Kimlik-Mücadele İlişkisi: Feminist Kadınların Anlatılarında Ev İçi Emeğin Bölüşümü

Yıl 2019, Cilt: 22(2) Sayı: 44, 10 - 31, 20.09.2019

Biray Anıl Birer

https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.629012

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, evli ve feminist kadınların ev içi emeğin paylaşılmasına dair anlatılarına

odaklanılarak, feminist kimliğin müzakeresi ele alınmıştır. Kadın anlatıları aracılığıyla bireysel

olanla toplumsal olanın bağına yakından bakılmıştır. Sesi duyulmayan “ötekilerin” sesine

kulak verdiği için son yıllarda yükselişte olan anlatı çalışmaları, kişilerin bireysel veya kolektif

olarak tecrübelerini anlamlandırma örüntülerini ele aldığı için toplum çalışmalarında önem

kazanmıştır. Anlatıda feminist kimliğin kurulumuna yakından bakan bu çalışmada, kimliğin

sabit kurulmadığı ve değişken olduğu bir kez daha anlaşılmıştır. Çalışmada, eşleriyle ev ve

bakım işlerinin paylaşımını bir mücadele alanı olarak tecrübe eden kadınların, feminist

kimliklerini hem bu alanda inşa etmekte hem de feminist kimliklerini inşa ettikçe mücadeleyi

devam ettirmekte oldukları fark edilmiştir. Öte yandan, çalışmaya katılan feminist kadınların

eşleriyle olan ev içi emek mücadelesine dair ortak bir zamansal anlatısının olduğu (“daha

çatışmalı bir geçmiş” ile “daha tatmin edici bir şimdi”), kadınların kendilerini “dış dünyaya”

nazaran daha “şanslı” ve “istisna” gördüğü gözlemlenmiştir. Ayrıca, çalışmaya katılan

kadınlar, ev ve bakım işlerini içeren gündelik hayat mücadelelerinde çoğunlukla Sara

Ahmed’in kavramsallaştırdığı üzere “oyunbozan feminist” olarak algılandıkları için bazen

feminist kimliklerini ön plana çıkarmamayı tercih etseler de çeşitli taktiklerle müzakereyi

bırakmadıkları anlaşılmıştır. Çalışmaya katılan kadınların anlatılarında, gündelik hayatta

yürüttükleri taktiklerden dolayı yeterince iyi feminist olmadıklarına dair suçluluk ve eşlerine

yönelik öfke tonları hâkim olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ev içi emek, görünmez emek, anlatı analizi, feminist kimliklenme, oyunbozan feminist

Kaynakça

• Acar Savran, Gülnur ve Nesrin Demiryontan (2016). Kadının Görünmeyen Emeği. İstanbul: Yordam.
• Ahmed, Sara (2010). The Promise of Happiness. Durham ve Londra: Duke University Press.
• Ahmed, Sara (2018). Feminist Bir Yaşam Sürmek. Çev., Sümer Aydaş. İstanbul: Sel Yayınları.
• Başar, Suna vd. (2013). Kadının Görünmeyen Emeği: İkinci Vardiya. Rapor no: 2013/01. Ankara: Anka Kadın Araştırmaları Merkezi.
• Benhabib, Seyla (1999). “Sexual Difference and Collective İdentities: The New Global Constellation.” Signs: Journal of Women in Culture and Society, 24(2): 335-361.
• Bora, Aksu (2018). Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Chase, Susan E. (2005). “Narrative Inquiry: Multiple Lenses, Approaches, Voices.” The Sage Handbook of Qualitative Research. N. K. Denzin ve Y. S. Lincoln (der) içinde. Londra: Sage. 651-679.
• De Certeau, Michel (2008). Gündelik Hayatın Keşfi I. Çev., Lale Arslan Özcan. Ankara: Dost Yayınları.
• De Fina, Anna (2015). “Narrative and Identities.” The Handbook of Narrative Analysis. Anna De Fina Alexandra Georgakopoulou (der.) içinde. Wiley- Blackwell. 351-368.
• Fisher, Berenice (1984). “Guilt and Shame In The Women’s Movement: The Radical Ideal of Action and Its Meaning For Feminist Intellectuals.” Feminist Studies 10 (2): 185-212.
• Fulford, Robert (2017). Anlatının Gücü: Kitle Kültürü Çağında Hikâyecilik. Çev., Ezgi Kardelen. İstanbul: Kolektif Kitap.
• Harding, Sandra (1995). “Feminist Yöntem Diye Bir Şey Var Mı?” Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem. Serpil Çakır ve Necla Akgökçe (der.) içinde. İstanbul: Sel Yayınları. 34-48.
• Maynes, Mary Joe, Jennifer L. Pierce ve Barbara Laslett (2012). Telling Stories: The Use of Personal Narratives in The Social Sciences and History. Ithaka ve Londra: Cornell University Press,.
• McCabe, Janice (2005) “What’s In A label? The Relationship Between Feminist Self- Identification and ‘Feminist’ Attitudes Among US Women and Men.” Gender & Society 19 (4): 480-505.
• Murray, Órla Meadhbh (2018). “Feel The Fear and Killjoy Anyway: Being a Challenging Feminist Presence In Precarious Academia.” Feeling Academic in the Neoliberal University. Y. Taylor ve L. Kinneret (der) içinde. Palgrave Macmillan. 163-189.
• Nelson, Jaclyn A., vd. (2008). “Identity In Action: Predictors of Feminist Self- Identification and Collective Action.” Sex Roles (58.9-10): 721-728.
• Peltola, Pia vd. (2004) “The “Feminist” Mystique: Feminist Identity In Three Generations of Women.” Gender & Society 18 (1): 122-144.
• Personal Narratives Group (1989). “Origins” Interpreting Women’s Lives: Feminist Theory and Personal Narratives. Personal Narratives Group (der.) içinde. Bloomington: Indiana State University Press. 103-117.
• Polletta, Francesca (2009) It Was Like A Fever: Storytelling In Protest and Politics. University of Chicago Press,
• Riessman, Catherine Kohler (2003) “Analysis of Personal Narratives.” Inside Interviewing: New Lenses, New Concerns. James A. Holstein ve Jaber Gubrium (der) içinde. Sage. 331-346.
• Somers, Margaret R. ve Gloria D. Gibson (1993). “Reclaiming The Epistemological Other: Narrative and The Social Constitution of Identity.” CSST Working Papers. Ann Arbor (der.) içinde. University of Michigan. 1-82
• Uzun Avci, Emel (2019). “Denial of The Kurdish Question In The Personal Narratives of Lay People.” Ethnicities, 19(1): 156–173.
• Ünal Abaday, Didem (2015). Kadın Köşe Yazarlarının Kamusal Alandaki “Ara” Konumlarını Keşfetmek: Günümüz Türkiye’sinde Feminist Kimlik Üzerine Anlatılara Bir Bakış. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi.
• Yıkmış Salman, Meral (2015). “Kadınlarla Mülakat Yapmak.” Fe-Dergi: Feminist Eleştiri 7(13): 96-107.