Göçmen Şehri Sakarya’nın Yeni Ötekileri Suriyelilere Yönelik Bakışı Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2024, Sayı: 113, 117 - 142, 20.03.2024

Zehra Hopyar , Soner Tauscher , Şebnem Korkmaz

https://doi.org/10.36484/liberal.788650

Öz

Suriye’deki iç savaşın uzamasıyla ülkemizdeki Suriyeli sayısı yükselmiş ve şehirlerdeki görünürlükleri artmıştır. Türk toplumuyla artan temas ve Suriyelilerin sahip olduğu haklar ve onlara yönelik uygulanan kamu politikalarının hem medyada hem de siyasetçiler tarafından olumsuz bir perspektifle dile getirilmesi toplumun Suriyelilerle ilgili fikir ve tutumlarını negatif yönde etkilemiştir. Bu doğrultuda çok sayıda etnik kökenli kişinin bir arada yaşadığı Sakarya halkının bir başka deyişle “yerleşik hale gelmiş yakın dönem eski göçmenleri” ile “yerlilerinin” şehrin yeni “göçmenleri” Suriyelilere yönelik düşünceleri ile onlara sağlanan hak ve kamu politikalarına dair tutumlarının sorgulanması bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Nitel araştırma olarak kurgulanan çalışmada kartopu örnekleme ile belirlenen 33 kişi ile mülakat yapılmıştır. Çalışmanın temel bulguları arasında Suriyelilere nakdi yardım yapılması, sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanılması ve öğrenim bursu gibi konularda sadece ihtiyaç sahiplerinin faydalanması gibi başlıklar öne çıkmaktadır. Suriyelilerin çalışması yardımların azalmasına yol açacağı için desteklense de aynı zamanda ülkedeki işsizlik sorununu artıracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Suriyeliler, Göçmenler, Kamu Politikası, Algı, Sakarya, Medya

A Research on the Local Perspective Towards the Syrians: The New Others in the Immigrant City of Sakarya

Öz

Due to the extension of the civil war in Syria, the number of Syrians in our country has increased and their visibility in the cities has increased. The increasing contact with the Turkish society and the negative perspective of the rights of Syrians and the public policies towards them, both in the media and by politicians, have negatively affected the opinions and attitudes of the society towards Syrians. In this direction, the subject of this study is to question the views of the people of Sakarya, in other words, the “recently settled former immigrants” and the “natives” of the city, where people of many ethnic origins live together, towards the new “immigrants” of the city, the Syrians, and their attitudes towards the rights and public policies provided to them. The study is based on interviews with 33 participants through snowball sampling. The main findings of the study are that the needy Syrian immigrants should be identified and only those Syrians should be given assistance in terms of financial aid, free use of health services, and educational scholarships. Although the employment of Syrians is supported as it will lead to a decrease in the reserve, it is believed that it will increase the unemployment problem in the country.

Anahtar Kelimeler

Syrians, Immigrants, Public Policy, Perception, Media, Sakarya.

