İnanç Bakımından Ötekileştirme Araçları Olarak Kitap Kapakları

Yıl 2006, Sayı: 34, 5 - 14, 01.06.2006

İnan Keser

Öz

Dinî gruplar arası farklılıklar ve tarihi uzlaşmazlıklar bilinen bir gerçekliktir ve nadiren de olsa sosyal bilimler tarafından araştırma konusu olarak ele alınmıştır. Farklı dinler arasındaki uzlaşmazlıklar, bu dinlere mensup sosyal bilimciler tarafından sorunsal haline getirilip aşılmaya çalışılırken aynı din içinde yer almasına rağmen kimi inançları nedeniyle birbirinden farklılaşan ve genellikle mezhepler olarak adlandırılan gruplar arasındaki uzlaşmazlıklar ve çatışmalar sıklıkla ihmal edilmiştir. Bu durum genel olarak dinî akımlardan birinin (Sünnîlik, Şiîlik vb.) bir ulusal coğrafyada devlet tarafından meşrû görülmesiyle ilişkilidir. Bunun sonucuysa meşrû kabul edilmeyen akımın ötekileştirilmesi olmaktadır. TDK’nın Türkçe Sözlük’ünde “öteki” şöyle tanımlanmaktadır: “Sözü edilen ya da benzer iki nesneden önem veya konum bakımından uzakta olan.” (TDK 1988: 1740). YKY (Yapı-Kredi Yayınları)’nin sözlüğünde yer alan tanım ise bu tanımla hemen hemen aynıdır: “Sözü edilen ya da benzer iki şeyden önem ya da yer bakımından uzakta olan”. YKY sözlüğünün bu tanımından hareket eden Erkarslan şöyle bir çözümlemede bulunmuştur

Kaynakça

• Ateş, A (1979) “Bâtınîye Maddesi”, İslam Ansiklopedisi içinde, MEB, İstanbul, c. 11, s. 502- 513.
• Bora, T. (1999) Türk Sağının Üç HaliMilliyetçilik, Muhafazakarlık, İslamcılık, Birikim, İstanbul.
• Bozkurt, F. (2003) “Aleviliğin Yeniden Yapılanma Sürecinde Toplum-Devlet İlişkisi”, T. Olsson, E. Özdalga, C. Raudvere (ed.) Alevi Kimliği içinde, Tarih Vakfı Yay., İstanbul, s. 104- 114.
• Dursun, D. (1992) Din Bürokrasisi-Yapısı, Konumu ve Gelişimi, İşaret, İstanbul.
• Erkarslan, Ö. (2002) “Ötekinin Temsili Açısından Salkım Hanım’ın Taneleri Filminin Göstergebilimsel Çözümlemesi”, Kültür ve İletişim, vol. 5, no. 1, s. 10-38.
• Helicke, J. C. (2001) Secularization and International Relatiıons Theory: The Case of Turkey, Yayımlanmamış Master Tezi, Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• İnsel, A. (1990) Türkiye’de Toplumun Bunalımı, Birikim, İstanbul.
• Kıran, Z. (2002) Dilbilime Giriş, Seçkin, Ankara.
• Küçük, M. (2002) “Mezhepten Millete: Aleviler ve Türk Milliyetçiliği”, T. Bora (ed.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik içinde, İletişim, İstanbul, s. 901-910.
• Mahçupyan, E. (1998) “Osmanlı’dan Günümüze Parçalı Kamusal Alan ve Siyaset”, Doğu Batı, no. 75, s. 21-49.
• Milli Eğitim Bakanlığı (1979) İslam Ansiklopedisi, İstanbul: MEB.
• Ocak, Y. (1999) Türkler, Türkiye ve İslam, İletişim, İstanbul.
• Rifat, M. (1992) Göstergebilimin ABC’si, Simavi, İstanbul.
• Schimmel, A. (2001) İslamın Mistik Boyutları, çev. E. Kocabıyık, Kabalcı, İstanbul.
• Türk Dil Kurumu (1988) Türkçe Sözlük, Ankara.
• Strothmann, R. (1979) “Şia Maddesi”, İslam Ansiklopedisi içinde, MEB, İstanbul, c. 2, s. 339- 342.
• Zurcher, E. J. (1993) Turkey: A Modern History, Tauris, London.