BAKİ'NİN "SALDIN BENİ" REDİFLİ MUSAMMAT GAZELİ ÜZERİNE ÜSLUP İNCELEMESİ

Yıl 2024, Sayı: 23 (Nisan), 33 - 47, 30.04.2024

Umut Canberk

https://doi.org/10.51592/kulliyat.1457540

Öz

Bu çalışmada Baki’nin bir gazeli üzerine üslup çalışması yapılmıştır. Bu çalışma ile bir gazel ekseninde Baki’nin üslubu hakkında tespitler ortaya konulmuştur. Çalışma, giriş ve sonuç bölümleri hariç toplamda üç bölümden müteşekkildir. Birinci bölümde Dil Özellikleri başlığında manzumenin sesbilimsel, sözcüksel ve sözdizimsel özellikleri incelenmiştir. Sesbilimsel Özellikler başlığında gazelin ahenk unsurlarını oluşturan vezin, kafiye ve redif, ünlü ve ünsüz tekrarları ile seciye yer verilmiştir. Sözcüksel Özellikler başlığında gazeldeki kelime ve kelime gruplarının anlama katkısı, Sözdizimsel Özellikler başlığında ise cümle yapılarının anlam ile ilişkisi ortaya konulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünü Muhteva başlığı oluşturmaktadır. Bu başlık altında her beyit önce nesir ve dil içi cümlelerine çevrilmiş daha sonra detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Makalenin son bölümünü ise Edebi Özellikler başlığı oluşturmaktadır. Bu bölümde gazeldeki edebi sanatlar anlam ile ilişkilendirilerek sunulmuştur. Sonuç bölümünde ise elde edilen bilgi ve bulgulara yer verilerek çalışma sonlandırılmıştır. Çalışmadaki amaç, Baki’nin bu gazelindeki üslubu hakkında okuyucuya bir fikir sunabilmektir

Anahtar Kelimeler

Baki, gazel, üslup incelemesi, saldın beni.

Etik Beyan

Bu çalışmanın etik bir çalışma olduğunu, istifade ettiğim tüm kaynakları usülüne göre gösterdiğimi belirtir ve bunu onurumlar doğrularım.

Kaynakça

• Ergin, Muharrem (2013). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
• İpekten, Haluk (2018). Eski Türk Edebiyatında Nazım Şekilleri ve Aruz. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (2007). Türkiye Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Küçük, Sabahattin (1994). Baki Divanı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Macit, Muhsin (1996). Divan Şiirinde Ahenk Unsurları. Ankara: Akçağ Yayınevi.
• Mum, Cafer, (2018). “Koca Râgıp Paşa’nın “Söyler” Redifli Gazeli Üzerine Üslûp İncelemesi”. Türk Dünyası Araştırmaları, Cilt: 118 (233): 105-122.
• Saraç, Mehmet, Ali, Yekta (2019). Klâsik Edebiyat Bilgisi Biçim-Ölçü-Kafiye. İstanbul: Gökkubbe Yayınları.
• Saraç, Mehmet, Ali, Yekta (2016). Klasik Edebiyat Bilgisi Belâgât. İstanbul: Gökkubbe Yayınları.
• Sirus, Ş., (1373), Külliyat-ı Sebk-şinâsî. Tebriz: İntişârât-ı Firdevs.
• Şentürk, Ahmet, Atilla, Kartal, Ahmet (2016). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Dergâh Yayınları. https://sozluk.gov.tr/