Pelin Esmer's Documentary “The Play” and Discussion on Documentary and Its Role for Transferring Women Experiences

Yıl 2009, Cilt: 12 (1) Sayı: 23, 127 - 160, 01.08.2009

Serpil Kırel

Öz

Pelin Esmer's documentary The Play is the focus of this article. The Play has very rich text and cinematography in terms of women cinema, countercinema, feminist documentary film, experience, public sphere and play, etc. Focusing on women experiences and their representations by the media, thearticle will analyse The Play as an important example of successful documentary that has been produced and directed by a woman director (Pelin Esmer)  in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Woman representation, gender, counter-cinema, documentary, feminist documentary, experience, public sphere, play

Pelin Esmer'in “Oyun” Belgeseli Çerçevesinde Kadın Deneyimlerinin Aktarılmasında Belgesel Filmin Yeri

Öz

Bu çalışma, Pelin Esmer'in yönettiği Oyun adlı belgesel üzerine odaklanmaktadır. Oyun bir belgesel olarak kadın deneyimlerini görünür ve paylaşılır kılmak açısından önemli bir sorumluluk üstlenmiştir. Üstelik akıcı dili ile yurt içinde ve yurt dışında birçok festivalde ilgi çekmiş, adeta belgeselin prestijini tekrar hatırlamamıza yarayan bir iş olmuştur. Bu çalışmada, bu belgesel kapsamında kadınlarla ilgili belgesellerin üstlenmesi gereken biçimsel ve içeriksel sorumluluklar üzerine yoğunlaşılacağı gibi, cinsiyet, feminist belgesel, karşı-sinema ve kadın temsilleri üzerine de odaklanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kadın temsilleri, cinsiyet, karşı-sinema, belgesel, feminist belgesel, deneyim, kamusalalan, oyun

Kaynakça

• Bakker, Kees (1999). “A Way of Seeing-Documentary as It is or as It Should Be?” www.yidff.jp/docbox/14/box14-3-e.html/. Erişim tarihi: 16.07.2008.
• Barry, Judith ve Sandy Flitterman-Lewis (2008). “Metin Stratejileri Sanat Üretiminin Politikası.” Sanat Cinsiyet - Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri. Çev., Esin Soğancılar ve Ahu Antmen. Ahu Antmen (der.) içinde. İstanbul: İletişim Yayınları. 253-265.
• Erens, Patricia (1988). “Women's Documentary Filmmaking: The Personal is Political.” New Challenges for Documentary. Alan Rosenthal (der.) içinde. USA: University of California Press. 554-565.
• Esslin, Martin (1996). Dram Sanatının Alanı - Dram Sanatının Göstergeleri Sahne, Perde ve Ekrandaki Anlamları Nasıl Yaratır. Çev., Özdemir Nutku. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Foster, Martha (2007). “Kültürlerarası Belgesel ve Amerikan Seyircisi.” Belgesel Film Yapım Sanatı - Gerçeği Arayış. Çev., Nebil Köken. Micheal Tobias (der.) içinde. İstanbul:Kolaj Kitaplığı. 281-289.
• Habermas, Jurgen (2004). “Kamusal Alan.” Kamusal Alan. Çev., Meral Özbek. Meral Özbek (der.) içinde. İstanbul: Hil Yayınları. 95-102.
• Huizinga, Johan (1995). Homo Ludens-Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme. Çev., Mehmet Ali Kılıçbay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Johnston, Claire (1999). “Women's Cinema as Counter Cinema.” Feminist Film Theory - A Reader. Sue Thornham (der.) içinde. USA: NewYork University Press. 31-40.
• Kaplan, E. Ann (1988). “Theories and Strategies of the Feminist Documentary.” New Challanges for Documentary. Alan Rosenthal (der.) içinde. USA: University of California Press. 78-102.
• Köker, Eser (2004). “Saklı Konuşmalar.” Kamusal Alan. Meral Özbek (der.) içinde. İstanbul: Hil Yayınları. 539-550.
• Kuhn, Annette (1994). Women's Cinema-Feminism and Cinema. Second Edition. London: Verso.
• Mulvey, Laura (1997). “Görsel Haz ve Anlatı Sineması.” Çev., Nilgün Abisel. 25. Kare 21: 38-46.
• Nelmes, Jill (1998). “Sinemada Cinsiyet ve Cinselliğin Sunumu.” Çev., Ertan Yılmaz. Sinemasal 2: 71-98.
• Nichols, Bill (1991). Representing Reality. USA: Indiana University Press.
• Özbek, Meral (2004). “Kamusal Alan - Özel Alan, Kültür ve Tecrübe.” Kamusal Alan. Meral Özbek (der.) içinde. İstanbul: Hil Yayınları. 443-499.
• Özgüç, Agah (2008). Turkish Film Guide (1917-2008). Ankara: The Minister of Culture and Tourism Press.
• Özön, Nijat (2000). Sinema, Televizyon, Video, Bilgisayarlı Sinema Sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Öztürk, S. Ruken (2004). Sinemanın Dişil Yüzü. İstanbul: Om Yayınları.
• Smelik, Anneke (2008). Feminist Sinema ve Film Teorisi - Ve Ayna Çatladı. Çev., Deniz Koç. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Sualp, Tül Akbal (2002). “Oyun, Oyunu, Oyuna, Oyunda, Oyundan.” Oyun. İstanbul: Mentalklinik. 9-13.
• Sualp, Tül Akbal (2004a). Zaman Mekan - Kuram ve Sinema. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Sualp, Tül Akbal (2004b). “Kamusal Alan, Deneyim ve Kluge.” Kamusal Alan. Meral Özbek (der.) içinde. İstanbul: Hil Yayınları. 653-675.
• Temel Verileriyle Türk Sineması (1996-2006) (2008). İstanbul: İstanbul Organizasyon.
• Türkoğlu, Nurçay (2002). “Suda Oynar Balıklar.” Oyun. İstanbul: Mentalklinik. 34-38.
• Wolper, David L. (2007). “Belgesel Sadece Bilgilendirme, Eğlendir ve Bilgilendir.” Belgesel Film Yapım Sanatı - Gerçeği Arayış. Çev., Nebil Köken. Micheal Tobias (der.) içinde. İstanbul: Kolaj Kitaplığı. 335-338.
• Yılmaz, Doğan (2006). “Oyun: Torosların Bilge Kadınları.” Yeni Film 11: 11-13.
• Yücel, Şükran (2005). “Pelin Esmer: 'Derin Bir Değişime Şahit Oldum'.” Altyazı 42: 58-59.
• www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=23520/. “Diyatro da Yapcez, Tarlaya da Gitcez.” Erişim tarihi: 29.05.2008.
• www.arslankoy.org/pelin_esmer.doc. “Pelin Esmer'in 'Oyun'una Gelin.” Erişim tarihi: 29.05.2008. Erişim tarihi: 29.05.2008.