İSVİÇRE HÜKÜMET SİSTEMİ

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 127 - 153, 05.12.2016

Ramazan Gülsün

Öz

Demokratik yönetim sisteminde, kuvvetler ayrılığı teorisi gereği, yönetim yetkileri yasama, yürütme ve yargı arasında paylaştırılmaktadır. Hükümet sistemlerinin sınıflandırılmasında yasama ve yürütme organlarının birbirleri ile ilişkileri ve bu ilişkilerin niteliği dikkate alınmaktadır. Hükümet sistemleri dörtlü bir ayrımla, parlamenter, yarı başkanlık, başkanlık ve meclis hükümet sistemleri olarak sınıflandırılabilir. Çalışmanın konusu İsviçre hükümet sistemi, meclis hükümet sisteminin model tipi olarak gösterilse de, meclis hükümet sisteminden ayrılan pek çok özelliği vardır. İsviçre hükümet sistemi, başkanlık, parlamenter ve meclis hükümet sistemlerinin bazı özelliklerini taşıyan karma bir sistemdir. İsviçre modelinin halk egemenliği ve sivil inisiyatifin yönetime katılımının en iyi sağlandığı model olarak genel kabul görmektedir. Bu çalışmada, öncelikle kuvvetler ayrılığı ilkesi ve bu ilkenin hükümet sistemleriyle olan ilişkisi irdelendikten sonra, İsviçre hükümet sistemi ayrıntılı olarak incelenmiştir.

Kaynakça

• ASLAN, Rıza; Kuvvetler Ayrılığı Teorisi ve Uygulamalı Örnekleri, Dora Yayınevi, Bursa, 2009.
• DUVERGER, Maurice; Siyasi Rejimler, Çev. Yaşar Gürbüz, 2. Baskı, Remzi Kitapevi, İstanbul, 1999.
• ELGİE, Robert; “The Classification of Democratic Regime Types: Conceptual Ambiguity and Contestable Assumptions”, European Journal of Political Research, S. 33, 1998.
• EPSTEİN, Leon; “Parliamentary Goverment”, International Encyclopedia of the Social Sciences, edt. David L. Sills, The Macmillan Company and The Free Pres, S. 11, 1968.
• ERDOĞAN, Mustafa; Anayasal Demokrasi, Ankara, 2001.
• ERDOĞAN, Mustafa; Anayasa Hukuku, Orion Yayıncılık, Ankara, 2011.
• HEKİMOĞLU, Mehmet Merdan; Anayasa Hukukunda Karşılaştırmalı Demokratik Hükümet Sistemleri ve Türkiye, Ankara, Detay Yayınevi, 2009.
• GÖREN, Zafer; Anayasa Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2006.
• GÖZLER, Kemal; Anayasa Hukukuna Giriş, Ekin Yayınevi, Bursa, 2012 (Anayasa hukuku).
• GÖZLER, Kemal; Devlet Başkanları, Bursa, 2001.
• GÖZÜBÜYÜK, Şeref; Anayasa Hukuku, Ankara, 1991.
• JAQUE, Jean Paul; Droit constitutionnel et institutions politiques (Anayasa Hukuku ve Siyasal Kuramlar), Moskova, 2002.
• KALAYCIOĞLU, Ersin vd.,; Karşılaştırmalı Siyasi Sistemler, Açıköğretim Fakültesi Yayını, No 1473, 1. Baskı, Eskişehir, 2012.
• KAPANİ, Münci; Kamu Hürriyetleri, Ankara, 1993.
• KARATEPE, Şükrü; ‘‘Hükümet Sistemleri ve Türkiye’’, Yeni Türkiye, S. 51, 2013.
• KUTLU, Mustafa; Kuvvetler Ayrılığı-Temelleri-Gelişimi-Hukuk Devletinin Kökenleri, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2001.
• KUZU, Burhan; “Türkiye İçin Başkanlık Sistemi I”, Liberal Düşünce, C. I, S. 2, Ankara, 1996.
• LIJPHART, Arend; Çağdaş Demokrasiler, Çev. Ergun Özbudun/Ersin Onulduran, Ankara, 1986.
• OKANDAN, Recai Galip; Umumi Amme Hukuku, İÜHF, İstanbul, 1976.
• ONAR, Erdal; “Türkiye’de Başkanlık veya Yarı-Başkanlık Sistemine Geçmesi Düşünülmeli midir?” , Uluslararası Anayasa Hukuk Kurultayı Bildirisi, Ankara, 2000.
• OYTAN, Muammer; “Fransa’da Yürütme Organının Yetkileri ve Güçlü Olma Nedenleri”, AİD, C. 15, S. 1, Ankara, 1982.
• ÖZBUDUN, Ergun; Türk Anayasa Hukuku, Ankara, 1989.
• ÖZKUL, Fatih; 1982 Anayasası’nda Cumhurbaşkanı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bilim Dalı Anayasa Hukuku Bilim Dalı, Ankara, 2011.
• SERİM, Ekrem; “Amerika’da ki Başkanlık Sistemi”, Ankara Barosu Dergisi, S. 3-4, 1983.
• SEZGİNER, Murat; Günümüz Demokrasilerinde Kuvvetler İlişkisi ve 1982 Anayasası’nda Sorunlar, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2010.
• SHUGART, Matthew Soberg, CAREY, M. John; Presidents and Assemblies Constitutional Design and Electoral Dynamics, Cambridge University Press, Cambridge, 1995.
• STAUFFER, Thomas, TÖPPERWIEN, Nicole, THALMAN-TORRES, Urs; Handbook of Federal Countries: Switzerland (Swiss Confederation), edt. Ann L. Griffith, McGill-Queen’s University Press, 2005, s: 343-356.
• TEZİÇ, Erdoğan; Anayasa Hukuku, İstanbul, Beta Yayınevi, 2001.
• TOSUN, E. Gülgün, TOSUN, Tanju; Başkanlık ve Yarı Başkanlık Sistemleri, Alfa Yayınları, İstanbul, 1999.
• TURHAN, Mehmet; Hükümet Sistemleri ve 1982 Anayasası, Diyarbakır, 1989.
• YÜCEL, Bülent; Parlamenter Hükümet Sistemlerinin Rasyonelleştirilmesi ve Türkiye Örneği, Adalet Yayınevi, Ankara, 2009 (Hükümet sistemleri).
• YÜCEL, Bülent; ‘‘Yarı Başkanlık Sisteminin Hükümet Modeli Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma: Fransa Modeli ve Kominizim Sonrası Polonya’’, AÜHFD, C. 52, S. 4, 2003.
• Amerika Birleşik Devletleri Anayasa Metinleri, çev. Muvaffak Akbay, AÜHFD, C. 7, S. 1,2, 1950.
• The Swiss Confederation- a Brief Guide 2001, Swiss Federal Chancellery, 23. Baskı, 2001.