İSTANBUL’DA KAMU HASTANELERİNDE SAĞLIK HİZMET SÜREÇLERİNDE BEKLEME SÜRELERİNİN ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 3, 526 - 532, 31.12.2022

Büşra Teyin , Pakize Yıgıt , Olcay Özen , İlker Köse , Sabahattin Aydın

https://doi.org/10.24938/kutfd.1133166

Öz

Amaç: İstanbul’daki kamu hastanelerindeki 2016 yılında bulunan çocuk sağlığı ve hastalıkları, iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum polikliniği ile genel cerrahi polikliniğine başvuran hastaların ayakta tedavi süreçlerindeki bekleme sürelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel, retrospektif tanımlayıcı olarak yapılan çalışma kapsamında, araştırmanın evrenini 2016 yılındaki İstanbul’da hizmet veren 2. ve 3. basamak sağlık kurumlarında ayaktan tedavi başvuruları; örneklemi ise 2016 yılındaki 2. ve 3. basamak sağlık kurumlarındaki çocuk sağlığı ve hastalıkları, iç hastalıkları, genel cerrahi ile kadın hastalıkları ve doğum polikliniğine tedavi amaçlı başvuran ve muayene işlemi gerçekleştiren 847.972 hasta başvurusu oluşturmaktadır. Çalışmada ortalama, standart sapma, medyan, kartiller, yüzdelikler gibi tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra, değişkenlerin karşılaştırılması için bağımsız örneklem t-testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmada sağlık kurumlarına başvuru yapan hastaların %71,9’unun kadın, %28,1’inin erkek ve yaş ortalamaları 35,14 (20,35) olduğu belirlenmiştir. Çalışmadaki bekleme süresi ortalamasının 17,2 (27.19) dk olduğu saptanmıştır. En yüksek bekleme süresi kadın hastalıkları ve doğum polikliniklerinde 20,52 (24,07) dk yaşandığı belirlenmiştir. Sağlık hizmet basamağına göre ise üçüncü basamak sağlık kurumlarında ortalama bekleme süresinin 18,24 (22,07), ikinci basamak sağlık hizmetlerinden daha yüksek olduğu 15,93 (32,92) sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Sağlık hizmet basamağına göre ise üçüncü basamak sağlık kurumuna başvuran hastaların oranının ikinci basamak sağlık kurumuna başvuran hastalardan fazla olduğu ve üçüncü basamak sağlık kurumlarında bekleme süresinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sağlıkta hizmet kalitesinin arttırılabilmesi için özellikle kadın-doğum polikliniklerinde bekleme sürelerinin azaltılması için çalışmalar yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Ayaktan tedavi hizmetleri, elektronik sağlık kayıtları, hastane, ayaktan hastalar, sağlık hizmetleri

Analysis of Waiting Times in Healthcare Processes in Public Hospitals in İstanbul

Öz

Objective: It is aimed to determine the waiting time in the outpatient treatment processes of pediatric, internal diseases, general surgery and obstetrics and gynecology outpatient clinics in public hospitals in Istanbul in 2016.
Materials and Methods: Within the scope of the cross-sectional, retrospective descriptive study, the population of the research was the outpatient treatment applications in 2016 at the secondary and tertiary public health care institutions serving in Istanbul; the sample was obtained from 847.972 applicants who performed outpatient examinations in the pediatric, internal medicine, general surgery and gynecology and obstetrics outpatient clinics in secondary and tertiary health care institutions in 2016. In the study, in addition to descriptive statistics such as mean, standard deviation, median, quartiles, and percentiles, and independent samples t-test was used to compare variables.
Results: It was determined that 71.9% of the applications in the study belonged to female applicants, 57.9% of them belong to tertiary care hospitals. The mean age of these applications was determined as 35.14 (20.35) years. The mean waiting time in the study was found to be 17.27 (27.19) minutes. It was determined that the highest waiting period was experienced in gynecology and obstetrics outpatient clinics 20.52 (24.07) minutes. It was determined that the average waiting time was higher in tertiary health care institutions 18.24 (22.07) minutes, than secondary health services level 15.93 (32.92) minutes.
Conclusion: To increase the quality of health services, studies should be carried out to reduce waiting times, especially in tertiary care hospitals and obstetrics and gynecology outpatient clinics.

