Etik İlkeler
Kün’de, bilim ve yayıncılık etiğine bağlı bir dergicilik anlayışı yürütülür. Buna göre yazarlar, editörler, yayın kurulu ve hakemlerin sorumlulukları ve uyması gereken ilkeler aşağıda belirtilmiştir.
Yayın Etiği
Kün: Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (Kün) Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics, COPE) tarafından hazırlanan Yürütme Kılavuzu (Code of Conduct) ve Uygulama Rehberi’ni (Best Practice Guidelines) esas alır. Editörler, COPE Rehberi’nin ilgili bölümünü (COPE Guidance for Editors) izlemekle yükümlüdürler. Hakemler ise Rehber’in kendilerine ayrılan kısmını (COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers) dikkate almalıdırlar.
Dergimizde yayımlanan makaleler ile kuramsal ve uygulamaya yönelik literatüre ve bilgi birikimine katkıda bulunmayı hedeflemekteyiz. Bu katkının kalitesi, yazarların ve onları destekleyen kurumların ortak çaba ve çalışmalarının kalitesinin doğrudan yansımasıdır. Kün’de Kör Yayın Kurulu ve Çift Kör Hakemlik değerlendirme süreçleri uygulanır. Dergimizde hakemlik sürecinden geçtikten sonra yayımlanan makaleler bilimsel yöntemlere uygun olmalıdır. Bu çaba içerisinde etik standartlara uymak, bilimsel çalışma ile ilgili tüm taraflar, yazar, dergi editörü, hakem, destekleyen kuruluşlar ve yayımcı için önemlidir.
Dergimizde yayımlanan makalelerde ve diğer metinlerde Araştırma ve Yayın etiğine uyulmaktadır.
Dergimizde aşağıdaki başlıklar altında yer alan etik standartlara uyulmasına azami özen göstermekteyiz:
1. Yazarın sorumlulukları
Yazarlar, kaynakça listesini makalelerinin sonuna eklemelidirler. Makalenin hazırlanmasında yararlanılan tüm kaynaklar kaynakça listesinde yer alır. Yazarlar, finansal destek aldıkları kurumları makale sonunda açıkça belirtirler ve destek alınan kurumla yazarlar arasında herhangi bir çıkar çatışması bulunmadığını beyan ederler. Yazarlar intihal yapmazlar ve sahte veri üretmez/kullanmazlar. Dergimize gönderilen yazılar intihal tarama programları ile taranırlar. Yazarlar aynı araştırmayı birden fazla dergide yayımlamamakla yükümlüdürler.
Yazarlar tehlikeler ve insan veya hayvan konulu riskler dahil olmak üzere etik kurul onayı gerektiren tüm durumlarda, ilgili etik kurullardan önceden izin almakla yükümlüdürler. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) makalenin "Yöntem" bölümünde ve ayrıca makalenin son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.
Dergiye gönderilen veya dergide yayımlanan tüm makalelerde kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir. Telif hakkına sahip materyal kullanımı için telif hakkına sahip olan kişi veya kurumdan izin alınmış olmalıdır.
Yazarlar yayın inceleme (hakemlik) sürecine katılırlar. Hakem değerlendirme raporlarını dikkate alırlar ve gerekli düzeltme/değişiklikleri yaparlar. Yazarlar yaptıkları tüm düzeltme ve değişiklikleri Editör’e yazdıkları bir mektupta açıklarlar. Hakemlerin görüşlerine/düzeltme önerilerine katılmayan yazarlar, bu görüş ve önerilere neden katılmadıklarını Editör’e yazdıkları mektupta belirtirler.
Bilimsel araştırma makalelerinde tüm yazarlar önemli oranda araştırmaya katkıda bulunmalıdır.
Yazarlar, makaledeki tüm verilerin gerçek ve özgün olduğunu beyan ve kabul ederler.
Gerekli durumlarda tüm yazarlar makalelerini geri çekmek ve hataların düzeltilmesini sağlamak ile yükümlüdürler.
2. Hakemlerin sorumlulukları
Hakemlerin yaptıkları değerlendirmeler tarafsız olmalıdır. Makaleleri inceleyen hakemler araştırmayla, yazarlarla ve/veya araştırma fon sağlayıcıları ile çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.
Hakemler, tespit ettikleri ölçüde yayımlanmış ancak atıfta bulunulmamış eserleri belirtmelidirler.
Kontrol edilmiş makaleler hakemler tarafından gizli tutulmalıdır. Hakemler editoryal kararlara katkıda bulunurlar ve hakemlik sürecini gizlilik içinde yürütürler. Hakemler, değerlendirme süresini makul bir seviyede tutmaya özen gösterirler. Değerlendirmelerini gecikmeksizin editörlere iletirler.
3. Editörlerin sorumlulukları
Editörler bir makaleyi kabul etmek veya reddetmek ile ilgili tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptirler.
Editörler kabul veya reddettiği makalelerin yazarları veya makale konusu araştırma ile çıkar çatışması içerisinde olmamalıdırlar. Gönderilen makalelerde hatalar bulunduğu zaman düzeltmenin yayımlanmasını ya da geri çekilmesini desteklemek, hakemlerin ismini saklı tutmak editörlerin sorumluluğundadır. Kün, ticari kazancın editoryal kararlarda tesirinin olmamasına büyük önem verir.
