Cognisance Issue of Women’s in Paradise: The Specific to Ibn Taymiyyah and D̲j̲alāl al-Dīn al-Suyūṭī.

Yıl 2021, Sayı: 3, 145 - 156, 20.06.2021

Sevda Aktulga Gürbüz

Öz

The issue of Ru’yet is one of the unseen issues that have been discussed throughout history. There are debates about seeing Allah in the hereafter within the Islamic groups too. Factions such as Mu’tezile, Şîâ regard the ru’yet as impossible by interpreting evidence of transference. Based on the source of Holy Quran and Hadith, it is accepted in the Ahl al-Sunnah belief that Allah will appear to the believing servants in Paradise. However, sects such as Mu’tazila and Shi’ah deny the news that appear in the shari’ah about Ru’yet, on the basis of wisdom, in accordance with the principles of tawhid. In the discussions of Ru’yet that started with whether God is seen or not, the issue of whether women can attain this honor in Paradise was added. Celaleddin as-Suyûtî, who is one of the scholars of Ahl as-Sunnah, claims that even if he sees that women will not see Allah in general in Paradise, this situation will only happen at certain times. Ibn Taymiyya, who lived 180 years before Imam Suyûtî, states that in response to the same understanding in his own time, stating that Nasses (written laws in Islamic jurisprudince) are addressed to the community, women will have the honour of Ru’yet together with men in the afterlife. The most comprehensive assessment on whether women will see God in Paradise was made by Imam Suyûtî and Ibn Taymiyye. The general evaluations of the two scholars on this subject, which was discussed within the framework of the same Nasses are important in terms of understanding the subject. The way of interpration of these scholars in the hereafter, in which the ahl al sunnah are reasonably accepted as wajib, Show that they are not independent from the conditions of their era. Since the right to dream is an evaluation based on personality and regardless of the gender, which is not the choice of anyone, writing and discussing the subject in Kurdish is also important in terms of enriching the scientific and intellectual life.

Anahtar Kelimeler

cognisance, heaven, woman, D̲jalāl ̲ al-Dīn al-Suyūṭī, Ibn Taymiyyah

MIJARA RU’YETA JINAN LI BIHIŞTÊ: MÎNAKA ÎBN TEYMIYE Û CELALEDÎNÊ SUYÛTÎ

Öz

Çawa ku tê zanîn Îslam, li ser esasê eqlî û naklî hatiye bînakirin. Piştî dinyayê baweriya jiyana bi axretê jî ji esasê baweriya îmanê hatiye qebûl kirin û zanîn. Di axretê de Ru’yet, ango dîtina Xweda, yek ji meseleya axretê ye ku di nav alimên Îslamê de hatiye niqaşkirin. Dîtina Xweda di axretê de wekî mijarek xeybê hatiye zanîn ku ev mesele di nav alimên mezheban de bûye mijara niqaşê. Di Qur’ana Pîroz û hedîsan de derbas dibe ku Xweda dê xwe bi evdên mu’mîn bide nîşan. Ev nêzîkbûn wekî baweriya Ehlê Sunetê tê qebûlkirin. Firqeyên wekî Mutezîle û ehlê Şîe, derbarê mijara ru’yetê de li ser nêzîkbûna eqlî çûne û ev mijarên wiha bi pîvana eqil û mentiqê nirxandine. Wan mezheban, ev mijar li gor prensîbên tewhîdê zanîne û dîtina bi vî şiklî înkar kirine. Di peroblema dîtina Xwedê ya di axretê her çiqas bûye mijara niqaşê, di eynî wextî de dîtina jinan ya Xwedê jî wek mijareke din derketiye holê. Li gor angaştek dînî jin dê di axretê Xwedê nebînin. Yek yên xwediyê vê angaştê jî alimê Ehlê Sunetê yê mezin Îmam Celaledînê Suyûtî ye. Ew dibêje ku di bihiştê de jin Xwedê bi awayekî gelemperî nabînin. Li gor Îmam, ger Xwedê bibînin jî, îddîa dike ku yê tenê di demên kifşe de bibînin. Îbn Teymiye jî di vê babetê de axiviye û di vê derbareyî de çend tişt gotine. Îbn Teymîye, nêzîkî 180 sal beriya Îmam Suyûtî jiyaye. Ev Îmam jî di vê mijarê de xwediyê wê fikrê ye ku, jin di cinnetê de dê wekî mêran Xwedê bibînin. Lewre ev ru’yet mafê hemî bawermendan e. Ev mijar, di eynî wextî de di hedîs û nessên dînî bi awayekî berfireh hatiye nirxandin ku emê lêkôlînê bikin.