Anahtar Kelimeler

Ambulatory care facilities, electronic health records, hospital, outpatients, health service

Kaynakça

• Kılıç CH, Tarım M. The Measurement of disabled people’s perceive about health service quality: A sample of hospital. Sağlık Akad Derg. 2020;7(2):83-91.
• Huq Z. A TQM evaluation framework for hospitals: Observations from a study. Int J Qual Reliab Manag. 1996;13(6):59-76.
• Cezlan EÇ. Sağlık Kurumlarında Kalite Yönetimi ve Analitik Düşünme. In: Demir Uslu Y, editor. Sağlık Yönetiminde Analitik Düşünme. 1st ed. İstanbul: Nobel Bilimsel Eserler; 2022: 143-58.
• Kağan G, Zelka M. Evaluation of Patient Satisfaction from Centralized Hospital Appointment System in The Anatolian Side of Istanbul Province. In: Arslan H, Icbay MA, Dragoescu AA, editors. Current Perspectives in Social Sciences. Poland: E-BWN; 2017:175.
• Ikwunne TA, Orji R. Personalized persuasive messaging system for reducing patient’s dissatisfaction with prolonged waiting times. CEUR Workshop Proc. 2016;1582:74-82.
• Eilers GM. Improving patient satisfaction with waiting time. J Am Coll Heal. 2004;53(1):41-8.
• Nottingham QJ, Johnson DM, Russell RS. The effect of waiting time on patient perceptions of care quality. Qual Manag J. 2018;25(1):32-45.
• McCarthy K, McGee HM, O’Boyle CA. Outpatient clinic waiting times and non-attendance as indicators of quality. Psychol Heal Med. 2000;5(3):287-93.
• Viberg N, Forsberg BC, Borowitz M, Molin R. International comparisons of waiting times in health care - Limitations and prospects. Health Policy (New York). 2013;112(1-2):53-61.
• Anderson RT, Camacho FT, Balkrishnan R. Willing to wait?: the influence of patient wait time on satisfaction with primary care. BMC Health Serv Res. 2007;7:31.
• Leddy KM, Kaldenberg DO, Becker BW. Timeliness in ambulatory care treatment. J Ambul Care Manage. 2003;26(2):138-49.
• Feddock CA, Hoellein AR, Griffith CH, Wilson JF, Bowerman JL, Becker NS et al. Can physicians improve patient satisfaction with long waiting times? Eval Heal Prof. 2005;28(1):40-52.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı. Hizmet kalite standartları rehberi. In: AYDIN Sabahattin DM, editor. Ankara; 2008:1-175.
• Acar M. Kuyruk ve randevu sistemleri: Hastane poliklinik hizmetlerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara; 2005.
• Kağan G. İstanbul ili Anadolu yakasında merkezi hastane randevu sisteminin hasta memnuniyeti açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul; 2014.
• Barlow GL. Auditing hospital queuing. Manag Audit J. 2002;17(7):397-403.
• Akgün H, Kılıçarslan M. Merkezi hekim randevu sistemi ve randevusuz hastaların bekleme sürrelerine yönelik çalışma: Bir kamu hastaneyi örneği. TURAN Strat Araştırmalar Merk. 2021;13(49):112-21.
• Özen O. Kamu hastanelerinde tanı ve tedavi̇ süreçlerinde bekleme sürelerinin analizi̇. İstanbul Medipol Üniversitesi; 2020.
• Mardiah FP and Basri MH. The analysis of appointment system to reduce outpatient waiting time at Indonesia’s public hospital. Hum Resour Manag Res. 2013;1(3):27-33.
• Topak F, Ünal KA. Hastaların bekleme sürelerinin değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Derg. 2016;(11):15-26.
• Karahan A, Gürpınar K. Hastanelerde kuyruk ve randevu sisteminin etkinliği üzerine bir araştırma: Afyon Devlet Hastanesi örneği. Sos Ekon Araştırma Derg. 2009;9(17):155-72.
• Özer Ö, Kar A, Songur C, Sönmez V, Şahin İ. A Simulation modelling study: The case of department of gynecology and obstetrics of a university hospital, Turkey. Ege Akad Bakış. 2014;14(4):531-40.
• Tekin B. Sağlık Hizmeti Sistemlerinin Etkinliği: Bir Kamu Hastanesi ve Özel Hastane Karşılaştırması. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sos Bilim Enstitüsü Derg. 2015;6(1):483-506.
• Evirgen H, Yorulmaz M. Merkezi hekim randevu sistemi (MHRS): Bir kamu hastanesi örneği. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Derg. 2019;7(16):432-43.