HÂB-NÂME-İ RÂSİM HİKMET ADLI ESERDE YER ALAN KERBELA HADİSESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Sayı: 17, 179 - 192, 30.08.2022

Abdulsamet Özmen

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1134438

Öz

İslâmî edebiyatlarda Kerbela hadisesi, birçok müellif tarafından kaleme alınan bir konudur. Bu hadiseyi dile getiren metinlerde Hz. Hüseyin ve aile fertlerinin Kerbela’da şehit edilmesi konusu ele alınmıştır.
61/680 yılında Hz. Hüseyin’in şehâdetiyle sonuçlanan Kerbela Savaşı meydana geldiği günlerden beri Müslümanlar arasında derin bir etki bırakmıştır. Bu hadise tarih ve siyer kitaplarında yer aldığı gibi edebî metinlerin muhtevasına da girmiştir. Kerbela hadisesi İslamî edebiyatların yanında klasik Türk edebiyatının bazı metinlerine de konu olmuştur. Bu konu bazen müstakil eserleri teşkil etmiş bazen de eserlerin içinde bir bölüm olarak yer almıştır.
Kerbela vakası bakış açısı olarak birçok noktadan değerlendirilebilir. Bu olayda şehit edilen Hz. Hüseyin, metanet ve yiğitliği ile İslâm âleminde çok sevilmiş, yüceltilmiştir. Edebî eserlerde Kerbela olayı anlatılırken, hem olayın cereyan şekline yer verilirken hem de Hz. Hüseyin’e olağanüstü vasıflar yüklenmiştir. Böylece tarihî bir olay olan Kerbela hadisesi, efsanevî niteliğe bürünmüştür. Tarihî bir şahsiyet olan Hz. Hüseyin ise, olağanüstü vasıflara sahip menkıbevî bir kişi olarak tarihe geçmiştir.
Bu çalışmanın konusu, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Bölümü T 06739 numarasıyla kayıtlı Hvâb-nâme-i Râsim Hikmet adlı eserin Kerbela hadisesini anlatan bölümüdür. Çalışmada adı geçen müellifin Kerbela hadisesi hakkındaki görüşlerinden oluşan metin transkiribe edilerek dil içi çevirisi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kerbela hadisesi, klasik Türk edebiyatı, Hvâb-nâme-i Râsim Hikmet

Kaynakça

• Aksu, Ali (2010). Çeşitli Yönleriyle Kerbela, (Tarih Bilimleri) I. Cilt. Sivas: T.C. Başbakanlık Tanıtma Fonu &Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.