Giresun Kalesi'nin Gülez ve Rekreasyon Performans-Kapasite Analiz Yöntemlerine Göre Rekreasyonel Değerlerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Sayı: 70, 68 - 84, 21.06.2023

Cemile Koca Musa Genç

https://doi.org/10.5152/AUJFL.2023.22003

Cited By: 1

Öz

Sanayi devrimi sonucunda meydana gelen aşırı endüstrileşme, kentleşme ve doğal hayattan uzaklaşma ekolojik dengede sıkıntılar meydana getirmiştir. İnsan gücüne dayalı iş kaynaklarının toplumda meydana getirdiği stres ve yorgunluk hali önceden de var olan rekreasyon etkinliklerine katılımı arttırmış ve ihtiyaç haline getirmiştir. Bu durumun en acı örneğini ise 2020 yılında tüm dünyayı çepe çevre saran Covid-19 virüsü salgınında evlere kapandıkça yaşadığımız sıkıntılarla görmekteyiz. Bu nedenle rekreasyona uygun açık alanların potansiyellerini ve bu potansiyelin kapasitesi ile sağlanacak performans değerlerinin de bilinmesi, rekreasyon alanlarının faaliyetlerinin çeşitlendirilmesini sağlayacaktır. Rekreasyon potansiyeli tespitinde, ülkemizde neredeyse kullanılan tek yöntem Gülez yöntemi olması sebebiyle temel ölçek olarak kullanılmıştır. Giresun şehrinde, halkın en çok tercih ettiği kent içi rekreasyon alanlarından olan ve bugüne kadar rekreasyon potansiyelleri çalışılmamış Giresun Kalesi rekreasyon alanı çalışılmak üzere belirlenmiştir. 390 katılımcı ile yapılan anket verileri kullanılarak temel istatistik işlemlerle “rekreasyon alanı kapasite ve performans analizi” hazırlanmıştır. Giresun Kalesi için; rekreasyon potansiyeli, kapasitesi ve performans değerleri sırasıyla, % 73, % 85, % 50 olarak hesaplanmıştır. Bu değerlere bakıldığında, potansiyel ve kapasite mevcut olduğu halde toplumun kendisine sunulmasını beklediği rekreasyonel olanakların kullanılmadığını ortaya koymaktadır. Başka bir deyişle Kale, halkın beklediği rekreasyon performans düzeyine ulaşamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon Potansiyeli, Gülez Yöntemi, Giresun Kalesi, Rekreasyon Kapasitesi ve Performansı

Determinatıon of Recreational Values of Giresun Castle According to Gülez and Recreation Performance-Capacity Analysis Methods

Öz

Excessive industrialization, urbanization and alienation from natural life, which occurred as a result of the industrial revolution, have created problems in the ecological balance. The stress and tiredness caused by the work resources based on human power in the society has increased the participation in the previously existing recreational activities and made it a necessity. We see the most painful example of this situation with the difficulties we experienced as we closed to homes in the Covid-19 virus epidemic that surrounded the whole world in 2020. For this reason, the potentials of open areas suitable for recreation and the performance values to be provided with the capacity of this potential will ensure the activities of the recreation areas. In the detection of recreation potential, the only method used in our country is used as a basic scale due to the fact that the only method is used. In the city of Giresun, the most preferred urban recreational areas of the public are determined to be studied in the recreational area of the presence of recreational potentials to date. Using the survey data with 390 participants, “Recreation Area Capacity and Performance Analysis” was prepared by basic statistical procedures. For Giresun Castle; recreational potential, capacity and performance values were calculated as 73%, 85% and 50%, respectively. From these values, reveals that there is no recreational possibilities that the society expects to be submitted to him, although potential and capacity is present In other words, Kale could not reach the recreational performance level expected by the public.

Anahtar Kelimeler

Recreation potential, Gülez Method, Giresun Castle, Recreation Capacity and Performance

