Darbe Günlerinde Ekonomik Görünüm: 15 Temmuz 2016 ile 12 Eylül 1980 Karşılaştırması

Yıl 2016, Sayı: 83, 151 - 160, 01.09.2016

Mehmet Ali İlkaya

Öz

Askerî müdahalenin yaşandığı ülkelerde çoğu zaman olağandışı siyasî, ekonomik, toplumsal problemler yaşanmaktadır. Türkiye, 27 Mayıs 1960 ile başlayan askerî darbe süreçlerinde de birtakım toplumsal problemler yaşamıştır. Yaşanan problemlerin bir kısmının ekonomik problemler olduğu görülmektedir. Bu nedenle ülkenin içinde bulunduğu ekonomik görünüm son derece önemlidir. Bu yazıda, Türkiye’de 15 Temmuz günü yaşanan askerî darbe girişimi sırasında ve en son gerçekleşen 12 Eylül 1980 askerî darbesi dönemindeki ekonomik tablolarının karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Bu amaçla darbe dönemlerinden geriye doğru son üç yılı kapsayan; büyüme rakamları, kişi başına düşen millî gelir miktarı, işsizlik oranları ve enflasyon oranları incelenmiştir.Her iki dönemin ekonomik verileri açısından 15 Temmuz 2016 ile 12 Eylül 1980 arasında önemli farklılıklar görülmektedir. Sadece işsizlik oranı her iki dönemde de aynıdır, bunun dışında kalan makro ekonomik göstergelerde 12 Eylül döneminin aleyhine 15 Temmuz döneminde pozitif veriler görülmektedir. Ekonomik göstergelerdeki pozitif veriler 15 Temmuz darbe girişiminin savuşturulup akim kalmasında son derece etkili olmuştur

Anahtar Kelimeler

15 Temmuz darbe girişimi, 12 Eylül askerî darbesi, darbe, ekonomik göstergeler, sosyal düzen

Economic Outlook of the Coup Days: Comparison of 15 July 2016 and 12 September 1980

Öz

In countries where military coups took place, it is observed that extra ordinary political, economic and social problems had occurred before then. Turkey faced various social problems throughout the periods of military coups whose premier was on 27 May 1960. Among those problems some are economical. That is why the economic prospect of the country is crucial. In this article, a comparison of economic prospects throughout the military coup on 12 September 1980 and the coup attempt on 15 July 2016 is intended. To compare, growth rates, national income per capita, unemployment and inflation rates in three years back then each date are analyzed.In terms of the above mentioned economic data, the two eras –namely 12 September 1980 and 15 July 2016- considerably differ from each other. The unemployment rates are merely almost the same whereas all other macroeconomic indicators along 15 July are far better off than those along 12 September. The positive economic indicators were among the determinant factors in the expelling and then failure of the coup attempt on July 15

Anahtar Kelimeler

15 July coup attempt, 12 September military coup, coup, economic indicators, social order

Kaynakça

• 1939’dan İtibaren Tüfe Oranları, 21 Mayıs, 2013.
• http://armonyy.blogspot.com.tr/2013/05/1939-dan-itibaren-tufe-enflasyon.html (Erişim: 9 Eylül, 2016).
• “2015 Yılı Büyüme Rakamı Açıklandı”, NTV Ekonomi, 31 Mart 2016.
• http://www.ntv.com.tr/ekonomi/2015-yili-buyume-rakami-aciklandi,V0YcKOZU0ku3_ VplFfjMmQ (Erişim: 07 Eylül 2016).
• Enflasyon Verileri, TCMB.
• vds.tcmb.gov.tr/anaweb/enflasyonTR.html (Erişim: 9 Eylül,2016).
• Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ve Kişi Başı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, Türkiye İstatistik Kurumu.
• www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=2218 (Erişim: 7 Eylül, 2016).
• Huntington, Samuel,(1968) Political Order in Changing Societies (Değişen Toplumlarda Siyasî Düzen), Yale University Press, 1968.
• Orta Vadeli Program 2015-2017, Kalkınma Bakanlığı.
• http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/OrtaVadeliProgramlar/Attachments/11/Orta%20Vade- li%20Program%20(2015-2017).pdf (Erişim: 07 Eylül, 2016).
• Şanlısoy, Selim, Türkiye Dönemler Halinde Ekonomik Süreç.
• kisi.deu.edu.tr/userweb/selim.sanlisoy/Türkiye%20ekk%20surec.doc (Erişim: 8 Eylül, 2016).
• Şener, Bülent, (2013) “Askerler Neden Darbe Yapar?”, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü internet sayfası, 15 Temmuz 2013.
• http://www.21yyte.org/tr/arastirma/politik-sosyal-kulturel-arastirmalar-merke- zi/2013/07/15/7107/asker-neden-darbe-yapar (Erişim: 7 Eylül, 2016).
• “Temmuz 2016 Ayı Enflasyon Oranları Açıklandı”, Dünya, 3 Ağustos, 2016.
• http://www.dunya.com/ekonomik-veriler/temmuz-ayi-enflasyon-rakamlari-aciklandi-habe- ri-324642 (Erişim: Eylül 2016).
• “Türkiye İktisat Tarihi, Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Dönemi”, Ekodiyalog.com http://www.ekodialog.com/Turkiye-iktisat-tarihi/dorduncu-bes-yillik-kalkinma-donemi. html (Erişim: 6 Eylül, 2016)
• Tüketici Güven Endeksi Haziran 2016, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 22 Haziran 2016. www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=21845 (Erişim: 9 Eylül 2016).
• “Türkiye 2015’te beklentilerin üzerinde büyüdü: % 4”, BBC Türkçe, 31 Mart, 2016.
• http://www.bbc.com/turkce/ekonomi/2016/03/160331_turkiye_2015_gsyh (Erişim: 8 Eylül, 2016).
• TÜİK (2016), Türkiye, İşsizlik Oranları, 2014,2015, 2016, Türkiye İstatistik Kurumu. http:// www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=21573 (Erişim: 8 Eylül, 2016).
• Wiki Sözlük (20 Temmuz, 2008).
• https://tr.wiktionary.org/wiki/para_%C5%9Fi%C5%9Fkinli%C4%9Fi (Erişim: 8 Eylül, 2016).
• İnsana, siyasete, iktisata ve hayata dair
• çoğulcu liberal bir perspektif için
• Hürfikirleri takip edin www.hurfikirler.com