FRANSA MİLLİ KÜTÜPHANESİ TÜRKÇE YAZMALAR BÖLÜMÜ 1035 NUMARADA KAYITLI ŞİİR MECMUASININ MESTAP’A GÖRE TASNİFİ

Yıl 2019, Sayı: 7, 17 - 72, 23.04.2019

Enes Yıldız , Halil Batur

Öz

Antoloji niteliğindeki şiir mecmuaları
klasik Türk edebiyatı araştırmacılarının başvurdukları önemli kaynaklardandır.
Derlendiği dönemin edebî zevk ve anlayışını yansıtan mecmualar sayesinde divanı
elimizde olmayan şairlerin şiirlerine ulaşabiliriz. Ayrıca mecmualarda
yayımlanmış divanlarda yer almayan şiirler bulunabilir. Bunlar gibi birçok
faydasıyla şiir mecmuaları edebiyatımızın gizli hazineleridir. Bu çalışma tamamına
yakını Sultan I. Ahmet methiyelerinden oluşan, Fransa Milli Kütüphanesi Türkçe
yazmalar bölümü 1035 numarada kayıtlı şiir mecmuasının MESTAP’a göre tasnifi
üzerinedir. Mecmuada tespit edemediklerimiz hariç 16. ve 17. yüzyıldan 37 şaire
ait kaside, kıt’a, tercî-i bend, mesnevi, murabba, müseddes ve muhammes nazım
şekillerinde, 213 Türkçe şiir bulunmaktadır. Çalışmamızda öncelikle mecmualar
hakkında bilgi verilecek ardından söz konusu mecmua tanıtılıp MESTAP’a göre
tasnif edilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Klasik Türk şiiri, mecmua

France National Library Turkish Writing Department 1035 Number Of Registered Poems Collection Classification To MESTAP

Öz

Poem collections having the
characteristics of anthology are the important sources that classical Turkish
literature researchers have applied to. We can reach the poems of the poets who
do not have a divan thanks to poem collections that reflect the literary
pleasure and understanding of the period they were collected. In addition,
poems which are not included in the journals published in the journals can be
found. Poem collections are the hidden treasures of our literature. This study
is about the classification of the oem collection to MESTAP, which is composed
of the eulogy of Sultan Ahmet I. In addition to the ones we cannot detect in
there are 37 Turkish poems written “kaside, kıta terci-i bend, mesnevi,
murabba, müseddes and muhammes” 213 Turkish poems. In our study, firstly
information about the poem collections will be given and then the mentioned the
poem collection will be introduced and classified according to MESTAP.

Anahtar Kelimeler

Classical Turkish poetry, poem collections, eulogy

Kaynakça

• Aydemir, Yaşar (2007). Metin Neşrinde Mecmuaların Rolü ve Karşılaşılan Problemler. Turkish Studies/Türkoloji Araştırmaları Dergisi Tunca Kortantamer Özel Sayısı, S. 2/3, s. 122-137. Çavuşoğlu, Mehmet (1979). Amrî Dîvanı Tenkidli Basım. İstanbul: İÜEF Yayınları. Demirel, Şener (1999). 16. Yüzyıl Divan Şairlerinden Mânî. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 9/1, s. 25-51. Devellioğlu, Ferit (2004). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları. Gürbüz, Mehmet (2012). Şiir Mecmuaları Üzerine Bir Tasnif Denemesi. Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, s. 97-113, İstanbul: Turkuaz Yayıncılık. Gıynaş, Kamil Ali (2011). Şiir Mecmuaları Hakkında Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası. Selçuk Üniversitesi/Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 25, s. 245-260. Gökalp, Haluk (2013). Seyyid Vehbî’nin Divanında Yer Almayan Bir Kasidesi. Turkish Studies/Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Sayı 8/1, s. 299-314. Gökalp, Haluk; Yıldız, Enes (2018). İ.B.B. Atatürk Kitaplığı K 1565 Numarada Kayıtlı Şiir Mecmuasının Nazireler Kısmı Üzerine. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı 11/55, s. 91-113. Kaplan, Yunus (2016). Kur’ân Surelerine Dair Yazılmış Manzum Bir Örnek: Dâ’î ve Suveri’l Kur’ân’ı. Journal of Turkish Language and Literature, 2/1, 267-280.Kartal, Ahmet (2006). Basîrî ve Türkçe Şiirleri. Ankara: Akçağ Yayınları.Kayaalp, İsa (1991). I. Ahmed ve Divanı. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.Kesik, Beyhan (2012). Bazı Şiir Mecmualarından Hareketle Basılı Divanlarda Bulunmayan Bâkî Mahlaslı Şiirler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 9, s. 115-122. Kılıç, Atabey (2012). Mecmua Tasnifine Dair. Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, s. 77-96, İstanbul: Turkuaz Yayıncılık. Köksal, Fatih (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz Divan Şiirinde Nazire. Ankara: Akçağ Yayınları. Köksal, M. Fatih (2012). Şiir Mecmualarının Önemi ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP). Eski Türk Edebiyatında Tenkit ve Teori, İstanbul: Kesit Yayınları. Kurnaz, Cemal & Aydemir, Yaşar (2013). Mecmulara Sorulması Gereken Sorular. Turkish Studies/Türkoloji Araştırmaları Dergisi, S. 8/1, s. 51-64. Kut, Günay (1986). Mecmu’a. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (Devirler, İsimler, Eserler, Terimler). (c.6, ss. 170-173). İstanbul: Dergah Yayınları.Levend, Agah Sırrı (1973). Türk Edebiyatı Tarihi. Ankara: TTK Yayınları.Onay, Ahmet Talat (2004). Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar. İstanbul: MEB Yayınları. Pala, İskender (2003). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. İstanbul: L&M Yayınları. Parlatır, İsmail ( 2011). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Yargı Yayınevi. Sami, Şemseddin (1986). Kâmus-ı Türkî. İstanbul: Endurun Kitabevi. Selçuk, Bahir (2014). Bir Şehir Medhiyesi: Nergisî’nin Saray Kasîdesi. International Journal of Language Academy, Sayı 2/3, s. 27-39. Tanyıldız, Ahmet (2012). Şiir Mecmualarının Neşri Hakkında. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 21, s. 224-239. Uzun, Mustafa (2003). Mecmua. İslam Ansiklopedisi, (c. 28, ss. 265-268) Ankara: TDV Yayınları. Yıldız Enes (2018). Mecmualardan Hareketle Baldırzâde Selîsî’nin Şiirleri. Mecmua Dergisi, 3/6, 95-135. Yıldız, Enes (2018). Klasik Türk Edebiyatında Şehir Şiirleri ve Revânî’nin Yayımlanmış Divanı’nda Yer Almayan Medine Kasîdesi. International Journal of Language Academy Sayı 6/2, s. 120-143. Zülfe, Ömer (2006). On Altıncı Yüzyıl Şairi Selîkî ve Şiirleri. İstanbul: Edebiyât Yayınevi.