Öz
As Hasan Akbulut rightly emphasizes, the fundamental affects in Nuri Bilge Ceylan’s movies are guilt and disgrace. With the exception of Climates (2006), where Ceylan depicts the relationship of a married couple, the director has focused on crime and the conscientious reckoning of his guilty characters in The Small Town (1997) , Clouds of May (1999) , Distant (2002) , Three Monkeys (2008), Once Upon A Time in Anatolia (2011) and Winter Sleep (2014). Crime, which is portrayed in the filmography of the director as directed mainly from individuals to animals and from one individual to another in personal relations within the framework of the atrocity between the powerful and the weak, gradually acquires a social dimension. In this regard, while Three Monkeys and Once Upon A Time in Anatolia center upon crime in the legal sense, Winter Sleep emphasizes the injustice of social order. As distinct from Once Upon A Time in Anatolia, the plot of Three Monkeys, one of the two films where Ceylan focuses on crime in the legal sense, is built around a crime and money offered to cover up a crime, which in turn results in subsequent crimes. The money offered by the real perpetrator to his chauffeur, Eyüp, to take the blame upon himself will shake the fundamental structure and values of Eyüp’s nuclear family and perhaps most importantly, the money will lead to further crimes, rather than covering up the crime in question. In this regard, crime and complicity in Three Monkeys will be analysed on the basis of Hannah Arendt’s Banality of Evil. Money, which is the only motivation for Eyüp, his wife and his son to cover up the crime as well as the values represented by money will be investigated within the framework of Debt by David Greaber and Capitalism as Religion by Walter Benjamin. The mechanism of gaze and surveillance which manifests the hierarchy of power among the characters will be analysed on the basis of the perspective offered by Slavoj Zizek in Looking Awry.
Anahtar Kelimeler
Öz
Hasan Akbulut’un isabetle altını çizdiği gibi Nuri Bilge Ceylan’ın sinemasında temel olan duygular suçluluk ve utançtır. Yönetmen, evli bir çiftin ilişkisini anlattığı İklimler (2006) filmi hariç, Kasaba (1997) , Mayıs Sıkıntısı (1999) , Uzak (2002), Üç Maymun (2008), Bir Zamanlar Anadolu’da (2011) ve Kış Uykusu (2014) filmlerinde suç ve suç işleyen karakterlerde suçla ilgili vicdani hesaplaşmayı işlemiştir. Yönetmenin filmografisinde; güçlü-güçsüz karşıtlığı temelinde başta bireylerden hayvanlara, kişisel ilişkiler çerçevesinde de bireylerden birbirlerine yönelik eylemlerde karşımıza çıkan suç, giderek toplumsal çerçeve kazanmaya başlar. Bu bağlamda Üç Maymun ve Bir Zamanlar Anadolu’da yasal anlamda suçu anlatının merkezine alırken, Kış Uykusu toplumsal düzenin adaletsizliğine vurgu yapmaktadır. Ceylan’ın yasal anlamda suç olgusunu işlediği iki filminden Üç Maymun, Bir Zamanlar Anadolu’da filminden farklı olarak, öyküsünü suç ve suçu örtbas etmek adına teklif edilen para etrafında kurmakta ve suçu örtbas etmesi adına teklif edilen paranın zincirleme biçimde suç ürettiği söylemektedir. Filmdeki suçun faili tarafından, yanında çalışan şoförü Eyüp’e suçu üstlenmesi karşılığında teklif edilen para Eyüp’ün çekirdek ailesinin temel değer ve ilişki yapısını kökten sarsacak, en önemlisi söz konusu suçu sonlandırmadığı gibi para suç üretmeye devam edecektir. Bu bağlamda, Üç Maymun filminde suç ve suça ortak olmak Hannah Arendt’in Kötülüğün Sıradanlığı metni, Eyüp, eşi ve oğlunu suçun üzerini örtmeye teşvik eden yegâne etken olarak para ve paranın temsil ettiği değerler David Greaber’in Borç ve Walter Benjamin’in Din Olarak Kapitalizm metinlerinden hareket edilerek analiz edilecektir. Filmin, karakterler arasındaki güç hiyerarşisini ortaya koyan bakış ve gözetleme düzeneğiyse Slavoj Zizek’in Yamuk Bakmak metninde sunduğu perspektif temel alınarak incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları, Radyo-Televizyon |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 18(2) Sayı: 36 |