Dinî Çoğulculuk

Yıl 2013, Sayı: 71, 41 - 64, 01.06.2013

Tülay Demir

Öz

Günümüzde küreselleşmenin de etkisiyle, farklı milletlere, farklı dinî geleneklerin mensuplarına ulaşmak, onlar hakkında bilgi edinmek çok daha kolay hale gelmiştir. Bu süreç, dinler arasında hoşgörü ve diyalog sürecini de etkilemiştir. İşte dinî çoğulculuk düşüncesi, bu farklılıklardan hareket eder. Buna göre, tek bir Gerçek vardır ve tüm dinler aynı Gerçek’e ulaşma çabasındadır. Ancak, farklı lambaların aynı ışığı birbirinden farklı yansıtmasında olduğu gibi, dinî gelenekler de aynı Gerçek’e farklı şekillerde ulaşmayı hedefler. dinî çoğulculuk düşüncesinin temellerinin incelendiği bu makalede, önce dinî çoğulculukla oldukça alakalı olan kapsayıcılık ve dışlayıcılık gibi kavramlardan bahsedilecek, daha sonra bu yaklaşıma belki de en büyük katkıyı sağlayan John Hick’in düşünceleri değerlendirilecek, bu surada, farklı düşünür ve teologlara da yer verilecektir. Son olarak John Hick’in dinî çoğulculuk anlayışının eleştirel noktalarına değinilip, değerlendirmelerle çalışma bitirilecektir.

Kaynakça

• Aslan, Adnan; “Batı Perspektifinde Dinî Çoğulculuk”, İslam Araştırmaları Dergisi, İstanbul, 1998, Sayı: 2, s. 158.
• Aslan, Adnan; “Din ve Geleneksel Bakış Açısı, Seyyid Hüseyin Nasr ile Bir Mülakat”, Bilimna- me Dergisi, 2003, Sayı :6, s. 45.
• Aslan, Adnan; “Dinî Çoğulculuk Problemine Yeni Bir Yaklaşım”, İslam Araştırmaları Dergisi, 2000, Sayı:4, s. 19-20.
• Arıcan, M. Kazım, “Felsefi ve Teolojik Bir Problem Olarak Dinî Çeşitlilik”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, 2011, s. 73-79.
• Atalay, Orhan, “Dinî Çoğulculuk: Tarihsel Gelişimi ve Kutsal Metindeki Sınırları”, Ekev Akademi Dergisi, Cilt:7, Sayı:17, 2003, 18-25.
• Basinger, David, “Religious Diversity: A Philosophical Assesment”, Philosophy of Religion Series, Vol: 3, 2003.
• Bayer, Ali; “Sosyolojik Perspektiften Sekülerleşme ve Din İlişkisine Yeniden Bakış”, Kahra- manmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, SBE, Kahramanmaraş, 2006, (Yüksek Lisans Tezi), s. 37.
• Demirci, Kürşat (2005), Yahudilik ve Dinî Çoğulculuk, Ayışığı Yayınları, İstanbul
• Demirkol, Murat; “Seyyid Hüseyin Nasr’a Göre Ezeli Hikmet ve Geleneksel İslam”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010, s. 273-277.
• Erş, İzzet; “Fritjhof Schuon’un Anlayışı”, Anadolu Aydınlanma Vakfı, s. 13.
• Fabbri, Renaud; “Introductoion to the Perennialist School”, s. 3-5.
• Gürer, Dilâver; “İbn Arabi’de ‘Dinlerin Aşkın Birliği’ ve ‘İbadet Meselesi’ Hakkında Bri Değer- lendirme”, s. 18-20.
• Hick, J. (2002), İnançların Gökkuşağı Dinsel Çoğulculuk Üzerine Eleştirel Diyaloglar, (Çev, Mahmut Aydın), Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Hick, John, “Religious Pluralism and Islam”, Institute for Islamic Culture and Thought, 2005, p. 5-15.
• “İnsan Hakları, Hoşgörü ve Mevlana Sempozyumu”, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, 1994, Konya, No: 72, s. 51.
• Kalın, İbrahim; “Türkiye’nin Çoğulculuk Meselesi”, kaynak: http://arsiv.setav.org/public/HaberDetay. aspx?Dil=tr&hid=8271&q=turkiye-nin-cogulculuk-meselesi, Erişim Tarihi: 02.03.2013.
• Karaağaçlı, Abbas; “Pakistan-Hindistan İlişkileri ve Keşmir Meselesi”, 2011, s. 1. Kaynak: http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view=article&id=1807:- pakistan-hindistan-likileri-ve-kemir-meselesi&catid=177:analizler-hindistan, Erişim Tarihi: 01.05.2013.
• Kılavuz, U. Murat, “Küreselleşen Dünyada Din”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:11, Sayı:2, 2002, s. 195.
• Mcgrath, E. Alister, “The Challenge Of Pluralism For The Contemporary Christian Church”, Jets, Vol:3,Sayı:35, 1992, p.362-370.
• Özcan, Hanifi (2013), Mâtüridî’de Dinî Çoğulculuk, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Pentz, Rebecca, “Hick and Saints: Is Saint-Production A Valid Test?”, Faith and Philosophy, Vol. 8, No:1, January, 1991, p. 97-99.
• Yazoğlu, R. ve H. Aydeniz (2006), Dinî Çoğulculuk: John Hick’in Düşünceleri Etrafında Tartış- malar, İz Yayıncılık, İstanbul.
• Yazoğlu, Ruhattin (2007), Dinî Çoğulculuk Sorunu: John Hick Üzerine Bir Araştırma, İz Yayın- cılık, İstanbul.