Kaynakça

• Adaman, F. ve Keyder, Ç. (2006). Türkiye’de Büyük kentlerin gecekondu ve çöküntü mahallerinde yaşanan yoksulluk ve sosyal dışlanma. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/docs/2006/study_turkey_tr.pdf.
• Adıgüzel, Y. (2016). Göç sosyolojisi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Aktaş, A. (2011). Sakarya’da çok kültürlülük. Hemşehri Dergisi. 10-15.
• Ata, H. K. (2010). İstanbul’da kentsel dönüşümün sosyal dışlanmaya etkilerinin değerlendirilmesi: Tarlabaşı örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aybay, R. (2004). Vatandaşlık hukuku. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Byrn, D. (2005). Social exclusion. Berkshire: Open Univerity Press.
• Boateng, F. D., Wesley S. M., Joselyne L. C., Daniel K. P. (2020). Perception of ımmigrants in Europe: A Multilevel Assessment of Macrolevel Conditions. Social Science Quarterly. 102(1). 209-227.
• Chirot, D. ve Thomas D. H. (1982). World-System theory. Annual Review Sociology. 8. 81-106.
• Cousins, S. (2015). Syrian crisis: health experts say more can be done. Thelancet. 385(9972). 931-934.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri, (3.bs). (çev. Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çomuk, P. (2018). Türkiye’de sosyal dışlanma: ekonometrik yaklaşım (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Dedeoğlu, S. ve Gökmen, Ç. E. (2011). Göç ve sosyal dışlanma: Türkiye’de yabancı göçmen kadınlar. Ankara: Efil Yayınevi.
• Bayır, K. D. ve Aksu, F. (2020). Açık kapı politikasından güvenlik tehdidine: Türkiye’de Suriyeli sığınmacılar olgusu. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi. 8(2), 324-356.
• Doğan, V. (2002). Türk vatandaşlık hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.
• Eisenstadt, S. N. (1954). The absorption of ımmigrants. a comparative study based mainly on the Jewish community in Palestine and the state of Israel. London: Routledge.
• Ekşi, N. (2016). Yabancılar uluslararası koruma hukuku. (4. bs), İstanbul: Beta Yayınevi.
• Erdem, B. B. (2010), Türk vatandaşlık hukuku, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Erdmans, M. P. (1995). Immigrants and ethnics: conflict and ıdentity in Chicago Polonia. The Sociological Quarterly. 36(1), 175-195.
• Erdoğan, M. M. ve Kaya, A. (2015). Türkiye’nin göç tarihi: 14. yüzyıldan 21. yüzyıla Türkiye’ye göçler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Faist, T. (2003). Uluslararası göç ve ulusaşırı toplumsal alanlar. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Florack, A., Ursula, P., Anette, R., Tanja, B. ve Steffi, P. (2003). Perceived ıntergroup threat and attitudes of host community members toward ımmigrant acculturation. J Soc Psychol. 143(5), 633-648.
• Glazer, N. ve Daniel P. M. (1963). Beyond the melting pot: The Negroes, Puerto Ricans, Jews, Italians, and Irish of New York City. Massachusetts: The M.I.T.
• Gordon, M. M. (1964). Assimilation in American life the role of race, religion and national origins. New York: Oxord University Press.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2019). Yıllara göre geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler: İstatistikler. Erişim adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2019). Kitlesel akınlar. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/kitlesel-akinlar.
• Gökalp Aras, N. E. ve Şahin Mencütek, Z. (2015). The International migration and foreign policy mexus: the case of Syrian refugee crisis and Turkey. Migration Letters. 12(3), 193-208.
• Göksel, G. U. (2019). Göçmen entegrasyonu ve tanınma teorisi adil entegrasyon. (Çev. Müge Kızıltuğ), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Grzymała-Kazłowska, A. (2005). From ethnic cooperation to ın-group competition: undocumented polish workers in brussels. Journal of Ethnic and Migration Studies. 31(4), 675-697.
• Hoffmann-Nowotny, H. J. (1973) Soziologie des fremdarbeiterproblems: eine theoretische und empirische analyse am beispiel der Schweiz. Stuttgart: Ferdinand Enke Verlag.
• Ihlamur-Öner, S. G. (2014). Türkiye’nin Suriyeli mültecilere yönelik politikası. Ortadoğu Analiz. 6(61), 42-45.
• İçduygu, A. ve Şimşek, D. (2016). Syrian refugees in Turkey: towards ıntegration policies. Turkish Policy Quarterly. 15(3), 59-69.
