Normalisation of Racist and Discriminatory Discourses in the Press: A Research on the Coverage of an Ordinary Day in Habertürk

Yıl 2011, Cilt: 14 (2) Sayı: 28, 41 - 70, 01.12.2011

Ülkü Doğanay Halise Karaaslan Şanlı

Öz

This study focuses on the role of the media in disseminating and justifying racist and discriminatory discourses. It aims at analysing the ways in which media in Turkey conveys banal racism/discrimination into the daily lives of the newspaper readers. It adopts a similar analytical framework to Michale Billig’s research revealing on the ways in which an average person encounters banal nationalism in an ordinary day. In this framework, 22 December 2010 is chosen to analyse how racistdiscriminatory discourses are normalised and disseminated in the news coverage of the front page stories and in their inner pages follow-ups of the daily Habertürk, which is the fifth best selling daily newspaper in Turkey

Anahtar Kelimeler

racist-discriminatory discourses,  nationalism,  strategies of negation,  representation of minorities,  Habertürk

Yazılı Basında Irkçı ve Ayrımcı Söylemlerin Olağanlaştırılması: Habertürk Gazetesinin “Sıradan Bir Gün”deki Haberleri Üzerine Bir İnceleme

Öz

Irkçı ve ayrımcı söylemlerin yaygınlaşması ve meşruluk kazanmasında medyanın aracılığını ortaya koyan akademik yazının temel kabullerinden yola çıkan bu çalışmada, Michael Billig’in ortalama bir insanın sıradan bir gün boyunca karşılaştığı rutin milliyetçiliği analiz ettiği çalışmasının bir benzerini, Türkiye’de medyanın rutin ırkçılığı-ayrımcılığı gazete okurlarının gündelik hayatlarına nasıl taşıdığını ortaya koymak üzere gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’nin en çok satan beşinci gazetesi olan Habertürk’ün sıradan (herhangi bir özellik taşımayan -dini, milli bayram ya da olağanüstü bir haber gündemine sahip olmayan-) bir günü, 22 Aralık 2010 tarihli sayısı seçilerek gazetenin ilk sayfa haberleri ve bu haberlerin iç sayfalardaki devamları, ırkçı-ayrımcı söylemlerin olağanlaştırılma biçimleri ve yaygınlaştırılma stratejileri açısından analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ırkçı-ayrımcı söylemler,  milliyetçilik,  inkâr stratejileri,  azınlıkların temsili,  Habertürk

Kaynakça

• Açıkel, Fethi (1996). “‘Kutsal Mazlumluğun’ Psikopatolojisi.” Toplum ve Bilim 70: 153-196.
• Alankuş-Kural, Sevda (1995). “Türkiye’de Medya, Hegemonya ve Ötekinin Temsili.” Toplum ve Bilim 67: 76-108.
• Aytar, Volkan (2009). “Algılar ve Zihniyet Yapıları: Milliyetçilik Ekseni.” sunuş yazısı. Milletin Bölünmez Bütünlüğü, Demokratikleşme Sürecinde Parçalayan Milliyetçilik(ler). Ferhat Kentel, Meltem Ahıska ve Fırat Genç (der.) içinde. İstanbul: TESEV. 3-4.
• Balibar, Étienne (2007). “Irkçılık ve Milliyetçilik.” Çev., Nazlı Ökten. Irk Ulus Sınıf. Etienne Balibar ve Immanuel Wallerstein (der.) içinde. İstanbul: Metis. 51-86.
• Billig, Michael (2002). Banal Milliyetçilik. Çev., Cem Şişkolar. İstanbul: Gelenek Yayıncılık.
• Bora, Tanıl (1994). “Türkiye’de Milliyetçilik Söylemleri.” Birikim 67: 9-24.
• Ergin, Murat (2009). “‘Bizden Irkçı Olmaz’ Türk Kimliği ve Irksal Sözlükler.” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-9. Ömer Laçiner (der.) içinde. İstanbul: İletişim. 386-412.
• Kentel, Ferhat, vd. (2009). Milletin Bölünmez Bütünlüğü, Demokratikleşme Sürecinde Parçalayan Milliyetçilik(ler). İstanbul: TESEV
• Köker, Eser, vd. (2008). Seçim Sürecinde Milliyetçi-İslami Tema ve Söylemlerin Yaygınlaştırılması: 2007 Milletvekili Genel Seçimleri Üzerine Bir İnceleme. Yayımlanmamış Araştırma Projesi. Ankara: TÜBİTAK.
• Köker, Eser ve Ülkü Doğanay (2010). Irkçı Değilim Ama… Yazılı Basında Irkçı- Ayrımcı Söylemler. Ankara: İHOP.
• Saktanber, Ayşe (1990). “Türkiye’de Medyada Kadın: Serbest, Müsait Kadın veya İyi Eş, Fedakâr Anne.” Kadın Bakış Açısından 1980’ler Türkiye’sinde Kadınlar. Şirin Tekeli (der.) içinde. İstanbul: İletişim. 195- 215.
• Schnapper, Dominique (2006). Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki. Çev., Ayşegül Sönmezay. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Smith, Anthony D. (2002). Ulusların Kökeni. Çev., Hülya Kendir, Sonay Bayramoğlu. Ankara: Dost.
• van Dijk, Teun A. (1991). Racism and Press. London: Routledge.
• van Dijk, Teun A. (2003). “Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım.” Çev., Nurcan Ateş. Söylem ve İdeoloji. Barış Çoban ve Zerrin Özarslan (der.) içinde. İstanbul: Su. 14-112.
• van Dijk, Teun A. (2008). Discourse and Power. New York: Palgrave Macmillan.
• Yumul, Arus ve Umut Özkırımlı (2000). “Reproducing the Nation: ‘Banal Nationalism’ in the Turkish Press.” Media, Culture and Society 22: 787- 824.