Mİ’RÂC-I SÂLİKÂN-I MESÂLİK-İ BE-MUKTEZÂYÜ’S-SALÂTİ Mİ’RÂCÜ’L-MÜ’MÎN BAŞLIKLI RİSALEDE TASAVVUFİ RÜKÛNLER

Yıl 2024, Sayı: 23 (Nisan), 49 - 67, 30.04.2024

Müzahir Kılıç Mehrali Calp

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1423741

Öz

Bu çalışmanın konusu, başta namaz olmak üzere abdest, gusül ve İslam’ın şartlarını ele alan Mi’râc-ı Sâlikân-ı Mesâlik-i be-Muktezâyü’s-Salâti Mi’râcü’l-Mü’mîn başlıklı risaledir. Bu risalede namaz, merkezi konumda olup abdest ve gusül gibi hususlar tamamlayıcı durumundadır. Tek bir risalede bütünleştirilen ve üçü mensur, üçü manzum olmak üzere altı bölümden oluşan bu eserin her bölümü farklı müellifler tarafından telif edilmiştir. Çalışmanın amacı dinî hayat için önemli bir yere sahip namaz ve abdesti ele alan bu eseri yetişmekte olan kuşaklar ve akademik topluluğun dikkatine sunmaktır. Bu çalışmada, metne hâkim olan tasavvuf anlayışı incelenerek konuyla ilgili terimler açıklandı. İncelenen metin, nesir ve nazım karışımı anlatım biçimiyle kaleme alınmış, öğretici bir metindir. Risalede saliklerin namaz ve abdesti eda etmesi ile ilgili tasavvufi bir değerlendirme yapılmakta ve namazın farz oluşu ayet ve hadislerle açıklanmaktadır. Namazın ve abdestin eda’sı anlatılırken fıkhî yönü yanında rükûnları da tasavvufi bir anlayışla açıklanmıştır. Bu durum risalenin önemli bir özelliğidir. Din, düşünce ve kültür hayatını biçimlendiren olgular arasında tasavvufî anlayışın oluşturduğu atmosfer ve buna bağlı olarak tasavvufî şiir ve diğer metinler önemli bir yer tutmaktadır. Bunlar bir taraftan toplumundaki sevgi, hoşgörü, dostluk ve dayanışma gibi duyguları pekiştirerek sosyal bağları kuvvetlendirirken öte yandan fertlerin ruh dünyalarını beslemektedir.

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, Namaz, Salat, Abdest, Tasavvuf, İbadet

Kaynakça

• Balcı, İ. (2017). Hz. Peygamber ve Namaz. Ankara: Ankara Okulu Yayınları,
• Devellioğlu, F. (2017). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi.
• https://docplayer.biz.tr/42871758-Tasavvuf-terimleri-ve-deyimleri-sozlugu-prof-dr-ethem-cebecioglu.html https://www.luggat.com/index.php#ceviri
• Kâmili, F. (2006). İslâm Fıkhında Namaz İbadeti (Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi) 188.
• Kılıç, M. E. (2009). Sûfî ve Şiir: Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası (Ankara: İnsan Yayınları).
• Kur’an-ı Kerim Meâli. çev. Halil Altuntaş-Muzaffer Şahin. (Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 3. Basım, 2009).
• Mi’râc-ı sâlihân. Ankara: Millî Kütüphane, Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi, 06 Hk 4037, müstensih cemaleddin b. Ali bin Konya-Aksaray, 1324/1905, 12 yk.
• Ünver, İ. (2018). “Çeviri Yazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler” Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 3/6 (Fall), 51-89.
• Yaşaroğlu, M. Kâmil. (2006). “Namaz” (Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 32/350-357) İstanbul. Türkiye Diyanet Vakfı.
• Yüksek, A. (2018). "Namaz İbadetinin Tarihi Süreci". MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 7/2 (Nisan) 111-125.