ASIM'DAN TAHA'YA TÜRK ŞİİRİNDE NESİL TASAVVURU

Yıl 2024, Sayı: 22 (Prof. Dr. Hasan KAVRUK Armağan Sayısı), 445 - 464, 29.03.2024

Mehmet Fetih Yanardağ Ferhat Altun

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1412710

Öz

Edebiyat ve edebiyatta çok önemli bir yer tutan şiir, insan ve insanın vücuda getirdiği toplumla sürekli ve tabii bir etkileşim içerisinde olmuştur. Şiir, insanın her türlü ferdî duygusuna temas ettiği gibi toplumun sesi olmuş, toplumu bir arada tutan maddi ve manevi unsurları işlemiştir. Buna binaen toplumun aksaklıklarını görüp dile getirdiği gibi bir de bu toplumsal aksaklıklara çözüm aramaya çalışmıştır. Nitekim her millet ve medeniyet içerisinde edebiyat ve edebiyatın mihenk taşı olan şairler, içerisine doğdukları toplumun yükünü omuzlamaya çalışmış ve bunu yaparken de çeşitli fikrî hareketleri ortaya çıkarmış ya da hâlihazırda bulunan fikrî cereyanlardan etkilenerek kendilerine görev bildikleri işi ifa etmeye çalışmışlardır. Öyle ki edebiyatımızın çeşitli dönemlerinde bunun gibi durumlara tesadüf etmek gayet doğaldır. Muhtelif inanç ve geleneklere bağlı olan Türk şairleri, değişen ve değişirken birçok sorunun ortaya çıktığı insan ve toplum meselesine kayıtsız kalmamıştır. Bu meseleler için çeşitli fikirler ortaya koymuşlardır. Bu fikirlerden bir tanesi de topluma örnek olabilecek bir şahıs merkezinden hareketle ideal bir nesil tasavvurudur. Bu çalışmada Mehmet Akif Ersoy’un Köse İmam’ın oğlu Asım üzerinden idealize ettiği bir nesilden Sezai Karakoç’un Taha üzerinden idealize ettiği nesle değin bir inceleme yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Asım,, Taha,, Nesil Tasavvuru,, İdeal İnsan

Etik Beyan

Makalemiz Etik İlkeler ve Yayın Politikası kurallarına dikkat edilerek hazırlanmıştır.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Hasan Kavruk Armağan Sayısı

Kaynakça

• Atatürk, M. Kemal (2020). Nutuk, Billur Yayınları, İstanbul.
• Akmeşe, Gülnihal (2022). “Kınalızâde Ali Çelebi’nin Ahlâk-ı Alâî Eserinde İdeal İnsan”, İbn Haldun Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Eğitim Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Arhat, Ezra (1996). Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Aydoğdu, Yusuf (2018). “Necip Fazıl Kısakürek’te Gençliğe Bakış ve İdeal Gençlik Tasarımı”, e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, Diyarbakır, s. 1612-1626.
• Balcı, Mustafa (2013). “Taha’nın Kitabı”, Doğumunun 80. Yılında Sezai Karakoç’un Şiiri Türk Dili Dergisi, Sayı 774, s.166, Ankara.
• Budak, Selçuk. (2003). Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Çam, Çiğdem (2011). “Mehmet Âkif, Tevfik Fikret Ve Nazım Hikmet’in Şiirlerinde Gelecek Tasavvuru” , Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
• Çetin, Nurullah; Parlatır, İsmail (2001). Tevfik Fikret’in Bütün Şiirleri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara.
• Elmas, Nazım (2021). “Geçmişten Geleceğe Asım’ın Nesli”, İdrak Dini Araştırmalar Dergisi, Giresun, s. 182-212. Enginün, İnci (2008). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Ersoy, Mehmet Akif (2021). Safahat (İstiklal Marşı’nın 100. Yılında Mehmet Akif Ersoy Şiir Külliyatı), TBMM, Ankara. Karakoç, Sezai (2016). Taha’nın Kitabı-Gül Muştusu Şiirler IV, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Karakoç, Sezai (2017). Diriliş Neslinin Âmentüsü, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Karataş, Turan (2021). Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç, İz Yayınclık, İstanbul.
• Kısakürek, N.Fazıl (2014). Hitabeler, Büyük Doğu Yayınları, İstanbul.
• Kısakürek, N.Fazıl (2016). Çile, Büyük Doğu Yayınları, İstanbul.
• Poyraz, Yakup; Yanardağ, M. Fetih (2018). “Klasik Edebiyat Metinlerinde Model İnsan ve Medeniyet İnşası”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Uluslararası İslâm ve Model İnsan Sempozyumu, Kahramanmaraş, s. 578-583.
• Ran, Hikmet Nazım (2008). Bütün Şiirleri, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
• Samsakçı, Mehmet (2007). “Hayriye ve Haluk’un Defteri Şairlerinin Oğullarına Nasihatnemeleri ve Aradaki Zihniyet Farklılaşması”, 38. Uluslararası Icanas Sempozyumu, Ankara, s.1365-1382.
• Şağbanşua, Sevinç (2006). “İlahi Dinlerin Hedeflediği İdeal İnsan, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dinler Tarihi Bilim Dalı Tüksek Lisans Tezi, Elâzığ.