A Critique on the University-lndustry Cooperation Program

Yıl 1998, Cilt: 1 (2) Sayı: 2, 47 - 76, 01.07.1998

Metin Özuğurlu

Öz

This essay critically evaluates the university-industry cooperation {UCI program which has been legally and technically prepared. and implemented in Turkey since last ten years. Through the investigation ofreports prepared by the government institutions. such as TUBıTAK {Scientific and Technical Research Council of Turkey , the ideological rather than the technical role played by the UCI in restructuring the Turkish university system complementary to the interests of capital is stressed. Having located UCI within the "national science and technology policy." TÜBİTAK occupies a critical place in this role which legitimizes the "market-oriented university." setting aside the ideal of universitas. The first of the two main parts of this study is devoted to the critique of "naiional science and technology policy." in the second part, the revival of the question "how to make science and why?" by the "market-oriented university" as a global tendency is emphasized and the matter is discussed from the perspective science thics. in conclusion. it is claimed that a critical and free scientific practice requires releasing from the logic of capital as a whole

Üniversite-Sanayi İşbirliği Programı Üzerine Bir Eleştiri

Öz

Bu çalışma son on yıldır ülkemizde yasal ve teknik hazırlıkları yapılarak uygulamaya konulan üniversite-sanayi işbirliği ÜSİ programının eleştirel değerlendirmesini konu almaktadır. Bu çalışmada, başta TÜBİTAK olmak üzere, konuyla ilgili resmi kurum raporları incelenmiş ve ÜSİ programının teknik içeriğinin dışında. sermaye çıkarına uygun olarak üniversite sisteminin yeniden yapılandırılmasında oynadığı ideolojik role dikkat çekilmiştir. Universitas idealinin tasfiyesi anlamına gelen "piyasacı üniversite" modeline meşruiyet kazandırmakla ilişkili bu rolde, ÜSİ'yi "ulusal bilim ve teknoloji politikası" içine yerleştiren TÜBİTAK kritik bir yere sahiptir. Bu çalışmanın iki ana bölümünden ilki, TÜBİTAK'ın geliştirdiği "ulusal bilim ve teknoloji politikasının" eleştirisine ayrılmıştır. İkinci bölümde, küresel bir eğilim halini alan "piyasacı üniversite" yöneliminin "nasıl ve ne için bilimsel faaliyet" sorusunu yeniden güncelleştirdiği vurgulanmış ve bu sorular bilim etiği açısından tartışılmıştır. Sonuç olarak eleştirel ve özgür bir bilimsel faaliyetin sermaye mantığından bağımsızlaşarak sağlanabileceği görüşü savunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

üniversiteler, sanayi işbirliği, piyaalaşma ve eğitim

Kaynakça

• Alcock, P. (1993). Understanding Poverty. London: McMillan Press.
• Aronowitz, S. (1988). "The Production of Scientific Knowledge: Science, ldeology and Marxism, H Marxism and the lnterpretation of Culture. C. Nelson ve L. Grossberg (der.) içinde. University of lllinois Press. 519-542.
• Billington, R. (1997). Felsefeyi Yaşamak: Ahlak Düşüncesine Giriş. Çev., A. Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı.
• Boratav, K. (1995). Başlıksız Tebliğ, İl Sanayi Şurası içinde. Ankara: T.C.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Yayını. 145-150.
• Burawoy, M. (1987). The Politics of Production: Factory Regimes Under Capitalism and Socialism. London:Verso.
• Çetik, Mete (1998). Üniversitede Cadı Kazanı: 1948 DTCF Tasfiyesi ve Pertev Naili Boratav'ın Müdafaası. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Dikmen, Ahmet A. (1996). "Araştırma Üniversiteleri, Ütopyasızlık ve İşlevsiz Bilgi Üretme Lüksü/ Türkiye Sosyal Bilimler Derneği, Üniversite Sempozyumu, "Üniversite Ütopyaları" başlıklı oturumda sunulan yayımlanmamış tebliğ. Ankara.