Anahtar Kelimeler

Ruyet, Jin, Bihişt, Ehlê Sunnet, Celaleddînê Suyutî, Îbn Teymiye

Cennette Kadınların Ru’yeti Meselesi: İbn-i Teymiyye ve Suyuti Örneği

Öz

Bilindiği gibi İslam dini, aklî ve naklî deliller ve naslar uzerine bina edilmiştir. Bundan dolayı nakli bir delil olarak bu dünyadan sonra ahiret inancı, bir iman esası olarak kabul edilmiştir. Ahiret hayatında da Ru’yet, yani Allah’ı görme, ahirete ait bir mesele olarak İslam âlimleri arasında tartışılmıştır. Ahirette Allah’ı görme meselesi, gaybî bir konu olarak mezhep âlimleri arasında da tartışma konusu olmuştur. Kur’an ve hadis muktesebatı içinde geçtiği üzere yüce Allah, kıyamet gününde zatını Mumin kullarına gösterecektir. Bu inançta Ehl-i Sunnetin bir inancı olarak kabul görmektedir. Buna karşın Mutezile ve Şia gibi mezhepler, kendi aklî ve mantıkî yaklaşımlarına göre bunu kabul etmemişlerdir. Bu mezhepler, ru’yet meselesini tevhid prensipleri açısından değerlendirerek bu konuyu bir noktada inkâr etmişlerdir. Nasıl ki ahirette Allah’ın görülmesi Müslümanlar arasında tartışma konusu olduysa, aynı şekilde ahirette Yüce Allah’ın kadınlar tarafından görülüp görülmeyeceği meselesi de ayrı bir tartışma konusu olmuştur. Nitekim Ehl-i Sünnet âlimlerinden Îmam Suyûtî, ahirette kadınlar Allah’ı genel anlamda göremeyeceklerdir. Eğer görecek olsalar da ancak belli zaman dilimlerinde göreceklerdir. Bu konuda diğer bir göruş te İbn-i Teymiyye’ye aittir ki onun da bu konudaki görüşleri meşhurdur. İbn-i Teymiyye, İmam Suyuti’den 180 yıl önce yaşamış bir âlimdir. İbn-i Teymiyye, bo konuda farklı bir fikre sahip olarak ru’yeti bütün inananların hakkı görur. Bu konu, aynı zamanda Kur’an, hadis ve diğer İslamî kaynalarda da geçmektedir. Biz de bu konuda bir araştırma yaparak İnançlı Kürt okuyucuların istifadesine sunmak niyetindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Ehl-i Sünnet, Rüyet, Kadın, Celaleddin Suyuti, İbn-i Teymiye