• Kanık, C. (2018). Arafta kalmak: Euro-Türk gençliğinde İslami yaşam ve entegrasyon. İstanbul: Libra Kitapçılık ve Yayıncılık.
• Kanzık, A. (2010). The Kurdish migrants in Yenibosna: “socail exclusion”, class and politics (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlke ve İnkılapları Tarihi Enstitüsü. İstanbul.
• Karataşoğlu, S. (2014). Gelir seviyesinin sosyal dışlanmaya etkisi (Mardin İli Örneği) (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
• Kaya, A. (2016). İslam, göç ve entegrasyon: güvenlikleştirme çağı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Koşer Akçapar, Ş. ve Şimşek, D. (2018). The politics of Syrian Refugees in Turkey: a question of ınclusion and exclusion through citizenship. Social Inclusion, Cogitatio Press, 6(1), 176-186.
• Kosic, A., Mannetti, L. ve Lackland S. D. (2005) The role of majority attitudes toward out-group in the perception of the acculturation strategies of ımmigrants. International Journal of Intercultural Relations. 29(3), 273-288.
• Körükmez, L. (2012). Ulus-ötesi göç ağları ve sosyal alanların oluşumu: Ermenistan’dan Türkiye’ye işgücü göçü üzerine sosyolojik bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Küçükşen, K. (2017). Suriyeli sığınmacı kadınlarda sosyal dışlanma algısı üzerine nitel bir çalışma. İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. 6(5), 2399-2413.
• Lee, E. S. (1966). A theory of migration. Demography. 3(1), 47-57.
• Lister, R. (2004). Poverty, Cambridge: Polity Press.
• Mabogunje, A. L. (1970). Systems approach to a theory of rural‐urban migration. Geographical Analysis. 2(1), 1-18.
• Massey, D. S., Arango, J. Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A. ve Taylor, J. E. (1993). Theories of ınternational migration: a review and appraisal. Population and Development Review. 19(3), 431-466.
• Nuhoğlu Soysal, Y. (1994). Limits of citizenship. migrants and postnational membership in Europe. Chicago: The University o Chicago Press.
• Özipek, B. B. (2018). Ekonomi temelli ayrımcılık ve önyargı karşıtı argümantasyona katkı: Suriyeli Sığınmacılar ve Türkiye ekonomisi raporu. Liberal Düşünce Dergisi. 23(90), 125-146.
• Özmen, N. (2010). Danimarka Türk toplumunun sosyal entegrasyonu ve din (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Park, R. E. ve Burgess, E. W. (1921). Introdcution to the science of sociology. Illinois: The University of Chicago Press. Perşembe, E. (2006). Almanya’da Türk kimliği din ve entegrasyon. Ankara: Araştırma Yayınları.
• Sassen, S. (2001). The global city: New York, London, Tokyo. Princeton University Press.
• Saunders, B., Sim, J., Kingstone, T., Baker, S., Waterfield, J., Bartlam, B., Burroughs, H. ve Jinks, C. (2018). Saturation in qualitative research: exploring its conceptualization and operationalization. Qual Quant. 52, 1893-1907.
• Şenol, E. (2010). İşsizliğin sosyal dışlanma üzerindeki etkileri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Talai, V. A. (1986). Social boundaries within and between ethnic groups: Armenians in London. Man New Series. 21(2), 251-270.
• Taşkan, S. (2007). The experiences of urban poverty among recent ımmigrants in Ankara: Social exclusion or not? (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• UN (United Nations) (2018). Needs assessment of Syrian women and girls under temporary protection status in Turkey, Erişim adresi: http://www2.unwomen.org/-/media/field%20office%20eca/attachments/publications/country/turkey/the%20needs%20assessmentengwebcompressed.pdf?la=en&vs=3139.
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (2013). Geçici koruma ve uluslararası korumaya ilişkin diğer hükümler, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/goc_kanun.pdf.
• Yavuz, Ö. ve Mızrak, S. (2016). Acil durumlarda okul çağındaki çocukların eğitimi: Türkiye’de Suriyeli mülteciler örneği. Göç Dergisi. 3(2), 175-199.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10 bs). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırımalp, S., İslamoğlu, E. ve İyem, C. (2017). Suriyeli sığınmacıların toplumsal kabul ve uyum sürecine ilişkin bir araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi. 2, 107 – 126.
• Yıldız, İ. (2018). Türkiye’ye uluslararası göçler ve Türkiye’nin göç politikası. Ankara: Kırmızı Çatı Yayınları.