AKKARAMAN, SAKIZ X AKKARAMAN MELEZİ F1 KOYUNLARININ SÜT VERİMİ VE MEME ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2001, Cilt: 41 Sayı: 2, 0 - 0, 01.12.2001

Mehmet Yardımcı Ceyhan Özbeyaz

Öz

Bu araştırma Akkaraman, Sakız x Akkaraman melezi Fı koyunlarının süt verimi ve meme özelliklerini incelemek amacıyla yapılmıştır.Araştırma 1999 yılında, Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü’nde, 2 yaşlı 9 baş Akkaraman koyun ile 30 baş Sakız x Akkaraman Fı melez koyun üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada, laktasyonun 30, 60, 90, 120 ve 150. günlerdeki ortalama günlük süt verimi Akkaraman grubunda sırasıyla; 400.0, 431.1, 401.1, 222.2, 124.0 g, Fı grubunda ise 472.0, 488.0, 378.0, 214.3, 94.7 g olmuştur. Aynı günlerdeki eklemeli toplam süt verimi Akkaraman grubunda 11.0, 24.0, 36.8, 44.9, 51.7 kg; Fı grubunda 13.2, 28.0, 40.4, 47.9, 57.1 kg bulunmuştur. Laktasyon süresi ve süt yağ oranı Akkaraman grubunda 148.4 gün ve %5.86, Fı grubunda 153.4 gün ve %5.75 olmuştur. Pik süt verimi Akkaraman grubunda 75. gün, Fı grubunda ise 45. gün civarında gerçekleşmiştir. Memenin yerden yüksekliği ve meme başları uzunluğu hariç diğer meme özellikleri pik süt veriminden laktasyon sonuna doğru azalmıştır. Meme yüksekliği, meme genişliği, meme derinliği, meme çevresi ve meme hacmi 60. günde Akkaraman grubunda 15.4, 13.4, 12.8, 47.7 cm ve 1146.7 ml ; Fı grubunda ise 16.3, 14.2, 13.2, 50.1 cm ve 1203.5 ml bulunmuştur. Aynı özelliklerin 150. gün değerleri Akkaraman grubunda 13.7, 11.8, 11.1, 41.5 cm ve 533.8 ml , Fı grubunda 14.2, 12.2, 11.4, 39.5 cm ve 583.0 ml bulunmuştur. Memenin yerden yüksekliği 60 ve 150. günlerde Akkaraman grubunda 30.3 ve 34.2 cm; Fı grubunda ise 31.4 ve 34.3 cm olarak tespit edilmiştir. Orta Anadolu şartlarına uygun ve kuzu eti üretimine yönelik ana ve baba hattı elde etmek amacıyla yapılan bir projenin alt bölümünü teşkil eden bu çalışmada, Sakız x Akkaraman F1 grubunda, Akkaraman grubuna göre bir artış olmakla birlikte beklenen artış görülmemiştir. Ancak F1 grubunda görülen geniş varyasyon, melez grupta süt verimi bakımından iyileştirme yapılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Koyun, Akkaraman, Sakız, Melezleme, Meme Özellikleri, Süt Verimi

A Study on the Comparison of the Milk Yield and Udder Characteristics in Akkaraman and Sakız x Akkaraman Fı Crossbreds

Öz

The aim of this research was to study on the milk yield and udder characteristics of Akkaraman and Sakız x Akkaraman Fı crossbreds. The study was conducted at Lalahan Livestock Research Institute in 1999. Data were collected from two years old ewes of 9 Akkaraman and 30 Sakız x Akkaraman Fı crossbreds. Daily milk yield of the 30th , 60th , 90th, 120th and 150th days of lactation for Akkaraman were 400.0, 431.1, 401.1, 222.2, 124.0 g and for Sakız x Akkaraman Fı crossbreds were 472.0, 488.0, 378.0, 214.3, 94.7 g respectively. Total milk yield for the same days for Akkaraman were11.0, 24.0, 36.8, 44.9, 51.7 kg and for Sakız x Akkaraman Fı crossbreds were 13.2, 28.0, 40.4, 47.9, 57.1 kg respectively. Lactation length and milk fat percentage of Akkaraman and Sakız x Akkaraman Fı crossbreds were 148.4 days, %5.9 and 153.4 days, %5.8. Peak milk yield was determined at the 75th day of lactation for Akkaraman and 45th day of lactation for Sakız x Akkaraman crossbreds Udder characteristics except the height of udder from the floor and length of teat were decreased from the
peak yield to the end of the lactation. The values of the height, width, depth, circumference and volume of udder
for Akkaraman and Sakız x Akkaraman Fı crossbreds were 15.4, 13.4, 12.8, 47.7 cm and 1146.7 ml ; 16.3, 14.2,
13.2, 50.1 cm and 1203.5 ml on the 60th day and 13.7, 11.8, 11.1, 41.5 cm and 533.8 ml; 14.2, 12.2, 11.4, 39.5
cm and 583.0 ml on the 150th day of lactation respectively. The values of the height of udder from the floor of
Akkaraman and Sakız x Akkaraman Fı crossbreds were 30.3 , 34.2 cm and 31.4, 34.3 cm on the 60th and 150th
days.
This study was part of a project that aimed to produce a parent line which will be agreeable for the
conditions of the middle region of Anatolia. Sakız x Akkaraman crossbreds produced more milk than
Akkaraman but it was supposed that they would produce more.

Anahtar Kelimeler

Ewe, White Akkaraman, Chios, Crossbreeding, Milk Yield, Udder Characteristics