Kaynakça

• Bağdâdî, Abdulkâhir, Kitâbu Usûlû’d-dîn, werger Ömer Aydın, İstanbul: İşaret Yayınları, 2016.
• Cevzi, İmam Ebu’l-Ferec Cemalûddin Abdurrahman Ali b. Muhammed, Zadü’l-mesir fî ilmi’t-tefsir, werger Abdulvehhab Öztürk, İstanbul: Kahraman Yayınları, 2015.
• es-Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî, İsbâlü’l-kisâʾ ʿale’n-nisâʾ , Beyrût: Dâru’l Kütübi’l-İlmiyye, 1985.
• _____, Tefsîrül Celâleyn, werger Ali Rıza Kaşeli, İstanbul: Sağlam Yayınları, 2016.
• _____, el-Muncem fi’l Mu’cem: Mu’cemu Şuyuhi’s-Suyûtî, tahk.: İbrahîm Bacis Abdulmecîd, Beyrût: Dâru İbn Hazm, 1995.
• Firuzâbadî, Muhammed, Tenvirü’l-mikbâs min tefsîr-i İbn Abbas, İstanbul: İlkharf Yayınevi, 2016.
• Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed b. Ahmed, el-İktisâd fi'l-i’tikâd, werger Kemal Işık, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 197.
• ______,İhyâu ‘Ulumid’-Dîn, werger Ahmed Serdaroğlu, İstanbul: Bedir Yayınevi, 1975.
• Harpûtî, Abdullatif, Tenkîhu’l-kelâm fî ‘akâidi ehli’l-İslâm, werger Fikret Karaman, İstanbul: Çelik Yayınevi, 2016.
• Harrânî, Ebü’l-Abbâs Takıyyüddîn Ahmed b. Abdilhalîm b. Mecdiddîn Abdisselâm, Mecmûu Fetâvâ, Riyad: Muhalledü’s-Sâdisu, 2004.
• Hemedânî, Kadı Abdulcebbar b. Ahmed el-, el-Muğnî fî etbvâbi’t- tevhîdi ve’l-adl (Rü’yetu’l-Bâri), thk. M. Mustafa Hilmi, yy: Dârü'l-Mısriyye li't-Te'lif ve't-Terceme, ts.
• Heysemî, Ebû’l Hasan el-, Mecmau'ʹz-zevâid ve menbau'ʹl-­fevâid, Kâhire: Mektebetü’l Kudsî, 2015.
• İbn Kesîr, İmâduddîn Ebu'l-Fidâ, Tefsir’ül-Kur’ân’il-Azîm, werger Abdulvehhab Öztürk, İstanbul: Kahraman Yayınları, 2014.
• ______, en-Nihâye fî’l-fiteni’l-melâhim, thk. Muhammed Ahmed Abdülazîz, Beyrût: Dâru’l-Cîl, 1988.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr el-, Kitâbü’t-Tevhîd, werger Bekir Topaloğlu ve diğerleri, İstanbul: İsam Yayınları, 2003.
• Mevdûdî, Tefhîmu’l-Kur’ân, werger Kurul, ts.
• Müslim, İbnü’l-Haccâc, Sahîh-i Müslim, Beyrût: Dâru Tayyibe, 2008.
• Nesefî, Ebû Hafs Necmeddin Ömer b. Muhammed en-, Akâidü’n-Nesefî, İstanbul: Bayrak Yayıncılık, 2016.
• Nesefî, Ebü’l-Muîn Meymûn b. Mu‘temid en-, Tabsıratü’l-Edille, thk. Hüseyin Atay, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları,1993.
• Râzî, Fahreddin, el-Muhassal, werger Hüseyin Atay, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, ts.
• Sâbûnî, Ebû Muhammed Nûruddîn Ahmed b. Mahmûd b. Ebî Bekr es-, el-Bidaye fî usuli’d-dîn, werger Bekir Topaloğlu, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1979.
• Taberânî, Ebû'l-Kâsım Süleyman et-, el-Mu'cemu'ʹl-evsât, thk. Mahmûd et-Tahhân, Riyad: Mektebetü'ʹl-Maârif, 1987.
• Teftâzânî, Sa’düddîn Mes’ûd b. Fahriddîn Ömer b. Burhâniddîn Abdillâh el-Herevî, Şerhu’l-akâ’id, werger Süleyman Ateş, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2016.
• Temiz, Rabia Zahide, “Suyûtî’nin ‘İsbâlu’l-kisâ ale’n-nisâ’ Adlı Eseri ve Mümin Kadınların Ahirette Allah’ı Görmeleri (Ru’yetullah) Meselesi”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 34, 2016, 173-220.
• Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed et-, Süneni Tirmizî, thk. Beşşar Avvad, Beyrût: Dâru Gureba el-İslâmiyye, 1996.