Non-govermental Organizations: A Descriptive Framework

Yıl 2000, Cilt: 3(2) Sayı: 6, 99 - 126, 01.12.2000

Filiz Çulha Zapcı

Öz

Recently, in Turkey, there is a growing consensus on the idea that organizations of civil society need to be more effective in political and social life. Although researhers from different disciplines focused on the organizations of civil society, a conceptual refinement is not yet reached in the discussions. lnstead of proposing a descriptive scheme far organizations of civil society, this paper aims to evaluate the non-governmental organizations (NGO) by identifying their critical features and classifications. Although the term NGO is widely used in Turkish political literature, there is no noticable and serious study on NGOs. It is considered that understanding the descriptive features and roles of NGOs in more detail, would also help to clarify the concepts in ongoing discussions on organizations of civil society.

Devlet Dışı Örgütler: Tanımlayıcı Bir Çerçeve

Öz

Türkiye'de, son yıllarda, sivil toplum örgütlerinin toplumsal ve siyasal yaşamda daha fazla etkili olması gerektiği konusunda artan bir uzlaşım bulunmaktadır. Çeşitli disiplinlerden çok sayıda kişi sivil toplum örgütleriyle ilgili çalışmalar yapmasına rağmen, bu konuyla bağlantılı tartışmalarda karşılaşılan en önemli sorunlardan biri, kavramlardaki karmaşıklık ve çeşitliliktir. Bu yazıda, Türkiye'deki sivil toplum örgütleri için tanımlayıcı bir şema sunmak amaçlanmamaktadır. Bunun yerine, Türkçe'de artık sık sık kullanılan, fakat hakkında kayda değer bir çalışmanın bulunmadığı devlet dışı örgütlerle (NGOs) ilgili tanımlayıcı ve sınıflandırıcı bir değerlendirme sunulmaktadır. Devlet dışı örgütlerin ayırıcı özelliklerini ve rollerini bilmenin, Türkiye'de sivil toplum örgütleriyle ilgili kavramları netleştirmede yardımcı olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

sivil toplum örgütleri, siyasal yaşam, NGO, devlet dışı örgütler

Kaynakça

• Antrobus, Peggy (1987). "Funding for NGOs: lssues and Options." World Development 15. Supplement: 95-102.
• Belge, Murat (1996). "Sivil Toplum Örgütleri." Merhaba Sivil Toplum. Taciser Belge (der.) içinde. lstanbul: Helsinki Yurttaşlar Derneği Yayını. 23-37.
• Brodhead, Tim (1987). "NGOs: in One Year, Out the Other." World Deve/opment 75. Supplement: l-6:
• Brown, L. David ve David C. Korten ( 1989). Understanding Volu~tary Organizations. The World Bank: Country Economics Department.
• Clark, John (1996). Kalkınmanın Demokratik/eşmesi: Gönüllü KuruluşlarHı Rolü. Serpil Ural (çev.). Ankara: Türkiye Çevre Vakfı Yayını.
• Davran, Zeynep (1998). "Sivil Toplum Kuruluşları: Kavramlar." Üç Sempozyum: Sivil Toplum Kuruluşları içinde. lstanbul: Tarih Vakfı Yayını. 31-35.
• Drabek, Anne G. (1987). "Development Alternatives:'The ChaUenge for NGOs-An Overview of the lssues." World Development 15. Supplement: ix-xv.
• Emrealp, Sadun (1996).IIYerel Yönetimler ile Sivil Toplum Kuruluşları Arasındaki lşbirliği.n Merhaba Sivil Toplum. Taciser Belge (der.) içinde. lstanbul: Helsinki Yurttaşlar Derneği Yayını. 39-67.
• Eroğul, Cem (1995). "Sivil Toplum Örgütlerinin Demokratikleşme Sürecine Katkıları." insan Hakları Merkezi Dergisi. 3(4): 3-9.
• Fox, Thomas H. (1987). "NGOs from the United States." World Development 15. Supplement: 11-19. ·
• Korten, David C. (1987). "Third Generation NGO Strategies: A Key To People-centered Development." World Development 15. Supplement: 145-159.
• Kuçuradi, lonna (1998). "Sivil Toplum Kuruluşları: Kavramlar.''. Üç Sempozyum: Sivil Toplum Kuruluşları içinde. lstanbul: Tarih Vakfı Yayını. 24-31.
• Macdonald, Laura (1997). Supporting Civil Society: The Political Role of Non-Governmenfal Organizations in Central America. Londra: MacMillan Press Ltd ..
• Nunnenkamp, Peter (1996). "Üçüncü Dünyanın Geleceği-Mevcut Sorunlar ve ,Kalkınmada işbirliğine Yönelik Sonuçlar." Kalkınma iktisadı: Yükselişi ve Gerilemesi. Fikret Şenses (der.) içinde. lstanbul: iletişim Yayıncılık. 303-331.
• Padron, Mario (1987}. 11Non-Governmental Development Organizations: From Development Aid to Development Cooperation." World Development15. Supplement: 69-77.
• Sancar, Mithat. "Globalleşen Dünyada Uluslar arası insan Hakları Hukuku ve Mücadelesi." ilkokul Öğretmenlerinin insan Hakları Açısından Eğitimi Projesi: Ders Malzemesi. Ankara: insan Hakları Derneği Yayını ..
• Tarih Vakfı (1996). Sivil Toplum Kuruluşları Rehberi. İstanbul: Tarih Vakfı Yayım.
• The World Bank (1993). Turkey: Women ·ıiı Development. Washington: The World Bank. The Vı{orld Bank (1999). For Non-Governmental Organizations/Civil Society. (http:/www. world bank.org/ essd/~b.nsf)
• Tunçay, Mete (1998). "Sivil Toplum Kuruluşları" ile ilgili Kavramlar." Tanzimattan Günümüze istanbu/'da Sivil Toplum Kuruluşları. Ahmet N. Yücekök (der) içinde. lstanbul: Tarih Vakfı Yayını. ix-xv.
• Türkiye Çevre Vakfı (1995). Türkiye Gönüllü Kuruluşlar Rehberi. Ankara: Türkiye Çevre Vakfı Yayını.
• Twose, Nigel (1987). "Europen NGOs: Growth or Partnership?" World Development 15. Supplement: 7-1 O.
• United Nations Development Programme (1993). Human Development Report 1993. New York.
• United Nations Report of the Secretary-General (1998). Arrengements anci Practices for the lnteraction of Non-Governmental Organizations in Al/ Activities of the United Nations System. New York.
• Vakıl, Anna C. (1997). "Confronting the Classification Problem: Toward a Taxanomy of NGO's." World Development 25 (12): 2057-2070.