Kaynakça

• Aydemir, B., & Şenerol, H. (2014). İklim değişikliği ve Türkiye turizmine etkileri: Delfi anket yöntemiyle yapılan bir uygulama çalışması. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(31), 381–416. [CrossRef]
• Balcı, V., & İlhan, A. (2006). Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklere katılım düzeylerinin belirlenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, IV(1), 11–18. https://dergipark.org.tr/tr/.
• Bekdemir, Ü., & Fatsa, M. (Eds.) (2015). Geçmişten Günümüze Giresun. Mavi Ofset.
• Bekdemir, Ü., & Sezer, İ. (2016). Giresun İlinin Turzim Potansiyeli. Nobel Bilimsel Eserler.
• Birinci, S., Kaymaz, Ç. K., & Camcı, A. (2017). Bulut (Tar) Şelalesi ve Bulut (Tar) şelalesi ve çevresinin rekreasyon potansiyeli. International West Asia Congress of Tourism (Iwact’17) (pp. 461–477). Van, Türkiye.
• Birinci, S., Zaman, M., & Bulut, İ. (2016). Limni gölü Tabiat Parkinin (Gümüşhane) rekreasyon Potansiyeli. Journal of International Social Research, 9(46), 285–294. [CrossRef]
• Caner, A. M. (2018). Erzincan Girlevik Şelalesinin fiziksel ve Sosyal Taşıma Kapasitesinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demirarslan, K. O. (2016). Kentsel Gelişmenin hava Kalitesi üzerine etkileri ve doğu Karadeniz bölgesi Kentlerindeki Partikül madde Kirliliği. Karadeniz Araştırmaları, 27–55.
• Genç, M . (2017). İzmir-Dikili’nin ekoturizm ve açık Alan Rekreasyonu potansiyeli: Tespit ve Tekliflerimiz. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(16), 185–212. http://Dergipark.Org.Tr/Ksbd/İssue/31387/344598.
• Genç, M. (2022a). Aydın ses Gazatesi makale yazısı. Aydın ses Gazatesi. https://www.sesgazetesi.com.tr/makale/6009123/musa-genc/ekoturizm-gene l-mudurlugu-kurulmali-i.
• Genç, M. (2022b). Aydın ses Gazatesi makale yazısı. Aydın ses Gazatesi. https://www.sesgazetesi.com.tr/makale/6012488/musa-genc/ekoturizm-gene l-mudurlugu-kurulmali-ii
• Giresun İli 2018 Yili Çevre Durum Raporu – CSB (2022). https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/g-resun_-cdr2018-20190906171547.pdf.
• Gül, S., & Yılmaz, A. (2019). Samsun şehri deniz kıyı Şeridinin rekreasyon Potansiyelinin Belirlenmesine yönelik bir yöntem uygulaması. Coğrafi Bilimler Dergisi, 17(2), 318–344. [CrossRef]
• Gülez, S. (1990). Ormaniçi Rekreasyon Potansiyelinin Saptanması İçin Geliştirilen Bir Değerlendirme Yöntemi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 40(2), 131-147.
• Gümüş, H., & Alay Özgül, S. (2017). Rekreasyon alanı kullanıma ilişkin katılım engelleri ve tercih etkenleri ölçeklerinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 865–882.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
• Koca, C. (2021). Giresun Sakinlerinin Rekreasyon Talepleri, Kent Içi ve Yakın Çevresindeki Ekoturizm Kaynaklarının Rekreasyon Potansiyellerinin Belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanından Erişildi (Tez No. 700188).
• Konseyi, G. K. (2021). Tarihi yerler. Giresun kent konseyi. http://www.giresunkentkonseyi.org/tarihi-yerler.
• Sevil, T. (2012). Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi. Anadolu Üniversitesi Sit Alanları. http://docplayer.biz.tr/2013966-bos-zaman-ve-rekreasyon-yone timi.html.
• Surat, H. (2017). Gülez Yöntemine göre Deriner Baraj gölü ve yakın Çevresi Rekreasyonel Potansiyelinin Değerlendirilmesi ve Alan kullanım Önerilerinin geliştirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 247–257. [CrossRef]
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2021). Giresun Kalesi (I. Derece Doğal Sit Alani). Giresun Il Kültür ve Turizm Müdürlüğü. https://giresun.ktb.gov.tr/TR-20682 0/giresun-kalesi-i-derece-dogal-sit-alani.html.
• Topal Osman Ağa Anıt Mezarı - Giresun (2020). Türkiye Kültür Portalı. https://www.kulturportali.gov.tr.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2021). Türk Dil Kurumu. https://sozluk.gov.tr/.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2020). İstatistikler. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). https://www.tuik.gov.tr/.
• Türkiye Kültür Portalı (2021). Gezilecek Yerler. Türkiye Kültür Portalı. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/giresun/gezilecekyer/giresun-kalesi.
• Yalçınyavuz, A. Ü., & Yılmaz, S. (2016). Rekreasyonel Alan Kullanım Taleplerinin Belirlenmesi: Erzincan kenti örneği. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 336–347.
• Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık.