systems. Computers in Human Behaviour, 12(1), 61-77.
• Ayersman, D. J., ve Reed, W. M. (1996). Effects of learning styles, programming and gender on computer anxiety. Journal of Research on Computing in Education, 28(2), 148-161.
• Aytaç, T. (2006). Eğitimde bilişim teknolojileri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Bartelle, F. W. (1988). Computer anxiety and its relationship with the utilization of computers by selected secondary school principals. Yayımlanmamış Doktora Tezi, South Carolina State College, Orangeburg.
• Beaver, J. F. (1991). Sharing the vision, power and experience: Advocating technologically competent administrators. Paper Presented at the Annual Meeting of the Northeastern Educational Research Association. Ellenville, NY. ERIC Document: 340 130.
• Beckers, J. J., ve Schmidt, H. G. (2001). The structure of computer anxiety: A six-factor model. Computers in Human Behavior, 17, 35–49.
• Bohlin, R. M., ve Hunt, N. P. (1993). The effects of course structure on students’ computer attitudes. East Lansing, MI: National Center for Research on Teacher on Teacher Learning. (ERIC Document Reproduction Service No. ED362153).
• Bozionelos, N. (2001). Computer anxiety: relationship with computer experience and prevalence. Computers in Human Behavior, 17, 213–224.
• Brosnan, M. J. (1999). Modeling technophobia: A case for word processing. Computers in Human Behavior, 15(2), 105-121.
• Cambaz, H. (1999). Öğretmen ve öğrencilerin öğretme-öğrenme süreçlerinde bilgisayara karşı tutum ve kaygılarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ceyhan, E., ve Gürcan-Namlu, A. (2000). Bilgisayar Kaygısı Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 77-93.
• Chua, S. L., Chen, D. T., ve Wong, F. L. (1999). Computer anxiety and its correlates: A meta analysis. Computers in Human Behavior, 15, 609-623.
• Çelik, V. (2003). Eğitimsel liderlik. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Çelikten, M. (2002). Okul müdürlerinin bilgisayar kullanma becerileri. Milli Eğitim Dergisi, (155-156), 182-190.
• Deniz, L. (1994). Bilgisayar Tutum Ölçeği’nin geçerlik, güvenirlik ve norm çalışması ve örnek bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Deniz, L. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan sınıf ve alan öğretmenlerinin bilgisayar tutumları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(2), Article 22.
• Dyck, J. L., ve Smither, J. A. (1994). Age differences in computer anxiety: the role of computer experience, gender and education. Journal of Educational Computing Research, 10(3), 239-291.
• Erdoğan, İ. (2002). Eğitimde değişim yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Fiske, S. T., ve Morling, B. (1996). Controlling self and others: A theory of anxiety, mental control and social control. Personality and Social Psychology Bulletin, 22(2), 115-124.
• Hakkinen, P. (1994). Changes in computer anxiety in a required computer course. Journal of Research on Computing in Education, 27(2), 141-154.
• Harrington, K. V., Mcelroy, J. C., ve Morrow, P. C. (1990). Computer anxiety and computer-based training: A laboratory experiment. Journal of Educational Computing Research, 6(3), 343-358.
• Howard, G. S. (1986). Computer anxiety and the use of microcomputers. Ann Arbor: University of Michigan Research Press.
• Howard, G. S., ve Mendelow, A. L. (1991). Discretionary use of computers: An empirically derived explanatory model. Decision Sciences, 22, 241-265.
• Igbaria, M., ve Parasuraman, S. (1989). A path analytic study of individual characteristics, computer anxiety and attitudes toward microcomputers. Journal of Management, 15 (3), 373-388.
• Jay, T. (1981). Computerphobia: What to do about it? Educational Technology, 21, 47-48.
• Karaltürk, S. (1997). İstanbul’daki okul öncesi eğitim kurumlarında eğitimde bilgisayar kullanımının tespiti ve yöneticiler ile öğretmenlerin bilgisayarlara karşı tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karslı, M. D. (2006). Etkili okul yöneticiliği. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
• Keser, H. (2001). Yönetici adaylarının teknolojiye yönelik tutumları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi 2000 Bildiriler Kitabı, Ankara: MEB Basımevi.
