ŞEYH GALİB’İN HÜSN Ü AŞK’INDA BAHAR MEVSİMİNİN OLUMSUZ YANSIMALARI

Yıl 2021, Sayı: 15, 1 - 11, 31.12.2021

Abuzer Kalyon

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1028343

Öz

Bahar mevsimi klasik edebiyatın pek çok şairi tarafından değişik manzumelerde işlenmiştir. Baharın işlenişi genellikle olumlu bir şekilde ele alınmıştır. Oysa Şeyh Galib’in Hüsn ü Aşk mesnevisinde yer alan tasvirde bahar olumsuz açıdan de-ğerlendirilmiş, böylece mekân ve zamanın divan şiirindeki klasik anlayışına farklı bir değerlendirme getirilmiştir. Şeyh Ga-lib’in Hüsn ü Aşk adlı mesnevisinde yer alan bahar tasviri daha çok bilinen mazmunların olumsuz açıdan yer alması şeklin-dedir. Hem tasavvuf ehli bir Mevlevi şeyhi olan hem de Sebk-i Hindî akımının temsilcisi olarak bilinen Şeyh Galib’in bu farklı bakış açısı diğer anlatımlara göre divan şiirinde pek rastlanmamış bir durumdur. Mesnevide yer alan bahar tasvirleri hayatı hüzünlü bir çerçevede seyreden bir kabilenin gözüyle anlatılmıştır. Bu bakış açısında, klasik edebiyatta görülen baharın huzur verici özellikleri yerine acı verici, hüzünlendirici tarafları ele alınmıştır. Şeyh Galib’in Hüsn ü Aşk adlı mesnevisinde yer alan bu bölüm, şairin Sebk-i Hindî akımının birçok özelliğini göstermesi açısından da önemli bir şiirdir. Bu şiirde şeyh Galib’in bahar tasvirini farklı bir bakış açısıyla ele alışı ve bu bakış açısı içerisinde yer alan benzetmeler, tezatlar gibi farklı değerlendirmeler konu edinilmiştir. Şeyh Galib hem tasavvufi şiirin hem de divan şiirinin son döneminin büyük bir şairi olarak tanınmaktadır. Bu özelliğini birçok eserinde kanıtlayan şair bahar mevsimin ele aldığı şiirinde oluşturduğu farklı manzarayla da şair duruşunun ayırt edici özelliğini ön plana çıkarmaktadır. Divan şiirinde bahar tasvirlerinin alışılagelmiş anlatımlarına tezat oluşturan bu şiir benzetmelerdeki yeni unsurlar açısından Sebk-i Hindî’nin bikr-i manadaki ısrarcılığını gözler önüne sermektedir. Şiirlerin farklı bir değerlendirmeye tabi tutulması esasına dayanan bu çalışma divan şiiri araş-tırmacılarına çok yönlü bakış açıları kazandırma düşüncesi ön planda tutularak hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şeyh Galip, Divan şiiri, bahar mevsimi

Kaynakça

• Akkuş M. (2018). Nef’î Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
• Küçük S. (1995). Bâkî Divanı, Ankara: AKM Yay.
• Kalyon A. (2020). Hüsn ü Aşk, Ankara: Akçağ Yay.