Yılkı Atı Romanında Hayvancılıkla İlgili Söz Varlığı

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 121 - 134, 29.12.2023

Betül Kılıç

https://doi.org/10.54281/kundergisi.2024.40

Öz

Kültür, maddi manevi değerler bütünüdür. Kültür; toplumun dilini, ahlakını, düşüncesini, yaşam tarzını, inanışını yani toplumla ilgili olan her şeyi kapsar. Söz varlığı da bir kültür yansımasıdır. Söz varlığının zenginleşmesinde kültürün büyük payı vardır. Kültürü gelişmiş toplumun söz varlığı da gelişmişti. Söz varlığı; o toplumun kültürünü, dilini, hayat tarzını yansıtır. Bir toplumun dilinin gelişmişlik düzeyi söz varlığının zenginliğiyle paralellik gösterir. Kelimelerin kazandığı anlam çeşitliliği toplumun kültürünün gelişmişlik düzeyini göstermektedir. Bir dilde kelimeler ne kadar çok yan ve mecaz anlam kazanıp anlam çeşitliliği gösterirse dil de o kadar derinleşir, zenginleşir. Yazarların eserlerinde kendi hayatlarından izler görmek mümkündür. Yazarlar; düşüncelerini, duygularını, hayata bakış açılarını eserlerine yansıtmaktadır. Her yazar kendi kültüründen etkilenir ve bunu eserlerine yansıtır. Abbas Sayar da Yılkı Atı romanında, kendi kültürünün söz varlığının zenginliğini ortaya koymuştur. Abbas Sayar’ın romanında, yazarın yansıttığı zengin söz varlığı içerisinde halk ağzına ait atasözler ve deyimler de geniş yer tutmaktadır. Abbas Sayar’ın Yozgat’ta doğup büyümesi ve çiftçilikle uğraşması onun romanlarının ana izleğidir. Yazar, Yılkı Atır omanında doğaya bırakılan bir atı halk ağzına yakın bir dille anlatmıştır. Bu romanda halk ağzına ait kelimelere, argo sözlere, çiftçilik ve hayvancılıkla ilgili terimlere, kalıp sözlere rastlarız. Yazar, halk ağzına ait sözcük kullanımıyla zengin bir söz varlığı meydana getirmiştir. Yazar, eserinde rahat bir üslup benimsemiş, sıcak ve samimi bir sohbet üslubunu kullanmıştır. Bu çalışmada hayvancılık kavram alanı ile ilgili söz varlığı incelenip değerlendirilmiştir. Bu romanda Abbas Sayar’ın yaşam tarzı hâline gelen çiftçiliğe ait sözleri ve hayvanlara verdiği isimler görülmektedir. Eserde geçen hayvanlarla ilgili sözler ve karşıladıkları anlamlar üzerinde durulmuştur. Makalenin yazılış amacı Yılkı Atı romanının hayvancılıkla ilgili söz varlığını belirlemek ve hayvancılıkla ilgili söz varlığı üzerine yapılan çalışmalara katkı sağlamaktır. Anahtar Sözcükler:

Anahtar Kelimeler

Yılkı Atı, Abbas Sayar, söz varlığı

Vocabulary Related to farming in the Novel Yılkı Atı

Öz

Culture is a comprehensive collection of material and spiritual values. Culture encompasses the language, ethics, thoughts, lifestyle, beliefs, and everything related to society. Vocabulary is also a reflection of culture. Culture plays a significant role in enriching vocabulary. The vocabulary of an advanced culture is also advanced. Vocabulary reflects the culture, language, and lifestyle of a society. The level of development of a society's language is parallel to the richness of its vocabulary. The diversity of meanings that words acquire indicates the level of development of a culture. The more words in a language gain multiple connotations and metaphoric meanings, the deeper and richer the language becomes. It is possible to find traces of authors'own lives in their works. Authors reflect their thoughts, emotions, and perspectives on life in their works. Every author is influenced by their own culture and reflects it in their works. In the novel "Yılkı Atı," Abbas Sayar has showcased the richness of his culture's vocabulary. In Abbas Sayar's novel, folk proverbs and idioms belonging to the local dialect hold a significant place within the rich vocabulary he presents. Abbas Sayar was born and raised in Yozgat and was involved in farming, which is thecentral theme of his novels. In "Yılkı Atı," the author narrates the story of a horse released into nature using a language close to the local dialect. In this novel, we encounter words specific to the local dialect, slang words, terms related to farming and animal husbandry, and idiomatic expressions. The author has created a rich vocabulary by using words from the local dialect. In his work, the author adopts a relaxed style and uses a warm and friendly conversational tone. This study examines and evaluates the vocabulary related to the concept of animal husbandry. The words related to farming that have become part of Abbas Sayar's lifestyle and the names he has given to animals can be seen in this novel. The article focuses on the words related to the animals mentioned in the work and their meanings. The purpose of this article is to determine the vocabulary related to animal husbandry in the novel "Yılkı Atı" and contribute to the research on vocabulary related to animal husbandry.

Anahtar Kelimeler

Yılkı Atı, Abbas Sayar, vocabulary

Kaynakça

• Aksan, Doğan. Her Yönüyle Dil ve Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK, 2011.
• Aksan, Doğan. Türkçenin Sözvarlığı (1. Baskı b.). Ankara: Engin Yayınevi, 2006.
• Banguoğlu, Tahsin. Türkçenin Grameri (10. Baskı b.). Ankara: TDK Yayınları, 2015.
• Çotuksöken, Yusuf. “Bir Dilin Sözvarlığı”. Varlık 987 (1989): 11
• Ergin, Muharrem. Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayın Tanıtım, 2004.
• İlhan, Nilüfer. “Edebiyat Sosyolojisi Açısından Abbas Sayarı'ın Romanları”. Ciu Cyprus Internatıonal Unıversty 21.81 (2015/1): 107-24.
• Korkmaz, Zeynep. Gramer Terimleri Sözlüğü (3. Baskı b.). Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları, 2007.
• Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (Cilt 2). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2010.
• TDK. Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları, 2005.