Etik konularla ilgili yayın yükümlülüğü
Yayın kurulu, yayın etiği standartlarını izler ve korur. Akademik ve etik standartlardan ödün vermemek adına her zaman düzeltmeleri, açıklığa kavuşturmaları, geri çekmeleri ve gerekliyse özürleri yayımlamaya açıktırlar. Yayın kurulu intihal ve sahte veriye engel olmak için azami özeni gösterirler.
Kün, diğer yayın, ticaret ve sanayi kuruluşlarıyla etik sorunlara, hatalara ve geri çekilmelere standart koymak için yakın bir iş birliği sürdürmektedir. Gerekli olması halinde hukuki ve yasal inceleme için yakın bir çalışma içine girmeyi kabul eder.
İntihali Ortaya Çıkarma
Kün, yayıncılık etiği ile ilgili her durumda, özellikle şüpheli, yinelenen yayınlar olması durumunda veya intihal durumlarında bu durumun öğrenilmesinden hemen sonra gerekli düzeltmeleri yapmayı ve yayımlamayı bilim camiasına taahhüt eder. İntihal durumunun önlenmesi için bilinen web tabanlı intihal programları Kün editörlerince kullanılır.
Okuyucu Kün’de yayımlanan bir makalede önemli bir hata veya yanlışlık fark ettiğinde ya da editoryal içerik ile ilgili herhangi bir şikâyeti (intihal, yinelenen makaleler vb.) olduğu durumlarda editörlerle iletişime geçerek (kundergisi@kapadokya.edu.tr) şikâyette bulunabilir. Şikâyetler gelişmemiz için fırsat sağlayacağından şikayetleri memnuniyetle karşılarız, hızlı ve yapıcı bir şekilde geri dönüş yapmayı amaçlarız.
Gelen Yazıların Değerlendirilmesi
Kün’de Kör Yayın Kurulu ve Çift Kör Hakemlik değerlendirme süreçleri uygulanır. Yayımlanmak üzere gönderilen yazılar, öncelikle sayı sorumlusu yardımcı editör tarafından biçim ve yayın ilkeleri açısından incelenir, intihal denetimi yapılır. Bu yönleriyle uygun bulunmayan yazılar yazarına geri gönderilir. Uygun bulunan yazılar, yazarının kimliğini açığa çıkaracak bilgiler gizlendikten sonra yayın kuruluna sunulur. Yayın kurulu yazıları bilimsel nitelik, özgünlük ve derginin bütünlüğü açısından değerlendirir. Uygun görülen makaleler için çift kör hakemlik süreci, inceleme ve çeviriler için sorumlu editör değerlendirmesi başlatılır. Bölüm editörleri yazıları kendileri inceleyebilir ya da yayın kurulunda belirlenecek hakemlere gönderebilir.
Hakemler kendilerine verilen süre içerisinde değerlendirme yaparlar. Değerlendirmelerinde bilimsel etik ilkelerini gözetir, akademik görgü kuralları çerçevesinde yapıcı bir dil kullanır ve yansız olurlar. Makale yayımlanana kadar değerlendirme yaptıkları metinleri paylaşmaz, gizlilik ilkesine bağlı kalırlar. Yazarın kimliğini ifşa edebilecek bilgileri fark ettiklerinde ve çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında makaleyi değerlendirmeyi reddederek editörlere bilgi verirler.
Hakem raporlarına göre yazardan düzeltme yapılması istenebilir. Yazar, hakemlerin ve gerektiği hâllerde yayın kurulunun eleştiri, öneri ve düzeltme taleplerini dikkate alır; metin üzerindeki değişiklikleri ve varsa geri çevirdiği önerileri gerekçeleriyle belirten bir rapor hazırlar. Gözden geçirilmiş metinler, sayı sorumlusu yardımcı editör tarafından hakem raporlarıyla karşılaştırılarak değerlendirilir. Yazıların son şekline göre baş editörler yayım kararı verir. Yayım kararı verilen yazılar, sorumlu yardımcı editör tarafından yazım, noktalama, metin içi referanslar ve kaynakça açısından derginin standartlarına uygun hâle getirilmek üzere son bir kez okunur.
Hakem raporlarından biri olumlu, diğeri olumsuz olduğu takdirde, yazı üçüncü bir hakeme gönderilebilir veya yayın kurulu son kararını raporlar üzerinden verebilir. Yayım kararı verilen yazılar kabul tarihi itibariyle sıraya konulur ancak editörler, dosya hazırlama, güncellik, gereklilik ve bütünlük gibi dergiciliğe bağlı birçok nedenle kimi değişiklikler yapabilir.
Dizilmiş yazılar açık erişime sunulmadan önce son okuma için yazarına gönderilir. Yazar bu aşamada zorunlu, küçük düzeltmeler talep edebilir ama yazının yeniden dizilmesini gerektirecek büyüklükte düzeltme isteyemez. Yayım aşamasına gelmiş makaleler için yazarlardan Yayın Hakkı Devir Formu’nu imzalaması istenir.