Televizyon Dizilerinin Kadına Yönelik Şiddet Temsillerinde Ataerkil Rejimin İdeolojisi

Yıl 2009, Cilt: 12 (2) Sayı: 24, 79 - 132, 01.12.2009

Şerife Çam

Öz

Bu çalışma televizyon dizi söyleminin aşk, aile ve cinsiyet tasarımlarından yola çıkarak, kadına yönelik şiddet temsillerine ilişkin başlıca dört meseleyi tartışmaktadır. Bunlardan ilki, dizi söyleminde kadına yönelik şiddet edimlerinin toplumsal bir sorun olarak değil, bireysel bir mesele olarak kavramsallaştırılmasıdır. Bu nedenle şiddet kavram olarak anlatılarda hem erkekler hem de kadınlar tarafından istisnai olarak telaffuz edilmektedir. İkincisi, dizi söyleminde kadına yönelik şiddet edimlerinin zalim-masum veya cani-kurban ikili karşıtlığı aracılığıyla resmedilmesidir. Bu tarz bir ilişki ister istemez aşkın nitelikli bir öznelliğin bu karşıtlığı aşmasını talep etmektedir; televizyon dizi söyleminde kurtarıcı rolünü üstlenen erkek kahraman, bu aşkın konumu üstlenmektedir. Üçüncü olarak, kadına yönelik şiddet edimlerine verilen tepkiler, şiddeti uygulayanın bireysel ve niyetsel özelliklerine göre farklılaşabilmektedir. Son olarak çalışma, kadına yönelik şiddet temsillerinin karikatürleştiği ve erotikleştiği halleri de ele almaktadır. Sonuçta ise ataerkil rejimin ideolojik nitelik kazanmasında dikkat çekilen bu dört tartışma öbeğinin etkinliğini üzerinde durularak, sorunun rejimin dilyetisi/lisanıyla olan yakın ilişkisine vurgu yapmak hedeflenmektedir

Anahtar Kelimeler

Televizyon dizileri, kadına yönelik şiddet, temsil, ideoloji, ataerkil rejim

Ideology of Patriarchal Regime in the Representations of Violence against Women of the Television Serials

Öz

This paper dwells on with mainly four issues about representations of violence against women in television serial discourse, following its love, family and sex pictures. As the first one, television serial discourse conceptualizes violence acts against women not as a social problem but as an individual problem. Therefore, violence as a concept is merely spelled by both male and female characters of the narratives. Secondly, television serial discourse pictures violence acts against women through a binary opposition of demon vs. innocent and/or villain vs. victim. This binary opposition demands a transcendent subjectivity that will overcome this antagonism. In television serial discourse, this transcendental position is occupied by the main male character who acts as a kind of savior hero. Thirdly, responses given to violence acts against women canbe differentiating according to the individualistic nature of the attacker. Lastly this paper also discusses the caricature and erotic states of the representations of violence against women in the serials. As a result while dwelling upon with these four issues that are the constitutive of the ideological feature of patriarchal regime, this study aims to reveal their close relation with the language of the patriarchal regime.

Anahtar Kelimeler

television serials, violence against women, representation, ideology, patriarchal regime

Kaynakça

• A. ve C. Black Publisher’s (2006). Dictionary of Media Studies. London: A. ve C. Black Publisher’s.
• Abisel, Nilgün (2000). “Yeşilçam Filmlerinde Kadının Temsilinde Kadına Yönelik Şiddet.” Televizyon, Kadın ve Şiddet. Nur Betül Çelik (der.) içinde. Ankara: KİV Yayınları. 173- 212.
• Benveniste, Emile (1995). Genel Dilbilim Sorunları. Çev., Erdim Öztokat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Carter, Cynthia ve C. Kay Weaver (2003). Violence and the Media. Berkshire: McGraw-Hill Education.
• Cuklanz, Lisa M. ve Sujata Moorti (2006). “Television's 'New' Feminism: Prime Time Representations of Women and Victimization.” Critical Studies in Mass Communication 23(4): 302-321.
• Çelik, Nur Betül (2000). “Giriş: Televizyon, Kadın ve Şiddet.” Televizyon, Kadın ve Şiddet. Nur Betül Çelik (der.) içinde. Ankara: KİV Yayınları. 1-21.
• Çelenk, Sevilay ve Nilüfer Timisi (2000). “Yerli Dramalarda Kadın Temsili ve Şiddet.” Televizyon, Kadın ve Şiddet. Nur Betül Çelik (der.) içinde. Ankara: KİV Yayınları. 24- 64.
• Gencel-Bek, Mine (der.) (yayına hazırlanıyor). Ataerkillik, Piyasa ve Profesyonel Değerler: Medyada Aile İçi Şiddet Temsilleri ve Üretim Dinamikleri. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi için yayına hazırlanan çalışma.
• Hayward, Susan (2001). Cinema Studies: Key Concepts. 2. baskı. London and New York: London.
• Hutcheon, Linda (1991). A Theory of Parody: The Teachings of Twentieth-Century Art Forms. London and New York: Routledge.
• Irigaray, Luce (1990). “Women's Exile: Interview with Luce Irigaray.” The Feminist Critique of Language: A Reader. Deborah Cameron (der.) içinde. Çev., Couze Venn. London and New York: Routledge. 80-96.
• Karatani, Kojin (2008). Transkritik: Kant ve Marx Üzerine. Çev., Erkan Ünal. İstanbul: Metis.
• Projansky, Sarah (2001). Watching Rape: Film and Television in Postfeminist Culture. New York: New York University Press.
• de Saussure, Ferdinand (1985). Genel Dilbilim Dersleri. Çev., Berke Vardar. İstanbul: Birey ve Toplum Yayınları.
• Sirman, Nükhet (2006). “Akrabalık, Siyaset ve Sevgi: Sömürge-Sonrası Koşullarda Namus- Türkiye Örneği.” Namus Adına Şiddet: Kuramsal ve Siyasal Yaklaşımlar. Shahrzad Mojab ve Nahla Abdo (der.) içinde. Çev., Güneş Kömürcüler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 43-61.
• Tamer, Meral (2007). “TV dizilerinde tecavüzle gelen reyting rekoru ” Milliyet. 11 Aralık 2007. http://www.milliyet.com.tr/2007/12/11/yazar/tamer.html. Erişim tarihi: 3 Ocak 2008.
• Türk Dil Kurumu (TDK) Çevrimiçi Sözlük (2008). “söz yitimi” ve “teslim etmek” maddeleri. http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4 376734BED947CDE&Kelime=s%c3%b6z%20yitimi ve http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4 376734BED947CDE&Kelime=teslim+etmek. Erişim tarihi: 25 Nisan 2009.
• Voloşinov, Valentin Vikolayeviç (2001). Marksizm ve Dil Felsefesi. Çev., Mehmet Küçük. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Watson, Robert (1990). Film and Television in Education: An Aesthetic Approach to the Moving Image. London: Routledge.
• Wittgenstein, Ludwig (2007). Felsefi Soruşturmalar. Çev., Haluk Barışcan. İstanbul: Metis Yayınları.