An Evaluation of Cultivation Theory in the Context of Its Critique: A Research on the Resonance Effect of Television

Yıl 2005, Cilt: 8 (1) Sayı: 15, 127 - 162, 10.06.2005

Ömer Özer

Öz

It is well-known that Gerbner and his colleagues' studies on the context of Cultural lndicators
Project have been intensely criticized. In this study, we focus on one of those criticisms, the
criticism of Doob and Mcdonald which is conceptualized as spurious relation. Thus, we try to
determine that people's perception of dangerous world and their personal distrust depend on
whether they live in violence-intense neighbourhood or the role of television. For this purpose,
we analyse television news defining the Tv world and survey the students of Yıldırım Beyazıt
and Tevfik Fikret High Schools in Ankara. The results of the study support the propositions of
Gerbner and his colleagues, in other words, violence scenes on television have a double effect
on people living in violence-intense neighbourhoods and have a ceiling effect on them

Yetiştirme Kuramının Eleştiriler Bağlamında Değerlendirilmesi: Televizyonun Rezonans Etkisine Dair Bir Araştırma

Öz

Bilindiği gibi, George Gerbner ve arkadaşlarının Kültürel Göstergeler Projesi bağlamında
yaptıkları araştırmalara birçok eleştiri getirilmiştir. Bu çalışmada, söz konusu eleştirilerden
Doob ve Mcdonald'ın, Gerbner ve arkadaşlarının araştırmalarına yaptıkları ve sahte ilişki olarak
kavramlaştırılan eleştiri dikkate alınmıştır. Bu nedenle, insanların tehlikeli dünya algılamaları ve
kişisel güvensizlik duyumsamalarının şiddet yoğun yerlerde yaşamaya mı yoksa televizyonun
onlar üzerindeki rolüne mi bağlı olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, televizyon
dünyasını tanımlamaya yönelik ana haberler üzerinde bir çözümleme yapılmış ve Ankara'nın Çin
Çin Bağları semtinde yer alan Yıldırım Beyazıt Lisesi ile Tevfik Fikret Lisesi öğrencileri üzerinde
bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucu, George Gerbner ve
arkadaşlarının önermelerini doğrulamıştır. Başka bir açılımla söylendiğinde, televizyonun şiddet
görüntüleri şiddet yoğun yerlerde yaşayanlar üzerinde çifte etkide bulunmaktadır. Bu yörelerde
yaşayanlar üzerinde tavan etkiye sahip olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

televizyon, Rezonans etkisi, yetiştirme kuramı

Kaynakça

• Batmaz, Veysel (1986). Bir Kitle İletişim Aracı Olarak Televizyonun Siyasal ve Toplumsal Etkileri: Ampirik Bir Model Denemesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Doktora Tezi.
• Batmaz, Veysel ve Asu Aksoy (1995). Türkiye'de Televizyon ve Aile. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Doob, N. Anthony ve Glenn E. Macdonald (1979). "Television Viewing and Fear of Victimization: Is the Relationship Causal?" Journal of Personality and Social Psychology 37(2): 170-9.
• Erdoğan, İrfan (1998). "Gerbner'in Ekme Tezi ve Anlattığı Öyküler Üzerine Bir Değerlendirme." Kültür ve İletişim 1(2): 149-80.
• Erdoğan, İrfan (1998a). SPSS Kullanım Örnekleriyle Araştırma Dizaynı ve İstatistik Yöntemleri, Ankara: Emel Matbaası.
• Fiske, John (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev, Süleyman İrvan. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Gerbner, George (1967). "Human Communication Theory: Original Essays. Mass Media and Human Communication Theory, F.E.X. Dance, Holt (der.) içinde. Rinehart and Winston. 40-60.