• Koçak-Usluel, Y. ve Aşkar, P. (2006). İlköğretim öğretmenlerinin internet ve e- posta kullanımları. [25.07.2007 ] http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek- 5/b_kitabi/PDF/Teknoloji/Bildiri/t329DA.pdf
• Kohrman, R. (2003, Nisan). Computer anxiety in the 21st century: When you are not in Kansas any more. ACRL Eleventh National Conference, Charlotte, North Carolina.
• Kökdemir, D. (1997). Comphobia: Bilgisayar fobisi. PC Magazine Türkiye, Şubat, 100-101.
• Köknel, Ö. (1989). Genel ve klinik psikiyatri. İstanbul: Nobel Kitabevi.
• Marcoulides, G. A. (1988). The relationship between computer anxiety and computer achievement. Journal of Educational Computing Research, 4(2), 151-158.
• Marcoulides, G. A. (1989). Measuring computer anxiety: The Computer Anxiety Scale. Educational and Psychological Measurement, 49, 733-740.
• Maurer, M. M. (1994). Computer anxiety correlates and what they tell us: A literature review. Computers in Human Behaviour, 10(3), 369-376.
• Mcinerney, V., Mcinerney, D. M., ve Sinclair, K. E. (1994). Student teachers, computer anxiety and computer experience. Journal of Educational Computing Research, 11(1), 27-50.
• Meier, S. T. (1985). Computer aversion. Computers in Human Behavior, 1, 171– 179.
• Milli Eğitim Müdürlüğü, (2006). İl idareci norm kadro durumu. İstatistik Bürosu Verileri, 02. 01. 2006, Tokat.
• Mumcu, F. K., ve Usluel-Koçak, Y. (2004). Mesleki ve teknik okul öğretmenlerinin bilgisayar kullanımları ve engeller. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 91-99.
• Öktem, Ö. (1981). Anksiyetenin öğrenme ve hafızaya etkisi. İstanbul: Güryay Matbaası.
• Öner, N., ve LaCompte, A. (1983). Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri el kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik testler. Ankara: Yeni Doğuş Matbaası.
• Raub, A. C. (1981). Correlates of computer anxiety in college students. Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of Pennsylvania, Philadelphia.
• Rosen, L., Sears, D., ve Weil, M. (1987). Computerphobia. Behavior Research Methods and Instruments and Computers, 19, 167–179.
• Rosen, L. D., ve Maguire, P. (1990). Myths and realities of computerphobia: A meta-analysis. Anxiety Research, 3, 175-191.
• Rosen, L. D., ve Weil, M. M. (1995). Computer anxiety: A cross cultural comparison of university students in ten countries. Computers in Human Behavior, 11(1), 45-64.
• Scott, C. R., ve Rockwell, S. C. (1997). The effect of communication, writing and technology apprehension on likelihood to use new communication technologies. Communication Education, 46, 44-62.
• SPSS, Inc. (2001), SPSS For Windows (Versiyon 11.0.0) [Bilgisayar yazılımı]. Chicago, IL: SPSS Inc.
• Teker, N. (1987). Öğrenme-öğretme süreçleri ve yeni teknolojiler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20 (1-2).
• Todman, J., ve Monaghan, E. (1994). Qualitative differences in computer experience, computer anxiety and students use of computers: A path model. Computers in Human Behavior, 10(4), 529-539.
• Torkzadeh, G., ve Angula, I. E. (1992). The concept and correlates of computer anxiety. Behaviour and Information Technology, 11(1), 95-133.
• Tuluk, G. (1999). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin öğrenci üzerindeki etkisi. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 23- 25 Eylül 1998, Karadeniz Teknik Üniversitesi, 249.
• Turan, S. (2002). Teknolojinin okul yönetiminde etkin kullanımında eğitim yöneticisinin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 30, 271-281.
• Üstündağ, N. (2001). Müfredat laboratuar okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin bilgisayar tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yaghi, H. M., ve Abu-Saba, M. B. (1998). Teachers’ computer anxiety: An international perspective. Computers in Human Behavior, 14(2), 321-336.